Gebed-Vraag
Gebed – Francois Malan
Alma vra:
Antwoord
Ware gebed is vir ons moontlik gemaak deur Jesus Christus. Die verhouding tussen ons en God is reggemaak deur sy offer aan die kruis vir die sonde van die wêreld (vgl. Joh 1:29 Daar is die Lam van God wat die sonde van die wêreld wegneem!). Elkeen wat glo dat Jesus God is (Joh 1:1-3), dat Hy self die straf op ons sonde gedra het, ontvang die voorreg om kind van God te wees (vgl. Joh 1:12 Aan almal wat Hom aangeneem het, dié wat in Hom glo, het Hy die reg gegee om kinders van God te word).
In ons gesprek met ons hemelse Vader moet ons eers luister na wat Hy vir ons wil sê. Sy woord vind ons veral in die Bybel. Daarom is dit noodsaaklik dat ons daagliks die Bybel lees. Nie net dieselfde tekste of gedeeltes oor en oor nie, maar hele boeke in die Bybel, waarvan ons elke dag ‘n stukkie lees, en daaroor nadink oor wat die Here daardeur vir my wil sê. En dan antwoord ek daarop deur met my Vader in gebed te praat.
ons oortredings van sy wil, soos ons dit in die Bybel vind, saamgevat in die liefdesgebod (Mat 22:37-40). Maar ons kan nie om vergifnis vra as ons nie mekaar van harte vergewe nie (vgl. Mat 6:14,15). En dan vra ons Hom ook om ons teen versoekings te bewaar (vgl. hoe Jesus in die woestyn versoek is en hoe Hy daarop gereageer het met die Woord van die Here; Mat 4:3-11); en ons vra dat Hy ons van die bose sal verlos, ook van ons eie bose gedagtes en begeertes.
Ons gebed bestaan uit aanbidding en lofprysing van God (die psalms is vol daarvan). Gebed dit is die vernaamste deel van ons dankbaarheid teenoor ons Vader.
Gebed is ook voorbidding vir ander mense, wie se nood en behoeftes ons na ons Vader toe bring. Jesus sê ons moet selfs ons vyande liefhê en bid vir dié wat ons vervolg – so sal ons soos as kinders van ons hemelse Vader optree (Mat 5:47-48).
Skrywer: Prof Francois Malan
Alrine vra: Ek wil graag weet wat is die doel om te bid en die Here se beskerming oor ons te vra? Hy sê Hy sal nie ‘n haar van ons hoof laat val sonder Sy wil nie. Dus het God reeds oor ons afsterwe besluit, hoekom vra ek dan elke dag dat God my gesin beskerm en bewaar. Antwoord Prof Francois Malan antwoord: Wanneer ons God gelykstel met die natuur se vaste wetmatigheid, het die gebed geen sin nie. As ons glo in ‘n God wat alles in die wêreld klaar bepaal het en alles uit sy vooraf bestemde plan vir alle tye voortvloei, het gebed geen sin nie. Christene glo egter nie in ‘n starre, onveranderlike God nie, maar vertrou op die God van die Bybel. Sy onveranderlikheid is ‘n ander soort as die natuurwette. Die Bybel praat kinderlik onbesorg oor God se onveranderlikheid en sy veranderlikheid, wat ‘n dieper wysheid is as die logiese redenerings oor Hom. God is onveranderlik in sy trou aan sy eie wese. God is liefde (1 Joh 4:8,16). Dit is onveranderlik. Die eenheid tussen die Vader en die Seun en die Heilige Gees is ‘n liefdeseenheid. En met sy Heilige Gees neem God ons op in hulle liefdesverhouding, en word ons kinders van God se groot gesin, omdat die Gees ons aan die Seun van God se dood en opstanding verbind. In sy liefde en genade is Jesus Christus gister en vandag dieselfde en tot in ewigheid (Hebr. 13:8). Maar kinderlik onbesorg kan ons ook sê dat God veranderlik is. Oor die sonde van die mens het dit die Here berou dat Hy die mens gemaak het (Genesis 6:6). Toe God besluit om die Israeliete wat die goue kalf aanbid uit te roei, doen Hy dit nie, nadat Moses vir hulle voorbidding gedoen het nie (Eks.32:10-14). Kyk hoe pleit Abraham by God oor Sodom en Gomorra (Gen.18:20-33). Vir Hiskia verleng die Here sy lewe met 15 jaar op sy gebed (2 Kon. 20:1-7). Dit is so dat ons lewe en ons sterwe in die hand van die Here is, soos Matteus 10:29-30 en Lukas 12:6,7 sê van die hare op ons hoof en die mossies wat nie op die aarde val sonder ons hemelse Vader nie. Maar daarmee wil Jesus ons juis gerusstel dat ons nie hoef te vrees vir die mense wat ons liggaam kan doodmaak, maar nie ons siel nie, omdat ons Vader ons beskerm. Dit is eintlik ‘n oproep om aan die Here getrou te bly. In Ps 139:16b bely die psalmdigter ook: ‘al my lewensdae was in u boek opgeskrywe nog voordat ek gebore was.’ Die Here ken nie net die digter van voor sy geboorte af nie (v16a), maar ken ook sy hele lewe vooruit. Daarmee sluit hy aan by die hele Psalm 139 wat getuig dat die Here oral teenwoordig is en elkeen van ons deur en deur ken. Job sê ook in 14:5 ‘die mens se dae is vasgestel, U het die getal van sy jare bepaal, U het dit neergelê, en hy kan dit nie oorskry nie’ Letterlik vertaal: ‘Aangesien die dae van die mens bepaal is, en die getal van sy maande aan U bekend is, en U het die grens gestel wat hy nie kan oorskry nie’ – so lê die klem op die kortheid van die mens se lewe as die rede vir Job se pleitrede dat die Here tog ‘n verligting gee van sy smarte in vers 6. Om die Bybelse begrip oor God reg te verstaan, moet ons sy onveranderlikheid en sy veranderlikheid op mekaar betrek. Dit lyk onlogies, maar dit is die Bybel se hoëre logika. Ons kan op God se onveranderlike liefde en trou pleit om verandering van God se dade en sy wil in hierdie wêreld en in ons lewe. So behoort Bybelse geloof in God en gebed bymekaar. Die onlogiese van die Bybelse begrip van God verklaar ook die naïewiteit van die gebed. Kinderlik naïef sprei Hiskia die briewe van die Assiriese gesante voor die Here oop dat Hy dit self kan lees (2 Kon.19:14-19). Hanna stort stort haar siel voor die Here uit en vra dat sy tog ‘n kind kan kry (1 Sam.1:11). In Luk 18:1-8 gebruik Jesus die voorbeeld van ‘n weduwee wat aanhou bid tot die regter vir haar met haar regsaak help: ‘Sal God dan nie aan sy uitverkorenes, wat dag en nag tot Hom roep, reg doen nie? Sal Hy hulle lank laat wag? Ek sê vir julle: Hy sal hulle help, en gou ook! Maar sal die Seun van die mens by sy koms nog geloof op die aarde vind?’ Maar ons gebede is meestal selfsugtig rondom ons eie belang. En as ons nie kry wat ons vra nie, sê ons dat God nie ons gebed verhoor nie. Jesus het in Getsemane gebid dat as dit moontlik is die lydensbeker van God se toorn oor die sonde van die wêreld by Hom verbygaan. Moet nogtans nie doen soos Ek wil nie, maar soos U wil (Mat 26:39). En moes toe aan die kruis sterf en van God verlaat word om ons skuld te dra. Maar God het Hom verhoor en Hom uit die dood opgewek en sy Hemelvaart is die bewys van God se antwoord, anders as wat Hy gevra het. Ons weet nie reg wat ons moet bid nie, maar word daarin gelei deur die Heilige Gees wat in ons kom woon het (Romeine 8:26). Jakobus 5:16 sê: ‘Bely julle sondes eerlik teenoor mekaar en bid vir mekaar, sodat julle gesond kan word. Die gebed van ‘n gelowige het ‘n kragtige uitwerking.’ Ps 145:18,19 sê die Here is naby almal wat Hom in opregtheid aanroep. Aan dié wat Hom dien gee Hy wat hulle vra, Hy hoor as hulle om hulp roep, en Hy red hulle. Ps 34:16: Die Here sorg vir die regverdiges en luister na hulle hulpgeroep. Spr. 15:29b die Here hoor die gebed van die regverdiges. Ons word regverdiges deur ons geloofsband met Jesus Christus – Hy stel die verhouding tussen ons en God reg. Die Heilige Gees oortuig ons, sodat ons in Jesus glo as die Seun van God wat vir ons gesterf het; en die Gees verbind ons aan die Seun van God sodat ons ook kinders van God word. En die Heilige Gees kom woon in ons om ons te lei in ons gebed en ons daaglikse lewe. Hy lei ons deur God se woord (vgl. Rom 8:9-17). Skrywer: Prof Francois MalanDie doel van gebed
Die doel van gebed – Francois Malan
Salwing van jou huis
Salwing van jou huis – Kobus Kok
Sonja Pretorius vra:
Ek het opgelees oor julle antwoorde oor salwing, maar ek bly nog steeds ‘n vraag hê. Wat beteken as iemand ‘n huis salf met gebed en olie gebruik? Kan enige iemand dit doen? Hoekom word dit gedoen? As jy die kind van die Here is en jy vertrou Hom waarom twyfel jy oor die seëninge van die Here oor jou en vir wie jy bid?
Antwoord
Prof Kobus Kok antwoord:
Ek stem saam dat geloof en vertroue in die Here nie plek moet maak vir ‘n soort bygelowigheid waar salwing met olie gebed of vertroue vervang nie. Baie mense dink dat indien hulle hulle huis, hond, kar of wat ook al salf, een of ander geestelike lagie van beskerming oor hulle sal wees. Dit kom neer op ‘n magiese of bygelowige aanwending van rituele. Die punt is dat die krag nie in die salwingsolie lê nie, maar in God. Die olie is net die teken wat jou daaraan behoort te herinner. Daarom kan mense maar hulle huis of hond salf, so lank hulle net nie dink die salwing het een of ander geheime of bonatuurlike krag nie. Indien hulle wel salwing sien as iets wat so ekstra beskermingslagie verseker, maak hulle hulle eintlik skuldig aan heidense denke. Die Jode het profete gesalf en selfs hulle huise, maar dit was ‘n teken wat heengewys het na die geestelike waarheid wat God aan hulle wou kommunikeer en is ‘n sigbare teken wat hulle daaraan sou herinner.
Skrywer: Prof Kobus Kok
Bid in Tale
Bid in Tale – Francois Malan
Gerda vra:
Ek wil graag weet wat die verskil is tussen ‘n “gewone gebed” en om in tale te bid?
Antwoord:
Prof Francois Malan antwoord:
Om te bid is om met God te praat of om versoeke tot God te rig.
Spreek, bid en sing in tale word deur Paulus in 1 Korintiërs 12-14 behandel. Dit moet gesien word teen die heidense agtergrond en omgewing van die gemeente in Korinte. Van die ou tyd af het geesdrywery en opsweping van die gees onder die Grieke voorgekom, veral by sekere godsdienstige feeste (12:2). Die gemeente wat uit hierdie heidense tradisie gestam het, het vanselfsprekend ‘n hoë waarde geheg aan besondere uitings van die Gees. Die gevaar het egter ontstaan dat hulle nie goed onderskei het tussen heidense geesdrywery en die werkinge van die Heilige Gees nie. Dit het veral voorgekom dat hulle die spreek in tale hoogskat as ‘n bewys van die werking van die Gees. Die gevolg was dat wanordelikhede by die erediens voorgekom het. Nou wil Paulus dat hulle ingelig moet wees om te kan onderskei tussen die geeste van die afgode wat nog in hulle ou gewoontes deurwerk, en die Heilige Gees wat in hulle werk (12:1).
Die eerste toets is Jesus en die Naam van Jesus. Dié wat Jesus verwerp as die Seun van God wat vir ons sondes gesterf het en uitroep ‘Jesus is ‘n vervloeking’ staan nog onder invloed van die afgode en hulle ou gewoontes. Dié wat gelowig bely ‘Jesus is die Here’ en hulle aan Hom en sy woord onderwerp doen dit onder die leiding van die Heilige Gees (12:3).
Die tweede maatstaf vir onderskeiding is dit wat nuttig is vir die opbou van die gemeente van Christus. Die een wat ongewone tale of klanke gebruik, bou net homself op, maar die een wat God se boodskap verkondig bou die gemeente op (14:4). Daarom vermaan hy hulle om te streef na die gawes wat tot opbou van die gemeente dien (14:12). As ek ongewone tale of klanke gebruik wanneer ek bid, dan bid my gees, maar my verstand is nie daarby betrokke nie. Dit is ‘n baie private persoonlike kontak met God alleen, wat nie vir ander mense bedoel is nie (14:4). Paulus sê hy bid met sy gees en met sy verstand, sodat ander mense, selfs buitestanders of ongelowiges, maar veral die mede-gelowiges in die gemeente daardeur opgebou kan word (14:15-17; 23-25). Paulus sê dat ‘n paar woorde wat ander mense kan verstaan en daaruit kan leer baie meer waarde het as ‘n stortvloed van onverstaanbare tale (14:18-19).
Tussen hoofstukke 12 en 14 plaas Paulus die hoogste toets en die belangrikste gawe, nl. hoofstuk 13 oor die liefde, dat ons mekaar moet liefhê soos wat Jesus ons liefgehad het om in ons plek te sterwe vir ons sonde, want ons God en Vader is liefde, en in sy gesin lewe ons in liefde wat die Heilige Gees in ons bewerk (vgl. 1 Johannes 4:7-21; en Romeine 8:9-17).
Jesus het ons in die Bergrede geleer hoe om met God te praat (Matteus 6:5-15): nie om deur mense gesien te word nie, maar om deur God gehoor te word; nie met ‘n stortvloed van leë woorde nie, want ons Vader weet wat ons nodig het nog voordat ons Hom vra; nie as ons nie bereid is om ander mense hulle oortredings te vergewe nie, want dan sal God ons nie ons oortredings vergewe nie. Hy gee ‘n voorbeeld in die Ons Vader-gebed.
Die gebed begin met ons Vader, want sy Seun Jesus het ons met God versoen deur sy lewe vir ons te gee, en ons word aan Hom verbind deur die Heilige Gees wat die geloof in Christus in ons werk. So word ons God se kinders. So aanbid ons God as ons Vader. Maar ek bid nie selfsugtig vir myself nie, want Hy is die Vader van ons, van alle gelowiges.
Dié gebed begin met drie ‘U’ gebede en sluit met drie ‘ons’ gebede. Eers vir ons Vader se Naam om ons Vader te verheerlik met ons optrede en die optrede van die hele wêreld; dan vir sy Koninkryk waarin Hy regeer as Koning oor my lewe en oor die van die hele wêreld; deurdat ons en allle mense en engele sy wil doen soos Jesus ons geleer het om mekaar lief te hê.
Daarna bid ons vir ons daaglikse behoeftes, dit sluit ons arm broers en susters in, en daarmee saam ons verantwoordelikheid vir mekaar; dan vra ons vergifnis vir ons oortredings van God se wil en wet van die liefde, en daarmee saam ons bereidheid om mekaar te vergewe; en dan vir God se bewaring van ons teen die bose, versoekings en verleidings van die wêreld en van ons eie bose begeertes.
Skrywer: Prof Francois Malan