Waarom gebeur slegte dinge met goeie mense? – Jan van der Watt

‘n Leser  vra:

My personal question is: “Why do bad things happen to good people? There are numerous examples of believers being killed etc.

Antwoord

Prof Jan van der watt antwoord:

Hierdie is ‘n eeu-oue vraag, wat handel oor die almagtige en goeie God in wie se teenwoordigheid daar steeds bose en slegte dinge gebeur, veral ook tussen sy eie goeie mense. Waarom laat Hy dit toe? Hy is dan ‘n God van liefde – dit is tog nie liefde om jou kinders te laat ly nie, ens. Deur die eeue is daar baie antwoorde gegee. Hier gaan ek net een of twee noem wat in die Bybel sentraal staan.

1)     Die boek Job hanteer onder andere die vraag. Job was ‘n goeie man, verloor toe alles en kry baie swaar. Uiteindelik het dit weer goed met hom gegaan. Hy het juis geworstel met die vraag waarom hy as goeie, regverdige man so moet ly. Een ding wou hy nie aanvaar nie en dit is dat God hom gelos het. Nee, daar moet ‘n ander antwoord wees! Uiteindelik kom antwoord God hom, maar gee hom nie ‘n direkte antwoord nie. Hy wys vir Job die skepping en vra of Job daar was toe dit alles tot stand gekom het. Hy wys vir Job die diere – vra of Job ‘n krokodil vir sy dogter as speelding sal gee (dit is God se ‘speelding’), of waarom ‘n voël (volstruis) ‘n perd kan weghardloop, maar nie kan vlieg nie. Met ander woorde, As God werk, werk Hy ‘anders’ omdat Hy anders is. Wat Hy doen verstaan mense nie altyd nie. Ons moet besef, Hy is God en ons is mense. Daarom kan ons nie alles verstaan of verklaar nie en moet maar berus in die grootheid van God. Die belangrike punt is egter: Job se lyding was nie sommer vir niks nie. Aan die begin van die verhaal praat God met die duiwel wat God uitdaag – hy sê vir God dat Job huigel en God net vir die goeie dinge dien. Sodra God die goeie dinge wegvat sal Job vir God los. God stem nie saam nie en laat die duiwel toe om alles van Job af weg te vat. Op daardie oomblik het God sy eie eer, sy eie woord op die spel geplaas. As Job faal beteken dit God het misluk en was verkeerd oor Job – Satan was dan reg en het dan gewen. In sy lyding het Job eintlik ‘n geweldige vrag op sy skouers gedra, sonder dat hy dit besef het: hy het die eer van God op sy skouers gedra. Dit bevestig net weer: hoewel Job nie verstaan het waarom hy ly nie, kon hy as mens nie die groter plan van God raaksien nie. Hy het nie besef wat regtig aangaan nie. Vir ons vandag beteken dit dat ons nie alles sal kan verstaan of verklaar wat met ons gebeur nie. Ons moet vertrou dat God in beheer is en dat Hy die groter prentjie sien.

Dus, een antwoord is dat ons nie alles in die lewe sal kan verklaar nie. Die lewe is nie soos ‘n wiskundesom wat  ons kan uitwerk nie, bloot omdat ons die God wat ons aanbid nie soos ‘n wiskundesom kan uitwerk nie.

Deel van hierdie antwoord is ook die lewe van Jesus – as die liefde van God sou beteken dat alles net altyd goed moet gaan, sou dit beteken dat God nie vir Jesus liefgehad het nie (ook nie vir Paulus, of Johannes nie, want hulle het ook gely). Jesus het gely – gelukkig het Hy die plan van God geken. Tog sê dit vir ons dat ons nie God se liefde en teenwoordigheid direk moet koppel aan hoe dit met ons gaan nie. Die Bybel sê dit werk nie altyd so nie. Daarmee het God ons egter nie sommer in lyding gelos nie. Soos met Jesus (lees Fil 2:6-11) en Job wag daar ook in die toekoms die saligheid en heerlikheid wat niks kan oortref nie. Uiteindelik seëvier God se liefde en kry die gelowige net wat goed is.

2)     Die boek Openbaring voeg ‘n ander perspektief by: ons leef nie in ‘n perfekte wêreld nie. Die bose (Satan, die ou draak en sy metgeselle – die diere wat uit die aarde en see opkom: Open 12-13) doen alles in hulle vermoë om God se mense en sy werk in hierdie wêreld te probeer afbreek (lees maar weer Open 12-13). Die bose is dus verantwoordelik vir die gemors wat in die wêreld gebeur. Dit beteken nie dat alles buite God se beheer is nie. Nee, Open 4 vertel vir ons dat God op die troon van die heelal sit, en dat almal uiteindelik voor Hom sal verskyn (Open 20) om geoordeel te word. God is in beheer, hoewel die duiwel nog sy laaste stuiptrekkings hier op aarde gee. Waarom gaan dit so sleg? Omdat die bose nog op aarde vernietiging aanrig en die gelowiges ontkom dit nie. Tog wag daar vir hulle die nuwe Jerusalem wat alles in alle heerlikheid sal oortref.

Hier is twee antwoorde uit die Bybel. Ons kan natuurlik wonder as dinge met ons skeefloop. Tog moet ons nie te veel antwoorde hier soek nie, want God is groter as die antwoorde wat ons kan uitdink. 

Skrywer: Prof Jan van der Watt



Ywer vir goeie werke

Talmoed

Ywer vir goeie werke

Laat ons dan nie moeg word om goed te doen nie (Galasiërs 6:9). Hoekom doen ons goeie werke?

Ons doen goeie werke:

  • Om God wat ons liefhet te gehoorsaam. God beveel ons in die Bybel en die liefde vir God bestaan dan daarin dat ons sy gebooie gehoorsaam. Sy gebooie is ook nie moeilik om te gehoorsaam nie (1 Joh 5:3). Ons het lief omdat God ons eerste liefgehad het (1 Joh 4:19).
  • Om God se karakter en sy werk vir die wêreld te wys. Laat julle lig so voor die mense skyn, dat hulle julle goeie werke kan sien en julle Vader wat in die hemel is, verheerlik (Matt5:16). As ons die wêreld met ‘n gesindheid van liefde en vrygewigheid benader, is dit ‘n kragtige bevestiging van ons verklaring dat God liefde is. Ons bedoel wat ons sê. Geen wonder Jesus sê sy volgelinge is die sout van die aarde nie (Matt 5 :13). Sout verander – dit maak die ding waaroor dit gestrooi word anders. God het ons anders gemaak as wat ons eers was – anders as die wêreld om ons. Ons moet anders wees.
  • Om te verseker die evangelie word gehoor. Evangelisasie is ‘n liefdesdaad. Ons liefde en deernis moet opgewek word deur fisiese en emosionele behoeftes maar ook deur die geestelike behoeftes van ons naaste.

Doen ons goeie werke en doen ons dit vir die regte redes?



Is goeie werke belangrik?

The ultimate measure of a man is not where he stands in moments of comfort and convenience, but where he stands at times of challenge and controversy.”  –  Martin Luther King Jr.

Is goeie werke belangrik?

Scot McKnight (The Sermon on the Mount – 2013) sê dat ons finale bestemming deur ons werke bepaal word. Ons word deur geloof gered, maar op ons werke geoordeel. Baie mense glo dat as hulle gebid en Jesus in hulle harte ingenooi het, is hulle gered … veilig. Hulle vertroue is op ‘n eenmalige besluit, maar daarna toon hulle geen tekens van dissipelskap nie. Die basis van ons Christelike geloof is: Ek word deur Jesus Christus gered om sy dissipel te wees.

 

Mense vra dikwels twee vrae oor werke:

  • Watter soort goeie werke moet ek doen? Onmiddellik dink ek aan “groot” dinge soos wonders doen, preek of selfs demone uitdryf. Dit is nie wat Jesus sê nie. Hy vra: Het jy vandag barmhartigheid aan ‘n behoeftige bewys? Het jy vandag na iemand op die rant van die samelewing uitgereik of het ek opgetree soos die ryk man teenoor Lasarus wat by sy deur gelê het? By hierdie vrae kan ek nog baie byvoeg. Die basiese vrug van die Nuwe Testament is liefde – liefde vir God en liefde vir my naaste. Die basiese vraag is: Wat het ek vandag vir ander mense gedoen?
  • Hoeveel van hierdie goeie werke moet ek doen? Sodra ons kwantitatief hierna kyk, slaan ons die bal mis. Dit gaan nie oor hoeveel nie, maar oor wat.

Werke kan natuurlik nagemaak word. Daarom is werke nie voldoende nie – stem my gedrag ooreen met dit wat van Jesus se volgelinge verwag word? Ek moet ook onthou dat die doen van eenvoudige dinge meer werd is as buitengewone gawes. Wat vir Jesus Christus belangrik is, is liefde, deernis en barmhartigheid.

Ek moet die evangelie hoor en aanvaar, maar dan moet ek doen. Hoor sonder doen is nutteloos.

 



Die Groot Geloofswoordeboek: Goeie werke

Die Groot Geloofswoordeboek: Goeie werke

Die groot vraag is wat die waarde van goeie werke is. Tydens die Kerkhervorming (*Hervorming) was dit ‘n belangrike verskil. Volgens die Kerkhervormers het die Katolieke Kerk geleer dat ‘n mens deur jou goeie werke ‘n bydrae lewer om gered te word. Dit sou dan beteken dat Christus nie regtig aan die kruis ge­noeg gedoen het nie. By ons geloof in Hom moet ons goeie wer­ke ook bykom. Daarteenoor het die Hervormers geleer dat Christus se kruis­dood genoeg was om die *sonde van die hele wêreld te versoen (*Ver­soening) sodat ons net uit genade gered word as ons glo, dit beteken as ons ons vertroue op Christus stel. (*Gere­for­meerd)

Onder die bespreking van Gereformeerd is die vraag gevra of dit ‘n korrekte interpretasie van die Katolieke Kerk se standpunt is. Maar hier gaan dit nou oor ‘n ander vraag: Wat is regtig die belang en die waarde van goeie werke?

Daar is mense wat beweer dat daar ‘n groot verskil is tussen die Ou Testament en die Nuwe, en ander meen weer dat daar eintlik twee verskillende standpunte in die Nuwe Testament is.

 

Ou Testament: Gered deur werke?

Wat die eerste verskil betref, meen hulle dat mense in die Ou Tes­tament gered is deur die wet te hou, dus deur hulle goeie werke, terwyl ons volgens die Nuwe Testament uit genade gered word en nie deur ons goeie werke nie. Dit is egter nie ‘n goeie interpretasie van die Ou Testament nie. Die Here het nie die wet by Sinai vir heidene gegee en hulle beveel dat hulle dit moet hou en só sy volk word nie. Hy het die wet vir sy volk gegee en hulle beveel om daarvolgens te leef. Hulle was dus klaar in ‘n verhouding met Hom, en moes as sy volk sy wet hou. Hulle moes nie deur die wet te hou sy volk word nie.

Natuurlik was daar die waarskuwing dat hulle verplig is om die wet te hou, anders sou sy strawwe hulle tref (Deut 28:15 ev). Maar dit is nie soveel anders as die Nuwe Testament nie waar die gemeente ook verplig is om die wet van die Here te hou. Dink maar net aan die waarskuwings van Paulus in sy briewe waar hy telkens bepaalde gebooie aanhaal om hulle te vermaan oor hoe hulle moet leef (bv Ef 4:25 ev; Kol 3:5 ev). Maar nêrens kry ‘n mens die indruk dat mense die wet moet hou om gered te word nie. Gereddes, die volk van God, moet in gehoorsaamheid aan die Here en uit dankbaarheid die wet hou. Goeie werke was dus in geeneen van die Testamente die manier om die saligheid te verdien nie.

 

Twee standpunte in die Nuwe Testament?

En nou die gedagte dat daar eintlik twee standpunte in die Nuwe Testament is. Jakobus word teenoor Paulus gestel. Paulus het geleer dat ons nie deur ons goeie werke gered word nie, maar net deur in Jesus te glo, terwyl ons by Jakobus lees dat die werke by die geloof moet bykom. Paulus skryf duidelik: “Ons weet dat ‘n mens nie van sonde vrygespreek word deur die wet van Mo­ses te onderhou nie, maar alleen deur in Jesus Christus te glo. Dit is hoe ons vrygespreek is: deur in Christus te glo en nie deur die wet te onderhou nie” (Gal 2:16).

Maar Jakobus skryf: “dat ‘n mens vrygespreek word op grond van sy dade en nie net op grond van sy geloof nie” (Jak 2:24). Net ‘n paar verse vroeër lees ons oor Abraham: “Jy sien dus dat sy geloof met dade gepaardgegaan het en dat dit eers deur dade volkome geword het.”

Het ons hier twee teenoormekaarstaande standpunte: (1) “Net deur geloof,” (2) “Nie net deur geloof nie, maar deur geloof én werke”?

As ‘n mens noukeurig lees, lyk dit nie regtig so nie. Paulus en Jakobus skryf in twee verskillende situasies waar verskillende pro­bleme aangespreek moes word.

Paulus skryf teen die Judaïste wat wou hê dat die heidene nie net in Jesus moes glo nie, maar ook die wet moes hou deur byvoor­beeld besny te word. Hulle het dus gemeen die geloof in Jesus is nie genoeg nie, die onderhouding van die wet moes bykom.

Jakobus skryf in heeltemal ‘n ander situasie. Daar is mense wat sê hulle glo, maar hulle lewe wys niks daarvan nie. Jakobus sê dat so ‘n geloof dood is en ‘n mens nie kan red nie. Die geloof moet goeie werke voortbring om te wys die geloof is lewendig en eg.

Paulus skryf teen mense wat meen die geloof is nie genoeg nie, maar Jakobus teen mense wat meen die geloof hoef nie iets te verander in ons lewe nie. As Paulus van “geloof” praat, bedoel hy die soort geloof wat deur die liefde tot dade oorgaan (Gal 5:6), maar Ja­kobus veroordeel dié soort geloof wat niks doen nie, wat glad nie ‘n mens se lewe verander nie. Daarom verwys hy ook na die duiwels: hulle “glo” ook, maar dit het geen invloed op hul lewe nie. Dit is dus onnodig om ‘n spanning tussen Jakobus en Paulus te probeer skep. Goeie werke dra nie by tot ons redding nie, maar dit wys dat ons geloof eg is.

‘n Mens kan in dié verband onthou dat dieselfde *Calvyn wat gesê het dat ons nie deur goeie werke gered word nie, ook gesê het dat ons ook nie sonder goeie werke gered word nie.

 

Wetswerke en geloofswerke

‘n Mens kan hierdie saak nog beter verstaan as jy ‘n ander on­derskeid in ag neem. Daar is ‘n verskil tussen wetswerke en ge­loofswerke. As mense die wet hou om daardeur gered te word, noem ons dit wetswerke. Maar as ons uit dankbaarheid vir ons verlossing goeie werke doen, is dit werke wat ons in die geloof doen, en dus geloofswerke. Dit kan oor presies dieselfde dade gaan, maar die motief is totaal verskillend. En dit beteken dat die waarde van die werke ook heeltemal verskil.

 

Outeur: Prof Adrio König