DIE BRIEF AAN DIE GALASIËRS (4)

Galasiërs 3:1-5: Hoe die Galasiërs die Heilige Gees ontvang het

Paulus baseer sy eerste argument op dit wat die gelowiges in Galasië self ervaar het – iets waarteen hulle glad nie sou kon stry nie. Hy herinner hulle aan wat destyds gebeur het toe hy daar sendingwerk gedoen het.

Hy het die evangelie aan hulle verkondig, hulle het tot bekering gekom en het toe die Heilige Gees ontvang. Hieruit kan ‘n mens aflei dat die werk van die Heilige Gees op ‘n baie duidelike manier in hulle lewens gesien kon word na hulle bekering. Dit is nie presies seker waarna Paulus hier verwys nie. Dit kan moontlik die vrug van die Gees wees waarna hy in 5:22-23 verwys of dalk gebeure soos spreek in tale. Die belangrike punt is egter dat God aan elkeen van hulle die Heilige Gees gegee het nadat hulle Paulus se weergawe van die evangelie gehoor het en tot geloof gekom het. Volgens Paulus bewys dit inderdaad dat sy weergawe van die evangelie korrek is. Daarom vra hy herhaaldelik vir hulle hoe dit gebeur het dat hulle die Heilige Gees ontvang het. Die Galasiërs sou nie anders kan as om toe te gee dit gebeur het toe hulle Paulus se weergawe van die evangelie gehoor het nie. Die dwaalleraars het in elk geval eers ‘n hele ruk later daar aangekom en hulle verdraaide evangelie begin verkondig.

Vir moderne Christene is dit belangrik om raak te sien watter geweldige verandering die Christelike godsdiens destyds in mense se lewens gehad het- soveel so dat Paulus dit selfs ‘n baie sterk argument daarop kon bou. Dit is beskamend dat dit dikwels nie waar is van moderne gelowiges nie.

Galasiërs 3:6-14: Abraham as bewys

Paulus kom nou by sy tweede argument. Hy is nog steeds besig met dieselfde vraag: Aan watter vereistes moet mense voldoen voordat God hulle van hulle sonde vryspreek? Hy herinner die Galasiërs nou aan Abraham, een van die groot helde uit die Joodse geskiedenis. Tien teen een het die dwaalleraars juis vir Abraham as ‘n voorbeeld voorgehou toe hulle probeer het om die gelowiges in Galasië te oortuig dat hulle ook die wet moes onderhou. Paulus neem hulle egter terug na die Ou Testament en herinner hulle aan wat in Genesis 15:6 staan. Daar staan dit in soveel woorde dat Abraham vrygespreek is omdat hy in God geglo het. Hieruit kan daar maar net een gevolgtrekking wees: As ‘n mens glo, is jy ‘n kind van God. Daar is niks anders wat nodig is nie; geen besnydenis of wetsonderhouding of nakom van enige reëls of regulasies nie. Dit is die hart van die ware evangelie waaroor Paulus so opgewonde raak.

In 3:8-9 neem Paulus sy argument nog verder: Hy herinner hulle aan God se woorde in Genesis 12:3 (In jou sal al die nasies geseën word). Dit was dus van die begin af God se bedoeling dat nie-Jode ook sou deel in die seën wat Hy aan Abraham beloof het. Dus: Toe die mense daar in Galasië tot bekering gekom het (hulle was nie Jode nie) was dit in lyn met God se plan. Dit was nie vir hulle nodig om die wet te onderhou nie. Net soos in die geval van Abraham was die enigste vereiste dat hulle moes glo.

In 3:10-12 beklemtoon Paulus dat daar geen ander manier is om vryspraak van ‘n mens se sondes te kry nie. Om te dink dat ‘n mens deur jou goeie werke vryspraak vir jou sonde kan kry, is totaal verkeerd. Om die waarheid te sê: Daardeur verkry ‘n mens nie God se seën nie, maar eerder sy vloek! In 3:10 haal Paulus ‘n vers uit die Ou Testament aan om dit te bewys (Deuteronomium 27:6). Daar staan dat enigiemand wat nie in staat is om stiptelik alles volgens die wet van God te doen nie, aan God se vloek onderhewig is.

Gelukkig is dit ook nie nodig dat ‘n mens dit self doen nie. In 3:13 vat Paulus op ‘n aangrypende manier die ruiltransaksie wat op Golgota plaasgevind het, saam: In plaas daarvan dat God die mensdom vervloek, het Hy sy eie Seun aan die kruis vervloek. Volgens die Joodse siening was enigiemand wat aan ‘n kruis gesterf het, in God se oë ‘n vervloekte. (Paulus haal in 3:13c ‘n teksvers uit Deuteronomium 21:23 aan om dit te bevestig). Toe Jesus aan die kruis gehang het, is Hy deur God vervloek. Op dié manier het Hy mense losgekoop van die vloek wat die wet meebring. In plaas van vloek kry almal wat in Hom glo, nou God se seën, byvoorbeeld die Heilige Gees (vgl. 3:13-14).

Galasiërs 3:15-18: ‘n Testament as voorbeeld

Vir sy derde argument kies Paulus ‘n baie goeie voorbeeld uit die alledaagse lewe, naamlik die geldigheid van ‘n testament nadat dit opgestel is. Destyds was daar, net soos deesdae die geval is, sekere regsreëls wat gegeld het wanneer testamente opgestel is. Een van die basiese regsreëls was dat ‘n ander persoon nie enige veranderinge aan jou testament kon aanbring nie. Vir Paulus is die belangrike gedagte in hierdie voorbeeld dat niks wat later bykom, die oorspronklike testament kan verander nie. In 3:17-18 pas hy hierdie gedagte dan op die verbond en die wet toe: God het sy genadeverbond met Abraham gesluit lank voor Hy die wet gegee het. (Volgens Eksodus 12:40 het daar min of meer 430 jaar tussen die twee gebeure verloop.) Die gevolgtrekking wat hy hieruit maak, is dat die gee van die wet nie God se oorspronklike bedoeling met sy verbond met Abraham verander het nie.

Hierdie gedagte is baie belangrik – ook vir die manier waarop ‘n mens jou eie verhouding met God en ‘n mens se eie godsdienstige lewe verstaan. Die uitstaande kenmerk van God se verbond met Abraham was immers dat dit gebaseer was op God se genade (vgl. 3:18). Dit het nie verander toe God later die wet gegee het nie. Om die waarheid te sê, God se genadeverbond met Abraham was juis gemik op die koms van Jesus Christus (vgl. 3:16) omdat sy koms die beste bewys van God se genade sou word. Daarom hoef die diepste fondament van ‘n mens se verhouding met God nie ‘n mens se eie goeie hoedanighede te wees nie. maar God se genade.

Galasiërs 3:19-25: Het die wet dan énige doel?

As ‘n mens Paulus se argumente vanaf 3:1 mooi aandagtig deurgelees het, behoort een saak nou reeds baie duidelik te wees: Mense kan nie self deur die wet vryspraak van hulle sonde kry nie. Dit laat egter dadelik ‘n ander vraag ontstaan: As dit dan so is, hoekom het God dan hoegenaamd die wet gegee? Omdat Paulus besef dat sy lesers nou presies met hierdie vraag in hulle gemoed sal sit, onderbreek hy eers sy argumente en beantwoord hy eers hierdie vraag.

In 3:19-20 sê hy dat die wet net ‘n beperkte funksie gehad het: God het dit gegee met die oog op die sonde; dit het net ‘n funksie gehad totdat die “nakomeling” (d.w.s. Christus) sou kom; en, anders as in die geval met Jesus se koms, was daar by die gee van die wet ‘n klomp tussengangers betrokke (naamlik engele – vgl. ook Handelinge 7:38, 53 en Hebreërs 2:2 – en Moses).

In 3:21-25 sê Paulus verder dat dit nooit God se bedoeling was dat die wet geestelike lewe in mense se harte tot stand moes bring nie. Daarvoor was die houvas wat die sonde op mense se lewens gehad het te sterk. Al wat die wet moes doen, was om toesig oor die mense te hou totdat Jesus sou kom. In 3:24-25 gebruik hy dan ‘n pragtige beeld om dit te verduidelik. Destyds was dit die ryk mense se gewoonte om ‘n slaaf aan te stel om kinders op te pas, hulle skool toe te neem en die hele dag oor hulle toesig te hou (min of meer dieselfde ding wat babawagters in ons tyd doen). Paulus sê dat die wet die Jode se “babawagter” was totdat Christus sou kom. Vir die Galasiërs was daardie tyd dus lankal verby. Hulle het nie meer ‘n geestelike “babawagter” in die vorm van die wet nodig gehad nie.

Galasiërs 3:19-26: Herinnering aan die doop as bewys

Skrywer: Prof Francois Tolmie

DIE BRIEF AAN DIE GALASIËRS (3)

Galasiërs 2:1-10 Die leiers in Jerusalem het dan met Paulus saamgestem

Die dwaalleraars wat in Galasië doenig was, het na alle waarskynlikheid van Jerusalem af gekom. Jerusalem was op daardie stadium nog die hoofsetel van die Christendom.

Die dwaalleraars het waarskynlik (ten onregte!) daarop aanspraak gemaak dat die evangelie soos hulle dit verkondig het, die goedkeuring van die leiers in Jerusalem gedra het en daarom deur die gelowiges in Galasië aanvaar moes word. In 2:1-10 bewys Paulus nou dat die dwaalleraars heeltemal verkeerd is. Toe hy die tweede keer Jerusalem besoek het, het die leiers in Jerusalem met hom saamgestem dat sy boodskap reg was en gesê dat hy so kon voortgaan (Vgl. ook Lukas se weergawe van dieselfde gebeure in Handelinge 15:1-33.)

Wat het die probleem veroorsaak? Die Christelike gemeente in Jerusalem en omstreke was teologies meer “behoudend” as die Christelike gemeentes in die res van die Romeinse Ryk: Omdat die meeste van die gelowiges in Jerusalem as Jode groot geword het, het hulle dikwels nog voortgegaan om die Joodse praktyke na te kom – selfs nadat hulle gelowiges geword het. Daarteenoor het Paulus aan die Christelike gemeentes wat onder die heidene tot stand gekom het, gesê dat hulle nie ook die Joodse wet hoef na te kom as hulle gelowiges word nie. Geloof in Jesus Christus was genoeg. So byvoorbeeld was dit volgens hom nie nodig dat hulle besny moes word as hulle tot bekering kom nie. In 2:1-10 voer Paulus nou aan dat die leiers van die Jerusalemkerk hom op hierdie punt toegegee het. Dit het tydens sy tweede besoek aan Jerusalem gebeur.

As Paulus vertel wat daar gebeur het, beklemtoon hy die volgende sake:

In hierdie gedeelte kan ‘n mens op ‘n pragtige manier sien hoe gelowiges teenoor mekaar moet optree as daar meningsverskil is. Dit is duidelik dat daar klemverskille was tussen gelowiges in Jerusalem en die gelowiges in die gemeentes wat deur Paulus gestig is. Die verskille was egter nie so groot dat hulle nie oorbrug kon word nie. Die ooreenkoms wat bereik is, het basies ingehou dat die Jerusalem-gelowiges op hulle manier sou voortgaan, terwyl hulle erken het dat Paulus se manier van doen nie verkeerd was nie. Hulle het nie vir Paulus gedwing om te maak soos hulle maak nie, maar ruimte vir mekaar gemaak.

Galasiërs 2:11-14: Onenigheid in Antiogië

Ongelukkig het die ooreenkoms wat in Jerusalem gesluit is (vgl. die bespreking by 2:1-10), nie lank gehou het nie. Na die ooreenkoms is Paulus weer terug na Antiogië wat as die hoofbasis van sy sendingbedrywighede gedien het. Toe Sefas (d.w.s. Petrus) later daar aankom, het hy aanvanklik hom by die Jerusalem-ooreenkoms gehou deur saam met die nie-Joodse gelowiges te eet. Die Jode het baie streng voorskrifte oor wat ‘n mens mag eet en hoe kos voorberei moes word, gehad. Omdat nie-Jode nie altyd dié voorskrifte geken of hulle daarby gehou het nie, het Jode nie graag saam met nie-Jode geëet nie. By die Jerusalem-ooreenkoms is besluit dat die nie-Joodse Christene hulle nie aan hierdie wette hoef te hou nie, alhoewel daar nog baie Joodse Christene was wat wel hierdie wette nagekom het.

Wat egter in Antiogië gebeur het, is dat Joodse en nie-Joodse Christene saam geëet het. (In daardie tyd is saameet gesien as ‘n teken van besondere gehegtheid aan mekaar – iets wat pragtig aangesluit het by evangelieboodskap.) Toe Petrus daar aankom, het hy ook saamgeëet, maar toe daar later ook sommige van die “verkrampte” seksie van die Jerusalemkerk daar aankom, het hy en al die Joodse Christene opgehou daarmee. Dit het aanleiding gegee tot ‘n hewige woordewisseling tussen Paulus en Petrus. Heeltemal tereg het Paulus vir Petrus daarvan beskuldig dat hulle op hierdie manier besig was om die waarheid van die evangelie te verdraai. Hulle was besig om addisionele vereistes aan die nie-Joodse Christene te stel en dit was in stryd met die evangelie. Al wat God gevra het, was geloof in Jesus Christus (vgl. die vollediger bespreking by 2:15-21),

Interessant genoeg sê Paulus nie wat die uitslag van die woordewisseling was nie. Hieruit kan ‘n mens aflei dat hy waarskynlik die stryd in Antiogië verloor het. Dit was waarskynlik juis as gevolg van hulle “oorwinning” in Antiogië dat die “verkramptes” moed geskep het en al hoe meer radikale eise aan die nie-Joodse gelowiges begin stel het. Dalk het hulle ook ‘n nuwe aanslag in al die ander gemeentes wat deur Paulus gestig is, geloods en so het die dwaalleer ook in Galasië uitgekom.

Galasiërs 2:15-21: God spreek die vry wat glo!

In hierdie gedeelte vertel Paulus nog wat hy vir Petrus tydens hulle woordewisseling in Antiogië (vgl. 2:11-14) gesê het. Alles wat daar gebeur het, was direk van toepassing op die dwaalleer wat in Galasië veld gewen het en daarom beweeg hy terselfdertyd ook oor na dit wat in Galasië aan die gebeur was.

Om 2:15-16 te verstaan, moet ‘n mens onthou dat die Jode ‘n ander verstaan van die begrip “sondaars” gehad het. Vir hulle was “sondaars” mense wat nie volgens God se wet geleef het nie. Paulus begin hier met dieselfde onderskeid (2:15), maar wys dat dit eintlik totaal ongeldig is om so te praat, want eintlik is alle mense sondaars (2:17).

Dit hang saam met ‘n ander belangrike ontdekking wat hy gemaak het: Vryspraak is uit die geloof en nie uit die wet nie. Dit beteken dat mense nie hulle verlossing op allerhande maniere hoef te verdien nie (hulle sal dit in elk geval nie regkry nie). God skenk dit genadiglik aan hulle omdat hulle in Jesus Christus glo. Dit kan Hy doen omdat Christus in hulle plek aan die kruis gesterf het en so vir hulle sonde betaal het (2:20; vgl. ook 3:6-14). Vir Paulus is hierdie wonderlike waarheid die fondament van die evangelie. Daarom kon hy nie toelaat dat dit in Antiogië of in Galasië op enige manier aangetas word nie (vgl. 2:18).

In 2:18-20 noem Paulus ‘n klomp wonderlike veranderings wat in ‘n mens se lewe plaasvind as God aan jou die vryspraak gegee het: vir die wet dood (mense hoef nie meer krampagtig hulle verlossing te probeer verdien deur goeie werke nie); vir God kan lewe (hulle kry nóú al deel aan die ewige lewe omdat hulle in Jesus glo); saam met Christus gekruisig (hulle deel in die voordele van Jesus se dood); en Christus wat in my lewe (hulle kry nie net ‘n nuwe “ek” nie, Christus neem deur die Heilige Gees die kern van hulle persoonlikheid oor). Inderdaad ‘n rewolusionêre verandering wat in hulle lewe plaasvind!

Skrywer: Prof Francois Tolmie

DIE BRIEF AAN DIE GALASIËRS (2)

Galasiërs 1:1-5: Briefaanhef

Die meeste briewe wat in Paulus se tyd geskryf is, het dieselfde basiese patroon in die aanhef gevolg, naamlik: skrywer, ontvangers en groet.

Al drie hierdie sake kom ook in die aanhef van Galasiërs voor. Die skrywer is Paulus en al die broers by hom; die ontvangers is die gemeentes in Galasië en die groet kom in 1:3a voor. Wat egter opvallend is, is dat Paulus nie maar soos wat destyds die gewoonte was, sommer vinnig-vinnig deur hierdie deel van sy brief jaag nie. Hy voeg twee belangrike gedagtes by. Beide gedagtes het  op een of ander manier reeds te doen met die ernstige dwaalleer wat hy in Galasië moet beveg:

1. Dat hy beslis ‘n apostel is. Die lang uitbreiding in 1:1 (Dat ek ‘n apostel is … opgewek het) wys dat die dwaalleraars heelwaarskynlik vir die gelowiges in Galasië gesê het dat Paulus nie in dieselfde klas was as die ander apostels nie. Hier ontken Paulus sulke aantygings heftig. Hy was ten diepste ‘n apostel omdat God die Vader en die opgestane Jesus Christus hom geroep het en aan hom gesag gegee het om die ware evangelie te verkondig.

2. Dat Jesus alles gedoen het wat nodig is vir die mens se verlossing. In 1:4 noem Paulus dat Christus Homself vir ons sondes gegee het. Hiermee het hy by die hart van die probleem in Galasië uitgekom. Wie die dwaalleraars se valse evangelie aanvaar het, het daarmee gemaak asof dit wat Christus reeds gedoen het, nie genoeg was nie. Tog beklemtoon Paulus dat dit wat Hy gedoen het genoeg was om ons te verlos uit hierdie goddelose wêreld en dat dit alles volgens die wil van God gebeur het (1:4). Enigiemand wat die dwaalleer verkondig of aanvaar het, was dus besig om in opstand teen God te kom.

Galasiërs 1:6-10: Daar is net één evangelie!

Dit was Paulus se gewoonte om direk ná die briefaanhef (vgl. 1:1-5) ‘n kort danksegging neer te skrywe waarin hy sy dank uitgespreek het (vgl. byv. Romeine 1:8-15, 1 Korintiërs 1:4-9 en 1 Tessalonisense 1:2-3). Die feit dat Paulus dit egter nie in Galasiërs doen nie, wys net hoe ontsteld hy was oor die feit dat die lesers besig was om te swig voor die dwaalleer. Daar was niks in Galasië aan die gang waarvoor hy God kon dank nie. In plaas van ‘n  dankwoord (byv. “Ek dank my God…”), begin hy daarom in 1:6 met iets heeltemal anders: Dit verbaas my. Hy is ontsteld dat hulle so gou weer afvallig geword het. Sy ontsteltenis is verstaanbaar. Deur te swig voor die dwaalleer was hulle besig om God se genade te verwerp! Dit wat die dwaalleraars in Galasië verkondig het, was ‘n valse evangelie (1:7a) omdat dit die hart van die evangelie, naamlik God se genade, aangetas het. Hiermee bedoel Paulus natuurlik nie dat daar absoluut geen verskille tussen gelowiges mag wees nie. Daar is baie kleiner en minder belangrike sake waaroor gelowiges wel verskillende standpunte mag hê. Wat hy egter wel bedoel, is dat dit wat ‘n mens glo, nooit die diepste fondament van die evangelie, God se genade soos Hy dit in Jesus kom bekendmaak het nie, mag aantas nie. Die maatstaf om te onderskei tussen die ware en die valse evangelie is of dit die belangrikste plek aan God se genade gee. As enigiets of enige iemand anders ‘n belangriker plek kry, is dit ‘n verdraaiing van die evangelie.

Hoe verwerplik enige prediking of lering is wat so iets doen, beklemtoon Paulus deur die dubbele vloek in 1:8-9. Op hierdie manier probeer hy om die gelowiges in Galasië tot hulle sinne te bring. Deur ‘n valse evangelie te aanvaar, was hulle besig om God se seën vir sy vloek te verruil! Let op dat Paulus die vloek oor almal uitspreek – ook oor homself as hy ‘n valse leer sou verkondig (vgl. 1:8). Dit wys dat God se boodskap belangriker as die boodskapper is. Dit is nie wie preek wat belangrik is nie, maar of die boodskap in ooreenstemming met God se bedoeling is.

Galasiërs 1:11-12: Grondstelling

In hierdie twee verse gee Paulus ‘n kort opsomming van dit wat hy verder-aan wil bewys. Die dwaalleraars het van Jerusalem (op daardie stadium nog die sentrum van die Christendom) afgekom en het dit waarskynlik as ‘n argument gebruik om die gelowiges te oortuig dat hulle weergawe van die evangelie reg was. Vermoedelik het hulle ook Paulus se apostelskap onder verdenking probeer bring. Paulus sê nou dat hy hulle verkeerd gaan bewys: Sy evangelie kom van Christus af omdat Hy dit in ‘n openbaring aan hom gegee het. (Hy verwys hier na sy roeping op die Damaskuspad. Vgl. die bespreking by 1:15-16.) Sy evangelie was dus reg en die van die dwaalleraars was vals.

Galasiërs 1:13-24: Hoe God Paulus geroep het en wat hy daarna gedoen het

In hierdie gedeelte vertel Paulus ‘n stuk van sy lewensgeskiedenis. Hy doen dit nie bloot ter wille van die interessantheid daarvan nie, maar omdat dit ‘n bewys is dat sy evangelie inderdaad van God af kom.

1:13-14: Paulus begin by sy lewensgeskiedenis vóór sy roeping. Hy beklemtoon dat hy vroeër ‘n fanatiese aanhanger van die Joodse godsdiens was. Hy was nie net ‘n kenner van die Joodse leerstellinge nie, maar het sy ywer ook prakties gewys deur die Christene te vervolg. In sy pogings het hy selfs bo baie van sy volksgenote uitgeblink. Hoekom herinner Paulus sy lesers hieraan? Die rede hiervoor is dat die dwaalleraars die gelowiges in Galasië juis wou oorreed om praktyke uit die Jodedom te aanvaar. Paulus toon nou uit sy eie lewe aan dat hyself al daardie praktyke geken en nagekom het, maar dit alles laat staan het toe God hom geroep het. Die dwaalleraars was dus besig om die Galasiërs in verkeerde rigting te stuur.

1:15-17: Op pad na Damaskus het iets totaal onverwags met Paulus gebeur. God het tussenbeide getree en hom tot apostel geroep. As Paulus dié belangrike gebeurtenis in sy lewe beskrywe, beklemtoon hy dat dit ‘n Goddelike ingryping was wat daar plaasgevind het. Voorbeelde: Net soos die profeet Jeremia (vgl. 1:5) het God ook vir hom voor sy geboorte afgesonder; dit was God wat hom in sy genade geroep het (Let op: Paulus praat nie daarvan as sy bekering nie, maar as ‘n Goddelike roeping); en God het vir Jesus aan hom geopenbaar (dit verwys na die feit dat hy daar die opgestane Christus gesien het). Hy beklemtoon ook dat God hom reeds daar sy opdrag gegee het: Hy moes die evangelie aan die heidennasies gaan verkondig. Dus: hy het reg van die begin af die evangelie aan heidene te verkondig – net soos wat hy later ook in Galasië gedoen het.

In 1:16-17 beklemtoon Paulus dat hy ná sy roeping glad nie enige mense daar naby of selfs die ander apostels in Jerusalem gaan raadpleeg het nie. God se boodskap was so duidelik dat dit nie nodig was om so iets te doen nie. Hy het ook niemand anders (nie eers die apostels in Jerusalem) se “toestemming” nodig gehad nie. Dit bewys weer eens dat sy evangelie nie van mense af kom nie, maar van God af.

1:18-20: Hier vertel Paulus dat hy wel op ‘n stadium Jerusalem besoek het, maar dit was beslis nie om toestemming te gaan vra om die evangelie te verkondig nie. Let op hoe vertel hy dit: Dit was eers drie jaar later (Hy was dus lankal besig om die evangelie te verkondig); hy was net vir veertien dae daar; hy het net gegaan om met Sefas (d.w.s. Petrus), een van die leiers van die kerk in Jerusalem, kennis te maak (nie om toestemming te kry nie!); vir Jakobus, die broer van Jesus wat ook belangrike rol in die kerk in Jerusalem gespeel het, het hy net ontmoet; en die ander apostels het hy glad nie eens gesien nie. Paulus se argument is dus weer dieselfde: Sy evangelie kom beslis van God af en nie van mense nie.

1:21-24: Hier beklemtoon Paulus dat hy ná sy besoek aan Jerusalem vir ‘n baie lang tyd geen verdere kontak met Jerusalem of selfs met die ander Christelike gemeentes in Judea gehad het nie. Die punt is: Sy sendingwerk het onafhanklik van Jerusalem plaasgevind – hy het in opdrag van God die evangelie verkondig. Die gemeentes in Judea het daarvan gehoor en – anders as wat nou in Galasië gebeur het – het hulle geen kritiek gehad nie. Inteendeel, hulle het God verheerlik oor sy sendingwerk.

Skrywer: Prof Francois Tolmie

DIE BRIEF AAN DIE GALASIËRS (1)

Die Brief aan die Galasiërs is deur Paulus geskryf aan Christelike gemeentes in Galasië wat deur sy eie sendingwerk tot stand gekom het. Die rede vir die skryf van die brief is die feit dat hy die ontstellende nuus verneem het dat dwaalleraars besig was om ‘n valse leer in daardie gemeente te verkondig.

Die dwaalleraars was waarskynlik Joodse Christene wat sterk bande met die kerk in Jerusalem gehad het. Hulle het hulleself as Christene beskou en het ook in Christus geglo, maar het geredeneer dat blote geloof in Hom nie genoeg was om deel van God se volk te word nie. Daarom het hulle aan die Christene in Galasië verkondig dat daar nog bykomende vereistes was waaraan hulle moes voldoen voordat hulle deel van God se volk kon word. So byvoorbeeld het hulle van die gelowiges in Galasië verwag om hulle te laat besny (5:2-3) en om die Joodse feeskalender stiptelik na te kom (4:10).

Vir Paulus was die slegte nuus dat baie van die gelowiges blykbaar besig was om hierdie verdraaide leer te aanvaar (vgl. 1:6). Om hierdie rede skryf hy ‘n brief aan die gelowiges in Galasië waarin hy sy absolute bes doen om hulle te probeer oortuig om nie te swig voor die valse leer wat daar verkondig word nie. In sy brief probeer hy die hele tyd om die valse leer te ontmasker en verduidelik hy aan hulle dat dit wat hy aan hulle verkondig het, die ware evangelie is omdat dit van God af kom.

Die eerste lesers van Galasiërs

Kenners is ongelukkig nie vandag meer presies seker na watter gebied Paulus verwys as hy in 1:2 van Galasië praat nie. Dit kan na een van twee gebiede verwys. Dit kon verwys na die landstreek in die hart van Klein-Asië of te wel dan die meer noordelike dele van Klein-Asië. Andersins kan dit verwys na die Romeinse provinsie met die naam “Galasië” wat in 25 nC tot stand gekom het en nie net bestaan het uit bogenoemde gedeelte nie, maar ook meer suidelike gebiede soos Frigië, Likaonië en Pisidië ingesluit het. Galasiërkenners kan ongelukkig nie met absolute sekerheid bepaal na watter een van hierdie twee gebiede Paulus verwys as hy van Galasië praat nie.

As Paulus na die Romeinse provinsie verwys (die mees waarskynlike keuse), beteken dit dat hy die gemeentes tydens sy eerste sendingreis (ongeveer 46-48 nC) gestig het en dat hy dan hierdie brief vanuit Korinte (tussen 50-52 nC) geskryf het. As hy egter na die landstreek verwys, beteken dit dat die brief in Efese geskryf is (tussen 52 en 55 nC).

Die eerste lesers van Galasiërs was nie Jode gewees nie – heel waarskynlik Kelte. Voor hulle Christene geword het, was hulle heidene. Paulus verwys na daardie tyd in hulle lewe as die tyd toe hulle nog geestelik onmondig was (4:3), slawe van wettiese godsdienstige reëls was (4:3) en nikswerd afgode gedien het (4:8). Om tot die Christendom bekeer te word, was vir hulle ‘n wonderlike ervaring (vgl. 4:13-4:15). Juis daarom was Paulus so bekommerd oor die feit dat hulle nou besig was om alles in gevaar te stel.

Die hoofdele van die brief

Galasiërs bestaan uit drie groot dele, met nog ‘n kort inleiding voor- en ‘n slot agteraan. In die inleiding (1:1-10) begin Paulus sy brief op die tradisionele manier. Hy sê van wie af die brief kom, aan wie hy skrywe en groet hulle met ‘n seëngroet. Daarna sê hy hoekom hy die brief aan die gelowiges in Galasië skrywe: Hy wil hulle oortuig dat hulle besig is om ‘n valse evangelie te aanvaar en hulle terugbring na die ware evangelie.

In die eerste groot deel (1:11-2:21) gee hy ‘n oorsig van gebeure uit sy lewe. Hy vertel dit egter beslis nie bloot vir die interessantheid nie. Hy wil op hierdie manier bewys dat die evangelie soos wat hy dit verkondig, reg is en God se goedkeuring dra. (Kenners van Galasiërs praat dikwels hiervan as Paulus se “biografiese argument”.) Daarom mag die Galasiërs nie swig voor die valse leer wat in Galasië verkondig word nie. In die tweede groot gedeelte (3:1-5:12) praat hy eintlik oor presies dieselfde saak. Nou gebruik hy egter ‘n ander benadering. Hy vertel nie meer sy eie lewensgeskiedenis nie, maar gebruik ‘n aantal teologiese argumente om te bewys dat ‘n mens nie jou verlossing kan verdien nie, maar dat God dit genadiglik skenk aan dié wat in Jesus glo. (Kenners van Galasiërs praat hiervan as Paulus se “teologiese argument”.) In die derde groot gedeelte (5:13-6:10) kom Paulus by ‘n volgende saak uit, naamlik hoe behoort iemand wat in Jesus glo se lewe in die praktyk te lyk? (Kenners praat hiervan as die “parakletiese/vermanende gedeelte” in Galasiërs.

In 6:11-18 volg die slot van Galasiërs: Paulus skryf ‘n paar laaste gedagtes neer en sluit dan af met ‘n seëngroet.

Skrywer: Prof Francois Tolmie