God regeer – Deel 2

Daniël ontvang die uitleg in Daniël 2, in ‘n nagtelike visioen.  Hy prys die God van die hemel hiervoor: lees gerus Daniël 2:20-23.  In sy loflied vertel hy waarom die droom gaan.

Dis ons God wat tye en geleenthede verander, en wat dit bepaal.  Hy dank konings af en stel konings aan…Hy openbaar wat diep verborge in die donker skoot van die toekoms rus.

Dan gaan vertel hy ook vir die koning die droom, sowel as die uitleg: “U Majesteit, toe u gaan slaap het, het u gedink oor wat in toekoms gaan gebeur.” Ons droom ook mos dikwels oor die dinge wat ons pla, waaroor ons bekommerd is, waaroor ons wakker lê terwyl ons wag vir die salige slaap om ons weg te neem uit die harde werklikheid van ons daaglikse lewe.

Hier staan ‘n nuwe Josef en verduidelik aan die Babiloniese koning dat hy in sy droom ‘n beeld  gesien het, van vier soorte metale: die kop van die beeld is van goud, die skouers en arms van silwer, die maag en heupe van brons, die bene van yster, en die voete van yster en klei. Dan gebeur iets vreemds – die koning sien in sy droom ‘n rots wat losbreek sonder dat die hand van ‘n mens daaraan raak, en dit vermorsel die beeld sodat niks daarvan oorbly nie.

Dit, sê Daniël, is wat die toekoms inhou: daar sal vier koninkryke wees wat mekaar opvolg, om aan die einde van tyd deur God tot verantwoording geroep te word, en vernietig te word.

Daniël wil sê: die heidense ryke is magtig, en sal kom en gaan – dit is deel van die verloop van die wêreld.  Gelowiges sal dikwels ly onder dié magte, soos tans gebeur.  Maar God se koninkryk sal na alles bly staan, en uiteindelik die toneel oorheers.

As aardse konings en koninkryke aan hul einde kom, sal die God van die hemel ‘n regering oprig wat nooit weer vernietig sal kan word nie.  Dit sal ook nooit weer deur ‘n ander vervang word, soos altyd met aardse koninkryke gebeur nie.  Dit sal alle ander, aardse koninkryke plat trap en vernietig, maar niks sal dit kan vernietig nie, want dit is God se koninkryk – Daniël 2:44.

En die verhaal word so vertel dat dit alle heidense wysheid belaglik maak, en die heidendom as bankrot voorstel.

Ons leef in die dag dat eksistensialisme vir ons beduie dat ons bestaan slegs in die huidige en hede lê.  Ons het ewig besig begin raak met die tydlose hede.

Die visioen van hoofstuk 2 wil ons oë vir die toekoms open.  Dit wil duidelik en hard sê dat heil nie aan die wêreld verbind word nie.  Die mens se hoop sterk verder en verby wat hy kan sien.

Dit lyk vir my of die droom en sy uitleg drie dinge wil sê – vir mense in ‘n oorlewingskrisis is dit waarskynlik die beste nuus wat hulle ooit kan hoor!  Dit wil vir mense wat perspektief verloor het, nuwe perspektiewe oopbreek.  Dit wil sê: jy mag maar hoop – daar is ‘n toekoms!  ‘n Wonderlike toekoms!   En om dit reg te kry, om dit kan sê, word die gordyn effe gelig sodat ‘n mens die eintlike bestuur van die heelal kan sien, en kan antwoord op die vrae: wie trek regtig die toutjies, wie besluit eintlik wat gebeur?

Daniël 2 sê drie dinge.  In die eerste plek: ons God stel konings aan, en dank hulle af – die tye en omstandighede van ons wêreld word deur Hom bepaal. Baie Westerse mense deel ‘n deïstiese lewensbeskouing, wat sê dat God wel bestaan en Skepper van alles is, maar dat sake op aarde volgens hul eie inherente kragte en wette verloop. Ons wêreld is soos ‘n horlosie wat opgewen is, en toe laat staan is.  Dit gaan op eie stoom voort.  En God het geen belang by die voortgang daarvan nie. Die boodskap wat Daniël bring, is: ons God is ‘n persoonlike God, wat in mense en hul omstandighede belang stel.  Hy is die Horlosie wat die wêreld op sy gang deur die eeue bestuur.

Ons dag word nie gekenmerk deur ‘n regering wat ons verbied om ons godsdiens te beoefen nie.  Tog is daar magte wat ons wil verlei om ons geloof te versaak.  Dit kan huislike, sosiale, besigheids-, finansiële en selfs kerklike belange wees wat ons van die Here wegneem. Ons mag egter steeds weet: die Here bly in beheer.  Die gebeure in ons wêreld, ook ons eie, persoonlike wêreld, betrap Hom nooit onkant nie.  Die derde millenium behoort aan onse God!

Dit is so maklik om ons blind te staar teen die geweld en korrupsie, die finansiële probleme en misdaad wat ons bestaan kenmerk.  Is dit nie die sake waaroor ons aanhoudend praat, en waaraan ons dink nie?  En as teenvoeter vir die negatiewe, koop ons versekeringspolisse en beleggings, effektetrusts en verbandlenings.  Dit kan daartoe aanleiding gee dat God soek raak, dat ons Hom nie in ons daaglikse lewe kan verdiskonteer nie.  Daniël 2 wou die Jood help om ‘n teologiese perspektief op sy dag te ontwikkel – God is hier, en Hy is in beheer.  Net so wil dit óns leer om Hom ook in óns lewe raak te sien.

In die tweede plek wil die tweede hoofstuk sê: die Here weet wat in die duister is. Hy hou die toekoms in sy hand.  Niks is vir Hom verborge nie.  Aardse magte is relatief in terme van die ewige wat verseker op pad is.  Al probeer ons wêreld God dood ignoreer, bly Hy die Koning wat die toekoms in sy hand hou.

En in die derde plek wil Daniël 2 sê: Hy rig ‘n koninkryk op wat vir ewig sal bestaan. Dit wil ons leer om op twee vlakke waar te neem en te bestaan: op ‘n analities-wetenskaplike waar ons ons aandag op ons wêreld en die verbetering daarvan rig, maar ook op ‘n geloofsvlak waar ons die verleiding van sekularisme vermy deur God in ons daaglikse lewe in te dra.  Ons word vry om vir die hede te leef wanneer ons onthou dat ons ín die wêreld, maar nie ván die wêreld is nie.

Perspektiefblindheid wil dat ons die almag en alheerskappy van God in ons daaglikse wêreld miskyk, terwyl die wêreld se oënskynlike mag ons oë verblind.  As gelowiges het ons die voorreg om te leef asof die almagtige God saam met ons is, omdat Hy in Christus Immanuel geword het.

Skrywer: Dr Marius Nel

God regeer?  Deel 1

Die wêreld staan aan die begin van ‘n nuwe millenium.  En die Kerk van die Here Jesus deel met die wêreld ‘n infeksie wat tot hoë koors lei – milleniumkoors.  ‘n Koors waar die postmoderne mens yl dat die derde millenium na Christus die oplossing van al sy ekologiese en finansiële probleme gaan sien.  Die Kerk soek ook na ‘n oplossing – hy plaas sy hoop weer op die wederkoms.

Wat is die uitdagings wat ‘n nuwe millenium aan die Kerk stel?  En hoe kan die Kerk dit effektief beantwoord?

Ek meen die grootste nood van die mens aan die begin van die nuwe millenium is aan hoop.

Dit is ‘n wesenlike gevaar dat ‘n mens in krisistye perspektief verloor, dat jy aan perspektiefblindheid begin ly.  As ‘n mens met mense wat op die oomblik beplan om te emigreer gesels, is dit dikwels jou waarneming dat hulle alle perspektief verloor het.  Hulle skryf Suid-Afrika af.  Daar is niks goeds in dié land oor nie.  Hulle meen dat groener weivelde in ‘n ander land lê.

En as ‘n mens van die daaglikse nuus kennis neem, van misdaad en geweld, van ekonomiese probleme en inflasie, van korrupsie en bedrog, dan wil dit ‘n mens self ook maklik negatief maak, sodat jy dié mooi land ook wil afskryf.  Wat sal in die een en twintigste eeu met Suid-Afrika gebeur?

Wie was nie die afgelope jaar of twee slagoffer van misdaad in een of ander vorm nie?  Het die ekonomiese opdraende van die land nie ook ons verarm, in die vorm van inflasie en hoë rentekoerse nie?   Is ons nie almal bekommerd oor standaarde wat by hospitale en skole daal nie?  Het korrupsie in matriekeindvraestelle nie ons land geskud en elke leerling se hart met die vrees gevul dat sy of haar matriekuitslae nie veel werd gaan wees op die pad vorentoe nie?  En het die korrupsie nie ook oorgespoel na staatsdepartemente, waar talle spookamptenare vir jare ‘n salaris getrek het, en na die polisiediens en plaaslike owerhede nie?  En so kan ‘n mens aanhou.  As jy negatief wil raak, is daar genoeg in Suid-Afrika om oor te dink en te gesels.  En min om op te hoop.

Die krisistye waarin Suid-Afrikaners hul bevind, raak natuurlik ook gelowiges.  In dié omstandighede is dit baie maklik om perspektief te verloor.  En wat altyd daarmee saamhang: ons hoop vir die toekoms.  Dit is na my opinie te verstane dat talle mense negatief oor ons land en pessimisties oor ons toekoms geraak het.  Hulle begin defaïtisties dink en optree.

Israel was dikwels blootgestel aan krisisomstandighede, sodat hulle ook aan perspektiefblindheid begin ly het.  So gebeur dit dat die volk geleentheid kry om na hul eie land terug te keer ná die Babiloniese ballingskap, danksy die vergunning van die nuwe regeerder op die wêreldtoneel, koning Kores (of Cyrus) van Persië.  Hulle herbou selfs hul tempel, ten spyte van teenstand van die omringende volke, en veral hul halwe broers, die Samaritane.   Maar die heil realiseer nie, soos na-eksiliese profete belowe het nie.  Die volk wat terug in die land is, bly arm en gehaat, hulle word verdruk deur hul vyande en geteister deur natuurrampe.

Dit is moontlik gedurende dié tyd dat die verhaal vertel word van ‘n droom wat koning Nebukadnesar sou gehad het. Dit is dieselfde koning wie se magte Juda eers in 597 en daarna in 586 in ballingskap wegvoer, om in die vreemde te gaan bly.  ‘n Mens vind ‘n beskrywing van dié droom in Daniël 2. Volgens die beskrywing ontstel die droom die koning so dat hy nie kan slaap nie.  Hy laat roep die towenaars, voorspellers, goëlaars en sterrekykers. Iemand moet tog die droom kan verklaar!  Want as die koning droom, so het die mens in antieke tye geglo, is dit ‘n boodskap van die gode.  En die wyses aan die koning se hof word betaal om die boodskappe van die gode te ontsyfer.  Vir die een wat dit kan doen, word geskenke en eer belowe.

Die heidense koning word egter met ‘n ernstige probleem gekonfronteer: niemand kan die droom uitlê nie. Want die koning vertel nie vir hulle sy droom nie.  Is dit dalk omdat hy dit nie kan onthou nie, of omdat dit slegs as ‘n vae beeld in die koning se geheue agter gebly het?  Die koning is so kwaad hieroor dat hy die bevel gee dat alle wyse manne wat aan sy hof verbonde is, uitgemoor moet word.

Skrywer: Dr Marius Nel