Geloofsvrae: Die Wese van God – Adrio König

Die Wese van God  

1 Die verbondsgod en die verbond

God is die God van mense, die God wat in verhoudings leef, die Gemeenskapsgod, die troue Verbondsgod. Hy leef allereers in gemeenskap met Homself, maar daarna en daarom ook in gemeenskap met sy skepsels, en in ‘n besondere sin met die kroon van sy skepping, die mens. Dit beteken dat God naby wil wees, dat Hy omgee en liefhet. Dit is trouens die een woord waarmee Johannes Hom beskryf: liefde (1 Joh 4:8,16).

In Homself is God alreeds liefde. Ons weet dat die Vader die Seun liefhet, en die Seun die Vader (Joh 15:9; 17:23-26). Daar is ‘n ou tradisie in die kerk wat die Gees die band van liefde tussen die Vader en die Seun noem. Dit is ook een van die wonderlike betekenisse van die triniteitsleer (die leer dat God drie en tog net een is): dat daar in die een ware God alreeds verhoudinge is, dat Hy in Homself as Vader, Seun en Heilige Gees gemeenskap het en in Homself in ‘n ewige verbond van liefde en trou leef. Dit beteken dat Hy nie eensaam is en mense gemaak het om sy eensaamheid te verdryf nie. Dat Hy ons gemaak het, is pure goedheid omdat Hy nie sy heerlike gemeenskap alleen wou geniet nie, maar dit met ander wou deel. Sy liefde is onselfsugtig.

As God van ewigheid af in Homself liefde is, kan ons met reg sê dat liefde sy wese is. Dan wil Hy ook met sy ganse skepping, en in besonder met ons as mense, in liefdesverbondenheid leef, en ons ‘n aandeel gee aan sy verbondsliefde en -trou.

Ons kan dus nooit oor God praat sonder om iets te sê oor die verbond waarin Hy met mense wil leef nie. Ons sal later sien dat ons dit kan beskou as een van die wyses waarop ons sy doel met die skepping kan beskryf: om in liefdesverbondenheid met mense op aarde te leef (21.3).

Behalwe al die ander dinge wat later in ander verbande oor die verbond gesê sal word, is twee sake van fundamentele belang: die inisiatief en die trou van God.

God neem altyd die inisiatief in sy verhouding met die mense. Uit die elf hoofstukke in hierdie boek, handel sewe uitsluitlik oor wat God is en doen, terwyl naas sy inisiatief ook ons reaksie net by drie na vore kom. Net in een hoofstuk, dié oor die sonde, gaan dit omtrent heeltemal om ons `inisiatief’!

Die geskiedenis wat God met die mensdom maak, kan ons saamvat in sy skeppingswerk, sy sorg vir sy skepsels en veral vir die mense, sy verkiesing van Israel en sy eeue-lange moeite en geduld met hulle, sy verlossingsplan deur Christus en die Gees, en die toekoms wat Hy vir ons beloof het – alles sy inisiatiewe.

Verder moet ons sy trou onthou, want juis dit gee ons moed as ons weer in sonde geval het. God leef nie maar net in ‘n verhouding met ons nie, maar in ‘n verbond. Wat ‘n verbond meer maak as ‘n verhouding, is dat ons seker is van God. Hy is getrou. Hy sal nie môre-oggend met die verkeerde voet uit die bed opstaan en die verhouding beëindig nie.

Trouens ons moet nie maar net so in die algemeen van sy verbond met mense praat nie, want uiteindelik het sy verbond finaal gestalte gekry in sy verbond met Abraham-en-sy-nageslag. Abraham is die vader van alle gelowiges (Rom 4:16), hy is die klassieke voorbeeld van hoe ons gered word (Rom 4:1ev), en Jesus kom juis die heidene in God se verbond met Abraham inlyf (Gal 3:14) sodat ook nie-Jode deur die doop in die Abrahamverbond ingelyf kan word (3:26ev). Wat hierdie verbond onvervangbaar maak, is die feit dat dit die genadeverbond is waarin mense net deur die geloof opgeneem word. Van ‘n ander verbond en ‘n ander heilsweg weet ons nie, en wil ons ook nie weet nie.

Daarom is dit ‘n misverstand om te neem dat die Abrahamverbond die ou verbond is wat afgeskaf is. Hoe sal ons dan nou gered word? Die ou verbond is die Sinaïwetgewing soos dit deur die Laat-Jodendom verkeerd geïnterpreteer is as sou dit die manier wees waarop God ons red (deur wetswerke). Daarteenoor stel Christus die nuwe verbond wat Hy met sy dood bevestig, wat juis die herbevestiging van die genade- en geloofsverbond is wat God met Abraham gemaak het (Gal 3:14).

In hierdie verbond gaan dit om die God van liefde wat Hom onherroepelik aan mense verbind het om hulle God te wees en hulle in sy vreugde te laat deel, en daarmee ook die mense aan Hom verbind het om sy kinders te wees wat Hom in onverdeelde liefdestrou geniet, eer en dien.

Is God net liefde? Nie ook toorn nie?

Nee. En ja.

Ja, God kan ook in toorn reageer op ons sonde. Hy haat sonde. As ‘n mens toorn en haat negatief wil noem, kan God ook negatief reageer. Al weet ons dat sy geduld merkwaardig lank hou, het daar selfs in sy geskiedenis met Israel ‘n tyd gekom toe Hy in toorn uitgebreek en sy volk in ballingskap weggevoer het. ‘n Boek soos Klaagliedere is ‘n skokkende verhaal van hoe God se toorn kan ontvlam. En die waarskuwings teen die verderf in die Nuwe Testament is selfs erger.

God kan in toorn reageer. `Dit is verskriklik om in die hande van die lewende God te val … want ons God is ‘n verterende vuur’ (Heb 10:31; 12:29).

En tog moet ons dadelik ook sê: Nee. God kan wel in toorn reageer, maar Hy is nie toorn soos Hy liefde is nie. Ons gebruik doelbewus die woord `reageer’ want God se toorn is ‘n reaksie op wat ons doen, nie inisiatief wat Hy self neem nie. Anders gesê: Sy toorn is iets wat net voorkom in die geskiedenis wat Hy met ons maak, en Hy is net toornig omdat ons sy liefde minag. Hy sou nooit toorn geken het as ons nie in sonde volhard het nie. In sy ewige wese is daar geen toorn nie. Sy toorn is ‘n reaksie op ons volhardende ontrou en verwerping van sy genade. Maar sy liefde is sy wese. As ons nooit sonde gedoen het nie, sou daar nooit van sy toorn sparke gewees het nie, maar altyd net van sy liefde.

Ons moet dus versigtig wees om nie die `eienskappe’ van God (soos liefde en toorn) in balans te probeer hou nie. Sy liefde en sy toorn lê glad nie op dieselfde vlak nie. As Hy in toorn reageer, doen Hy dit traag en teësinnig en net na eindelose geduld, maar Hy het ons spontaan lief, selfs sonder enige aanleiding van ons kant af. Dit is hoe Hy in Homself is. Ons hoef Hom nie te beweeg om ons lief te hê nie. Maar tot toorn kan ons Hom alleen met die uiterste inspanning van volhardende sonde beweeg.

2 Die Koning se mag 

Maar ons lees in die Bybel nie net van die verbond en die liefde en nabyheid van God nie. Ons lees, veral in die NT, dikwels van die koninkryk van God wat verband hou met die boodskap van veral sekere Psalms dat God Koning is (o.a. Ps 24, 47, 48, 68, 84, 95, 98, 99). Veral Jesus kondig aan dat die koninkryk van God op hande is en selfs dat dit (in sy optrede) reeds gekom het (Mk 1:15; Luk 17:21).

Die koninkryk van God is die heerskappy van God oor sy skepping. Hy is die regmatige eienaar daarvan en daarom het niemand anders enige aanspraak daarop nie. Wanneer ons oor Jesus dink, sal ons nader ingaan op wat die koninkryk beteken en hoe ons dit vandag moet verstaan. Nou is dit net belangrik om te weet dat God reg het op alles en dat niemand sy heerskappy mag minag nie. Sy mag is so groot dat ons selfs lees dat Hy spot met die konings wat teen Hom in opstand kom en sy heerskappy verwerp (Ps 2:1-6).

Ons het hier te doen met die mag van God. Hierdie eienskap van God is net so belangrik soos sy liefde omdat liefde alleen nie ‘n noodsituasie kan hanteer nie. Liefde is onontbeerlik, en as ‘n mens tussen die twee moet kies, is liefde altyd beter. Dis minstens veiliger. Maar in nood is albei eintlik nodig. Daar is ‘n bekende beeld waarmee mense verduidelik wat dit beteken dat Jesus die openbaring van God is. Twee bedelaars loop in hul ellende langs die pad. ‘n Derde sluit by hulle aan, uiterlik in net sulke vodde soos hulle. En eers later, nadat hy hulle vertroue gewen het, sê hy wie hy regtig is: die prins van die paleis wat hulle uit hul ellende kom help.

‘n Pragtige verhaal. God openbaar Hom in Iemand wat netsoos ons lyk, anders sou ons so geskrik het as Hy in sy heerlikheid gekom het dat ons sou weggehardloop het.

Maar die derde bedelaar kan net help omdat hy die prins is, omdat die mag van die koning agter hom is. As hy self ook maar net ‘n bedelaar was, sou sy simpatie met die twee bedelaars hulle misklien wel ‘n bietjie getroos het, maar nie regtig hul probleem opgelos het nie. As God nie mag het om te red nie, sal sy liefde net troos, nie regtig help nie.

Daarom is die Bybel se boodskap oor die mag van God ‘n wonderlike boodskap. En al sal ons later aantoon dat daar ook ernstige probleme in dié verband is, neem dit niks weg van die onontbeerlikheid van hierdie boodskap dat God die Koning is wat met mag regeer nie.

Van ‘n ander kant af bekyk: dit sou nie regtig ons probleem opgelos het as Jesus uit liefde aan die kruis vir ons sonde gesterf het, maar nie die mag gehad het om uit die dood op te staan nie. Dan het Hy nie die mag gehad om ons te verlos van die bose magte van sonde, duiwel en dood nie.

In God gaan verbond (liefde) en koninkryk (mag) saam: Hy wil ons verlos omdat Hy liefde is, en Hy kan ons verlos omdat Hy magtig is.

3 Oorredende mag 

Die verband tussen liefde en mag is egter nog inniger. ‘n Mens kan op twee maniere daarna kyk. Omdat die koning van Israel die verteenwoordiger van God by die volk is en namens God oor hulle moet regeer, word hy opgeroep om soos God aan die verdruktes reg te laat geskied, die armes te hulp te kom, hom oor die swakkes en behoeftiges te ontferm, en die lewe van die arm mense te beskerm (Ps 72:2,4,12-14). Hy moet dit alles doen omdat hy die volk moet regeer volgens God se wil (v 1).

God is dus nie ‘n koning wat net mag het en verder is sy volk maar aan sy grille oorgelaat nie. God is ‘n koning wat omgee, wat sy volk liefhet. Daar is nie by God so iets soos neutrale mag wat dan agterna deur liefde in die regte rigting gestuur moet word nie!

En dit kon ‘n mens ook verwag het. Want – en dit is die tweede manier om hierna te kyk – God se eienskappe staan nie los van mekaar asof Hy hulle een vir een in werking moet stel of hulle dalk selfs apart kan laat funksioneer nie. Omdat Hy een is, funksioneer sy eienskappe ook as ‘n eenheid. Daarom werk sy liefde en mag nie net saam nie, maar is sy mag liefdesmag. Dit beteken dat God met oorredende mag werk, dat Hy beloof, uitnooi, vermaan, dreig, straf – alles om te probeer oorreed. ‘n Mens moet ook van God se oorweldigende mag praat, maar een van dié kenmerke van God se omgang met Israel is dat Hy hulle op verskillende maniere probeer oorreed, nie dwing nie, omdat Hy die magtige koning is wat vir hulle omgee.

Miskien is die aangrypendste voorbeeld hiervan die kruisdood van Jesus. Ons as mense het deur ons sonde God se vyande geword. God besluit om teen sy vyande op te tree. In die OT is die aandrang dat God sy vyande moet vernietig. Hy moet die getroues red en die goddelose verdelg. Die wraakpsalms is bekend daarvoor (o.a. Ps 52:7-9; 101:8; 143:12; 145:20;). In Jesus besluit God om wel sy vyande te `vernietig,’ maar om dit op sy manier te doen: om hulle sy vriende te maak. Dit is die effektiefste manier van `vernietiging’: om jou vyande te `wen’ deur hulle jou vriende te maak (Rom 5:10: 2 Kor 5:19, kyk TEV).

Maar oorredingsmag vra geduld, en geduld vra tyd, maar gelukkig het God albei. Daarvan is sy lang geskiedenis met Israel – om nie te praat van sy 2000 jaar met die kerk nie – die sprekende voorbeeld.

Ons sou dus van God kon praat as die Een in wie mag en liefde saamwek. God se mag is mag wat omgee en nadertrek.

4 Die drie-enige God 

Ons het alreeds kortliks daarna verwys dat God tegelyk een en drie is.

Ons dien net een God. En tog glo ons in die Vader en die Seun en die Gees. Daar is net een, en tog is daar drie. Die kerk het dit in 325nC probeer formuleer deur te bely dat daar net een Goddelike Wese is, maar dat ons Hom in drie Goddelike Persone leer ken. Dié beslissing is bereik na verskille oor hoe ons Jesus moet verstaan. Daar was die gedagte dat Jesus wel iemand besonders is, selfs heeltemal uniek, die eerste van alle skepsels, maar dat Hy nie self God is soos die Vader God is nie. Daarteenoor het die kerk uiteindelik besluit dat Hy netsoos die Vader God is, maar dat Hy ook van die Vader onderskei kan word, dat Hy nie dieselfde Goddelike Persoon as die Vader is nie. Die kerk wou hul eendersheid én eenheid, maar ook hul andersheid beklemtoon eenvoudig omdat ons dit só in die Bybel kry. Jesus sê dat Hy en die Vader een is, die skrywers van die NT noem Jesus `God,’ en Paulus skryf dat Hy die hoogste Naam kry wat daar is (wat net die Naam Jahwe kan wees, die Naam van God in die OT, sodat die implikasie is dat Hy self ook God is, Joh 10:30; 1:1,18; Fil 2:9).

Nadat die beslissing in die kerkgeskiedenis geval het dat Jesus saam met die Vader die een ware God is, was dit byna vanselfsprekend dat die Gees ook daarby ingesluit sou word.

‘n Mens moet dit nie misverstaan nie. Daar is geen besondere waarde in die getal een nie. Monoteïsme (een God) is nie vanself beter as politeïsme (meer as een God) nie. En boonop is daar ook ander godsdienste wat net een God aanvaar. Dit maak hulle nie beter as godsdienste wat meer as een God aanvaar nie.

Daar is net een rede waarom Christene in net een God glo, en dit is omdat daar net een ware God is: Israel se God. En ons glo dat die Vader én die Seun én die Gees al drie saam hierdie een God is net omdat ons dit uit die Bybel aflei.

Die leer dat God drie-enig is, het heelwat betekenis vir ons, veral vir die wyse waarop ons ons verhoudings moet inrig.

Dat God drieënig is, beteken dat Hy in Homself gesag en gehoorsaamheid ken. Die Vader beveel, en die Seun gehoorsaam. Maar dit is ook wat nodig is in enige menslike samelewing. Sonder gesag en gehoorsaamheid verval ons in losbandigheid. Kinders wat sonder reëls groot word, kan nie ‘n stabiele lewe lei en krisisse hanteer nie. Gehoorsaamheid bring dissipline en deursettingsvermoë in ‘n mens se lewe. Ons leer dus by God hoe ons as mense moet leef – wat nie vreemd is nie omdat ons in elk geval sy beeld is.

Maar gesag en gehoorsaamheid is nie net goed nie, dit is ook gevaarlik. Gesag word maklik tiranie, en gehoorsaamheid slaafse onderworpenheid. Daarom moet ons weer na God kyk. Daar is nie net gesag en gehoorsaamheid in God se lewe nie, daar is liefdevolle gesag, en liefdevolle gehoorsaamheid in Hom. Die Vader beveel die Seun in liefde, en die Seun gehoorsaam die Vader in liefde. Gesag wat in liefde uitgeoefen word, is opbouende, vormende gesag. En gehoorsaamheid wat in liefde gegee word, is liefdesdiens wat die adel in ons na vore laat kom. In enige samelewing, in watter faset daarvan ookal, is vorme van gesag en gehoorsaamheid onontbeerlik, maar altyd in ‘n verhouding van onderlinge begrip en sorg.

 

Mense wonder dikwels oor verskeie aspekte van die Christelike geloof. Fokus op 300 Geloofsvrae deur prof Adrio König is ʼn baie nuttige naslaanwerk wat ʼn verduideliking van 300 geloofsvrae bied.

Bybelkennis gaan gereeld gedeeltes uit hierdie bron publiseer. Ons dank aan prof König en Lux Verbi.BM vir hierdie vergunning.

 

Skrywer: Prof Adrio König

Geloofsvrae: Die Naam van God – Adriö Konig

Die Naam van God

In die Bybel word baie waarde aan ‘n naam geheg. Daar is gevalle waar mense oortuig was dat ‘n naam die wese van ‘n persoon aandui. Ook God se Naam word met groot eerbied behandel. Trouens daar is ‘n gebod wat net aan sy Naam gewy word: `Jy mag die Naam van die Here jou God nie misbruik nie, want die Here sal die een wat sy Naam misbruik, nie ongestraf laat bly nie’ (Eks 20:7).

Volgens hierdie gebod het God ‘n Naam. Wat is sy Naam?

Ons het ongelukkig deur die vertaling van die Bybel die besef verloor dat God ‘n Naam het. As iemand die woord `God’ onnodig gebruik, miskien as stopwoord, sal ons sê hy of sy gebruik die Naam van God ydelik. Maar die woordjie `God’ is nie die Naam van God nie. `God’ is nie ‘n eienaam nie. Dit is ‘n soortnaam soos mens. Wat is die Naam van God?

In die tyd van die OT was daar baie gode. Een van hulle was Israel se God. Volgens die OT is Hy die ware God. Verder het Israel geglo hulle God het ‘n naam. Maar sy Naam was vir hulle só heilig dat hulle dit vir eeue lank glad nie uitgespreek het nie (n.a.v. die derde gebod). As hulle by sy Naam in hulle Bybel kom, het hulle die Hebreeus vir `eienaar’ gelees. Die gevolg is dat ons vandag nie presies weet hoe hulle sy Naam uitgespreek het nie.

In ons Bybel word die woord `Here’ as vertaling van hierdie Naam van God gebruik. Maar daar is baie probleme in dié verband. Eerstens word `Here’ ook vir ‘n ander Hebreeuse woord gebruik, een wat heer, eienaar, besitter beteken.

Tweedens is `Here’ nie ‘n eienaam nie. Dit is eerder ‘n titel. En nou het ons vertalers dit gebruik om ‘n eienaam te vertaal. Nou besef ons nie meer goed dat God ‘n naam het, soos ons name Piet of Sannie nie. Sy Naam word in die Hebreeuse Bybel Jhw geskryf (sonder klinkers). Die ou mense het dit Jehowa (spelling Jehova) uitgespreek, maar dis waarskynlik verkeerd. Die moontlikheid is groter dat dit iets soos Jagwe uitgespreek moet word, met ‘n sagte g. Ons skryf dit vandag meestal Jahwe.

Die derde gebod sou dus duideliker gewees het as dit ongeveer soos volg vertaal is: Jy mag die Naam van jou God: Jahwe, nie misbruik nie, want Jahwe sal die een wat sy Naam misbruik, nie ongestraf laat bly nie.

Laat ons net om die gevoel van ‘n naam te kry, in die volgende paar sinne die naam Jahwe in plaas van Here gebruik.

Die betekenis van God se Naam Jahwe is ook ‘n interessante saak. As Moses Hom by die doringbos ontmoet, en Jahwe aan hom die opdrag gee om sy volk uit Egipte te bevry, vra Moses vir Jahwe wat sy Naam is. Moses het dus nog nie sy Naam geken nie.

Jahwe sê dan vir Moses wat sy naam is. In ons vertaling lui dit: `Ek is wat Ek is. Jy moet vir die Israeliete sê: `Ek is’ het my na julle toe gestuur’ (Eks 3:14).

Die Hebreeus vir `Ek is’ is ‘n werkwoordvorm en hou direk verband met die Naam Jahwe. Dit is egter van vroeg af vertaal met ‘n Griekse woordjie wat nie ‘n werkwoordvorm is nie en iets soos `die syn’ of `die bestaande’ beteken. Daaruit is dan afgelei dat God die ewige bestaande is, die een wat selfgenoegsaam is.

Hierdie vertaling het saamgehang met ander oortuigings waarvolgens verandering sleg is terwyl dit wat nooit verander nie, goed is. Dit het eeue lank die voorstelling gevestig dat God onveranderlik is, dat Hy deur niks geraak word nie, geen emosies het nie, en nie reageer op wat mense doen nie

Daarteenoor is ‘n mens baie nader aan die waarheid as jy by die oorspronklike werkwoordvorm bly en hierdie Naam verstaan as ‘n aanduiding van iemand wat by jou is, wat betrokke is, wat dinge laat gebeur, wat getrou is. Die Hebreeuse werkwoord waarvan die Naam van God, Jahwe, afgelei is, word gewoonlik gebruik as die inleidende woordjie om te vertel dat daar iets gebeur het. Jahwe laat dinge gebeur!

 

 

Skrywer: Prof Adriö Konig

Geloofsvrae: Wat is openbaring? – Adrio König

Dit is taamlik algemeen dat mense glo daar is ‘n God, so algemeen dat ons mense wat die bestaan van God ontken, as uitsonderlings kan beskou.

Daar is ‘n verskeidenheid van redes waarom mense aanvaar dat daar ‘n God is. Waar kom alles vandaan as Hy dit nie gemaak het nie? Dink maar aan die wonderlike dinge om ons, soos die grootheid van die heelal, die skoonheid van die natuur, of die merkwaardige wyse waarop die menslike liggaam werk. Daar gebeur ook wonderlike dinge, groot dinge in die geskiedenis, en klein dingetjies in mense se persoonlike lewens wat hulle oortuig dat daar ‘n God moet wees.

Daar is selfs mense wat oortuig is dat hulle kan bewys dat God bestaan. Dit blyk egter gewoonlik dat ‘n mens nie met hierdie `bewyse’ veel indruk maak op mense wat nie (wil) glo nie. Dit versterk gewoonlik net die geloof van dié wat reeds glo.

Tog is daar mense wat oortuig is dat daar iets van God in die natuur en in die geskiedenis sigbaar moet wees. Hoe is dit moontlik dat God alles gemaak het, en nog voortdurend in die geskiedenis betrokke is om sy doel met die wêreld te bereik, maar dat daar geen spoor van sy werk iewers sigbaar is nie?

Daarom kan ‘n mens redeneer dat, al sou dit nie moontlik wees om te bewys dat God bestaan nie, dit tog in elk geval makliker moet wees om alles te verklaar as ons die bestaan van God aanvaar as wanneer ons dit verwerp.

En tog moet ‘n mens dit alles met bepaalde voorbehoude oorweeg. Teenoor al die wonderlike dinge staan daar soveel aaklige dinge wat ‘n mens eerder aan die duiwel laat dink as aan God. Dink maar aan die wreedhede in die natuur, die vreeslike natuurrampe, siektes, menseslagtings, kindermishandeling. Is dit nie ewe waar dat ‘n mens soms voel jy kan hoegenaamd nie die bestaan van God met hierdie dinge rym nie? (Wat, terloops, weer mag beteken dat ons geloof in God ons juis behoort te inspireer om nie hierdie dinge te aanvaar nie maar in die Naam van God daarteen te stry.)

Uit die mooi én lelike dinge om ons, kan ons dus nie met enige sekerheid veel meer aflei nie as dat daar groter magte as ons in die wêreld werksaam is.

Dit is ‘n ander saak wanneer mense alreeds in die Here glo. Dan kan ons sy hand herken in sekere dinge om ons. Dan ervaar ons Hom ook in ons persoonlike lewe. So is dit ook in die Bybel. Daar lees ons dat die natuur ons van die Here vertel. Ps 19:2: `Die hemel getuig van die mag van God, die uitspansel maak die werk van sy hande bekend.’ Maar ons weet dit is gesê deur iemand wat Hom alreeds ken.

Daarom is dit nodig dat God Hom eers bekend maak voordat ons Hom kan leer ken en sy werk in die natuur en in die geskiedenis kan raaksien. Ons kan nie enige mag wat groter en sterker as ons is, as God beskou nie. Daar is baie magte om ons. Maar daar is net een ware God. Hy `woon in ontoeganklike lig’ (1Tes 6:16).

Daarom bely ons as Christene saam met die Jode dat ons God leer ken in die geskiedenis wat Hy met Israel gemaak het. En ons bely nog verder dat hierdie geskiedenis uitgeloop het op die koms van Jesus Christus wat die vervulling is van byna al die verwagtings in die Ou Testament. In hierdie geskiedenisse leer ons God ken, en in die lig hiervan probeer ons dan iets van sy dade herken in die natuur en in die geskiedenis.

Wanneer ons die Bybel bespreek, sal ons terugkom op wat ons nou net kortliks noem: God se openbaring is nie in die eerste plek ‘n boek (die Bybel) nie, maar ‘n geskiedenis: gebeurtenisse, en die verklaring van hierdie gebeurtenisse. Hy openbaar Hom in die uittog uit Egipte, en eers veel later word dié geskiedenis in boekvorm opgeteken.

Dit beteken ook dat God allereers Homself openbaar en eers in die tweede plek sekere dinge (waarhede). Israel leer Hom ken en daarna leer hulle dan geleidelik al meer besonderhede oor Hom en oor sy werk ken. Die God van Israel, die Vader van Jesus, wil in ‘n verhouding (verbond) met ons leef, en die besonderhede oor Hom en oor sy wil, help ons om sinvol in hierdie verhouding te leef. Ons het nie ‘n boekgodsdiens nie maar ‘n verhoudingsgodsdiens, ‘n verbondsgodsdiens.

Ons kan God net ken omdat Hy Homself geopenbaar het. Maar het Hy Hom nét in Israel en in Jesus geopenbaar?

Daar is skynbaar verwysings na sy openbaring in die natuur. Paulus sê dat ‘n mens uit die werke van God duidelik kan aflei dat sy krag ewigdurend is en dat Hy waarlik God is (Rom 1:20). Maar hy vervolg onmiddellik dat die mense wat dit sien, nie positief daarop reageer nie. ‘n Mens sou dus kon sê dat daar wel kennis van God in die natuur is, maar dat mense dit nie gebruik om Hom regtig te ken nie. Dus wel `algemene openbaring,’ maar nie `natuurteologie’ nie, dit beteken ons kry nie ware kennis van God uit die natuur as ons Hom nie reeds ken nie.

Natuurlik is daar nog Rom 2:12-16. Daar is mense wat meen dat ons tog daarin lees van heidene wat `vanself dinge doen wat die wet vereis’ en dat hulle op grond daarvan gered kan word. Dit is egter te betwyfel of dit is wat Paulus bedoel. Volgens Paulus slaag die Jode nie eens daarin om die wet te hou nie, trouens niemand is in staat om die wet te hou sonder die krag van die Heilige Gees nie, en niemand kan in elk geval gered word deur die wet te hou nie (Gal 2:15-16; Rom 3:20-22; 8:4). Hoe kan heidene dit dan regkry?

Dit kan help as ‘n mens die verband van Rom 2 in ag neem. Nadat Paulus oor die wet gepraat het (2:12-16), vervolg hy met ‘n byna identiese deel oor die besnydenis (2:25-29). Daarin word dit dan duidelik dat hy onder `heidene’ in werklikheid `heidenchristene’ verstaan wat nie letterlik besny is nie maar tog deur die Gees die betekenis van die besnydenis ontvang het (2:28-29), of in terme van 2:12-16 uitgedruk, nie met die wet grootgeword het soos die Jode nie, maar tog, deur die krag van die Gees, die wet hou.

 

Skrywer: Prof Adrio König

Straf God sonde op aarde? – Francois Malan

‘n Leser vra:

Wat is u mening: straf God sonde op aarde?

Antwoord 

Prof Francois Malan antwoord: 

God het vir die mens gesê: van die boom van alle kennis mag jy nie eet nie. Die dag as jy daarvan eet, sterf jy (Gen.2:17), maar nadat Adam en Eva daarvan geëet het om soos God te word, het God in sy genade die mens nog ‘n tyd gegee om te lewe voordat hy gesterf het. Maar die vrou se geboorte-gee aan kinders is met pyn en risiko gelaai as haar straf, en die aarde is vervloek om met distels en dorings die man se arbeid met moeite te belas as straf op sy sonde. Sedertdien sterf alle mense nog altyd. Rom.5:12 sê: deur een mens het die sonde in die wêreld gekom en deur die sonde die dood, en so het die dood tot al die mense deurgedring, omdat almal gesondig het. Rom.8:19-22 sê die skepping is aan verydeling onderworpe, alles gaan dood, omdat God dit aan die dood onderwerp het met die mens se sondeval, en sal van die verganklikheid bevry word wanneer God bekend maak wie sy kinders uit die mense is. Dood is straf op sonde.

Die Here straf Kain om ‘n swerwer te word, nadat hy sy broer Abel vermoor het, maar uit sy genade gee die Here ‘n teken aan Kain sodat niemand wat hom raakloop, hom sal doodmaak nie (Gen.4:10-15).

Toe die Here die mens se groot verdorwenheid sien, dat hy sy lewe lank net slegte dinge bedink, het die Here alle mense en diere met die groot vloed uitgewis, maar uit genade vir Noag en sy gesin gespaar (Gen.6:5-8:18).

Toe die Egiptenaars die Israeliete verdruk het en harde slawe-arbeid laat verrig het onder slawedrywers wat hulle geslaan en gemoor het, het die Here Egipte met 10 plae gestraf (Eks.3:7-12:30).

Toe Israel weier om in die beloofde land in te trek, het die Here besluit om hulle met ‘n pes uit te roei, maar op Moses se gebed het die Here hulle 40 jaar lank in die woestyn laat rondswerf, tot hulle almal gesterf het, en net hulle kinders in die land kon intrek (Numeri 14).

Toe Moses ongehoorsaam was, die rots met sy kierie geslaan het om water vir die volk te lewer, en nie met die rots gepraat het, soos die Here beveel het nie, is hy nie toegelaat om in die beloofde land in te gaan nie (Num.20:1-13).

Toe Dawid egbreek gepleeg het met Batseba, en haar man Uria laat doodmaak het, was die Here se straf vir hom: die swaard sal nooit uit jou huis weggaan nie (2 Samuel 12:10). Daarna het Dawid se seun Ammon sy halfsuster Tamar onteer, en het haar broer Absalom vir Ammon laat vermoor (2 Sam.13), Absalom kom in opstand teen Dawid en word in ‘n bloedige geveg wat baie lewens geëis het, doodgemaak (2 Sam.18). En tog gaan die geslag van Dawid voort deur sy seun Salomo wat hom opvolg, volgens die Here se genade oor Dawid (2 Sam.7:12).

Dwarsdeur die geskiedenis van Israel straf die Here uiteindelik die sonde van die betrokke koning en die volk, tot Hy die 10 stamme in ballingskap na Assirië laat wegvoer nadat hulle deur oorlog verteer is, omdat hulle afgode dien en die Here verlaat het (vgl. Hosea 11). Maar omdat die Here sy volk lief het, sal Hy hulle nie uitwis nie, en as hulle geleer het om na die Here terug te kom en om Hom lief te hê, sal hulle weer na hulle land toe terugkom (Hosea 14).

Ook die Juda-stam, wat al meer die afgode begin dien, word 100 jaar later ook vir 70 jaar na Babylon in ballingskap weggevoer, voordat die Here die pad oopmaak vir al twaalf stamme om terug te kom na die beloofde land (Jesaja 40; Esra en Nehemia).

En dan stuur God uit sy groot liefde sy Seun, om God se straf op die sonde van die hele wêreld, van Adam se tyd af tot Christus weer kom, te dra (Joh.1:29) en elkeen wat in Hom glo sal nie verlore gaan nie, maar sal die ewige lewe hê (3:16). Maar wie nie glo nie, is reeds veroordeel omdat hy nie in die enigste Seun van God glo nie (Joh.3:18). Wie in die Seun glo, het (reeds) die ewige lewe; wie egter aan die Seun ongehoorsaam is, sal die lewe nie sien nie, maar die straf van God bly op hom (Joh.3:31).

Mense wat nie aan Jesus behoort en Hom volg nie, word gestraf. God openbaar Homself in die hele skepping, maar die mense aanbid dinge wat die Here geskep het in plaas van die Skepper, en lewe vir hulleself as hulle eie god. Daarom openbaar God vanuit die hemel sy toorn oor al die goddeloosheid en ongeregtigheid van die mense wat die waarheid deur hulle ongeregtigheid probeer onderdruk. God se straf op sulke mense is: Hy gee hulle oor aan die drange van hulle hart en aan sedelike onreinheid, aan skandelike drifte, aan hulle verdraaide opvattings, sodat hulle doen wat onbetaamlik is, bv. onsedelikheid, perversiteit, hebsug, gemeenheid, moord, bedrog, ens. (Romeine 1:18-32). As God sê, doen wat jy wil, is dit sy straf. Daarmee vernietig die mens homself, en beland hy ook in die ewige straf.

Maar vir mense wat glo dat Jesus God is, wat in ons plek die straf op ons sonde aan die kruis gedra het, en daarom ons lewe aan Hom wy, verander die straf in tug. Die Here tug hulle om hulle tereg te wys as hulle afdwaal, Hy tug hom wat Hy liefhet, en straf elkeen wat Hy as kind aanneem (Spreuke 3:11,12; Hebreërs 12:4-8). Met allerhande beproewings word die egtheid van ons geloof getoets sodat dit lof en heerlikheid en eer waardig mag wees by die wederkoms van Jesus Christus (1 Petr.1:6-7). God het die Heilige Gees gestuur het in elke gelowige te kom woon en werk (Joh.14:15-17; 16:7-11; Rom.8:13-17), om aan hulle die geloof in Christus te gee, en hulle lewens al meer te verander om soos Jesus te word (2 Kor.3:17-18).

Jesus het ook die dood van die gelowiges verander. Dit is nie meer ‘n straf op ons sonde nie. Jesus het dit nou vir ons die deurgang na die hemel gemaak. Ons weet dat, wanneer ons aardse woning wat maar ‘n tent is, afgebreek word, ons ‘n vaste gebou in die hemel het. Dit is ‘n woning wat nie deur mense gemaak is nie maar deur God, en dit bly ewig staan (2 Kor.5:1-2). Ons sterflike liggaam word met onsterflikheid beklee, en dan sal die woord vervul word wat sê: Die dood is vernietig, die oorwinning is behaal…ons dank God dat Hy aan ons die oorwinning oor die sonde gee deur ons Here Jesus Christus (1 Kor.15:54-57).

 

Skrywer: Prof Francois Malan