DIE VERHAAL VAN JESUS DEUR DIE OË VAN MARKUS (1)

DIE VERHAAL VAN JESUS DEUR DIE OË VAN MARKUS (1) – Jan van der Watt

Deel 1 – Verskeie Evangelies met een boodskap

 

i) Waar kom die Evangelies vandaan?

Die mense het nie destyds boeke geskryf soos ons nie – die meeste kon nie skryf nie en die materiaal was baie duur. (Daar was nie CNA’s waar mens vinnig papier kon koop nie). Omdat alles nie neergeskryf is nie, is die mense van kleins af geleer om te onthou – hulle moes dinge memoriseer. (Daar word vertel dat van Griekse kinders verwag is om bv. die Iliad – ‘n reuse dik boek – te memoriseer). Juis omdat niks neergeskryf is nie, was dit ‘n storiekultuur. Die aand om die vuur is die stories wat belangrik was oor en oor vertel en die mense het daaruit geleer. So deur en saam met stories het hulle baie belangrike kennis opgetel oor die lewe.

 

Toe die apostels begin doodgaan en die kerk begin uitbrei het dit nodig geword om ‘n ander plan te maak – die verhale is neergeskryf. So is die verhale “bewaar” – nou kan mense dit nie verander nie en het dit outentiek gebly soos die dissipels dit vertel het. Markus was die eerste evangelis wat die verhaal van Jesus neergeskryf het. (Die Markusevangelie is dus ons oudste evangelie). Dit het so 30-40 jaar na Jesus se hemelvaart gebeur, dus so tussen 60 en 70nC. Dit is belangrik om net weer te sê: die evangelie het nie toe tot stand gekom nie. Dit is net toe neergeskryf. Dit wat van die begin af in die geheue van die Christene was en elke dag aan mekaar oorvertel is, is toe net neergeskryf.

Dus:


die skrywer was. Dit is ook nie seker waar hy presies was toe hy die evangelie geskryf het nie, maar Antiogië aan die Orontes (die hoofstad van Sirië) is ‘n goeie moontlikheid. Dit was in die eerste eeu die hoofstad van die Christene buite Jerusalem en was ook die stad vanwaar Paulus sy sendingreise onderneem het.

 

, volgens die berig, was Petrus se interpreteerder en het alles mooi en akkuraat opgeskryf. Hoewel daar baie onsekerheid bestaan oor wie die skrywer was, kon dit die Markus wees van wie ons in die Bybel lees.

Volgende keer kyk ons verder na die Markusevangelie.

 

Skrywer: Prof Jan van der Watt

 



Alle Paaie lei na Jesus: Die mens as beeld van God (3)

Alle Paaie lei na Jesus: Die mens as beeld van God (3) – Adrio König

5.3.2 God openbaar Homself in ’n Mens

Ons bely twee dinge oor Jesus: dat Hy tegelyk God en Mens is. Maar hoe is dit moontlik dat een Persoon tegelyk God en mens kan wees? Verskil God en mens dan nie soveel dat dit onmoontlik is, dat Hy ’n soort gesplete persoonlikheid sou moes hê nie? Mense probeer die vraag so antwoord dat hulle sy lewe in twee dele verdeel: Sekere dinge het Hy as God gesê of gedoen, en ander dinge het Hy as mens gesê of gedoen. Hy het as mens gesê dat Hy nie weet wanneer die wederkoms sou wees nie, en Hy het net as mens gesterf. Maar Hy het as God wonderwerke gedoen en uit die dood opgestaan.

Ons het egter nie grond in die Bybel om Jesus se lewe so in twee te deel nie. Die Evangelies skep die indruk van een Persoon wat ten volle by alles wat Hy gesê en gedoen het, betrokke was. Maar hoe is dit dan moontlik dat Hy beide was, God én Mens? God en mens verskil tog radikaal.

 

Is dit regtig so? Wat dan daarvan dat ons bedoel is om die beeld van God te wees? Veronderstel “beeld” nie juis ooreenkoms nie? Natuurlik nie identiteit nie, maar genoeg ooreenkoms dat die afgebeelde in die beeld herken kan word. As ek aan my doel beantwoord, moet mense iets van God in my kan sien, moet hulle uit my optrede kan aflei hoe God is. Dis tog wat “beeld” beteken.

 

Kom ons gaan hiermee na die Bybel. Jesus som die wet in twee gebooie op, liefde vir God en liefde vir mense. Die een woord wat die twee gebooie in gemeen het, is liefde. Jesus vat dus God se wil vir ons in een woord saam: liefde. Johannes skryf kernagtig oor God en watter woord gebruik hy? Ook liefde: God is liefde (1 Joh 4:8, 16). Die konklusie lê voor die hand. Omdat God liefde is, moet ons in liefde leef om te wys hoe Hy is. Daarom kan Jesus die wet opsom in twee liefdesgebooie. Paulus skryf dit pragtig: “Omdat julle kinders van God is en Hy julle liefhet, moet julle sy voorbeeld navolg. Lewe in liefde, soos Christus ons ook liefgehad het … ” (Ef 5:1-2). Kernagtiger kan ’n mens dit nie uitdruk nie.

 

Liefde is ’n lewenshouding. Om God se beeld te wees, beteken dus om iets van sy lewenshouding en lewenswaardes te vertoon. En is dit nie presies wat Jesus gedoen het nie? Ons glo Hy is die openbaring van God. Dit beteken toe Hy mense vergeef het, het Hy gewys wie God is en wat God doen. Toe Hy mense genees het, van bose magte bevry het, kos gegee het, het Hy gewys wie en hoe God is. Maar is dit nie wat God ook van ons verwag nie? Moet ons nie ook vergewe en ook mense in nood help nie? Soos Jesus.

 

Maar dit beteken tog dat Jesus in sy één lewe, in presies dieselfde dinge wat Hy gedoen het, tegelyk gewys het hoe God is én hoe ons moet wees. Dit beteken verder dat Jesus wat ’n menslike lewe gelei het, in staat was om deur menslike optrede te wys hoe God is. Dit beteken nog ’n keer dat dit inderdaad paslik en reg is dat die Bybelskrywers in menslike terme oor God praat. En dit beteken op sy beurt weer dat God en mens nie regtig so radikaal verskil nie.

 

Maar hierna moet ons nog ’n keer kyk. Verskil God en ons regtig nie? Nee, God en mens verskil inderdaad, selfs baie. Die vraag is net: Hoe? In minstens twee opsigte. God is die Skepper en ons is skepsels.  Dit is ‘n radikale verskil, en dit sal nooit verander nie. Hy is ewig en ons is tydelik. Ons het ’n oorsprong, maar Hy nie. Hy is onsterflik en ons is sterflik. Hy moet ons uit genade deel gee aan die ewige lewe.

 

Verder het daar in die geskiedenis ’n tweede groot verskil ingekom, ’n verskil wat nie in beginsel bestaan soos die verskil Skepper-skepsel nie: God is heilig, maar ons is sondig. Hierop sou ons lank kon voortborduur. Ons is onbetroubaar, maar Hy is betroubaar. Hy gee om, maar ons is selfsugtig.  Die eerste verskil is wesenlik en sal altyd so bly, die tweede een is ons skuld. Dis glad nie hoe God dit bedoel het nie. Goddank dit is tydelik, ons sal terugverander word na wat God ons oorspronklik bedoel het. Op die nuwe aarde, in die nuwe Jerusalem sal niks inkom wat onrein is nie (Op 21:27). Dis waaroor God se hele opoffering in Jesus gaan: Om ons weer te maak soos Hy is, heilig.

 

Maar nou terug by ons opdrag: Ons is bedoel om die beeld van God te wees, om deur ons doen en late te wys hoe God is/wat God doen. Eintlik het dit ook van Israel as volk van God gegeld: Hulle moes die ander volke na Jerusalem lok sodat ook hulle die Here daar sou kom dien. Het hulle? Of is dit só dat die nasies later eerder Israel se God gespot het as om Hom in Israel se lewe te herken en te begin dien?

 

Ons kan lekker en breed uitwei oor hulle aanhoudende ongehoorsaamheid aan God. Maar is hulle nie maar verteenwoordigers van die mensdom nie? En ons wat onsself gelowiges, volgelinge van Jesus noem? Vaar ons soveel beter? Verduister ons nie eerder dikwels mense se uitsig op God nie?

Dis nie net Israel in die Ou Testament wat misluk het in God se doel met hulle nie. Die mensdom self het misluk. En nou?

 

Onthou uit ons bespreking van die verbond (Abraham, hoofstuk 1): Dis ’n eensydige verbond wat God alleen ingestel het en waaroor Hy alleen besluit. Hy laat nie die werk van sy hande vaar nie. Toe Israel en die mensdom misluk in sy doel met hulle, toe hulle nie sy beeld vertoon nie, toe gee Hy sy beeld aan hulle in ’n Jood uit Nasaret.

 

Jesus word herhaaldelik in die Nuwe Testament “die beeld van God” genoem (2 Kor 4:4-6; Kol 1:15; Heb 1:3), wat beteken dat Hy is soos ons bedoel was om te wees. Terwyl ons dit nie is nie, gee God in Jesus vir ons ’n voor-beeld van wat Hy met ons  bedoel. Soos ons in Jesus kan sien wie en hoe God is, wil God hê dat mense dit in ons kan sien. Martin Luther sou gesê het ons moet vir ander mense Christus word.

 

Dit kom duidelik uit in die “soos”-uitsprake van die Nuwe Testament. Ons moet soos Jesus word, wees, optree. Hier volg ’n aantal van hierdie uitsprake. Ywerige Bybellesers kan ’n keer die Nuwe Testament deurlees en dalk veel meer as net hierdie paar kry.

  • Ons moet soos Christus in liefde lewe (Ef 5:2).
  • Ons moet mekaar soos Christus liefhê (Joh 13:34).
  • Mans moet hulle vroue soos Christus liefhê (Ef 5:25).
  • Ons moet mekaar vergewe soos Christus ons vergeef het (Kol 3:13).
  • Ons moet onsself rein hou soos Christus rein is (1 Joh 3:3).
  • Ons moet so regverdig wees soos Christus (1 Joh 3:7).
  • Ons sal by sy wederkoms soos Christus wees (1 Joh 3:2).
  • Christus moet in ons gestalte kry (Gal 4:19).
  • Dieselfde gesindheid van nederige diens wat in Christus was moet ook in ons wees (Fil 2:5 ev)
  • Dieselfde werke wat Christus gedoen het, sal ons ook doen (Joh 14:12).

 

Daar is ook ’n ander reeks “soos”-uitsprake: Ons moet soos God wees. Dis natuurlik nie vreemd nie, want ons is juis bedoel om soos God te wees, om sy beeld te wees.

  • Ons moet soos God vergewe (Ef 4:32).
  • Ons moet soos God heilig wees (1 Pet 1:15-16).
  • Ons moet soos God barmhartig wees (Luk 6:36).
  • Ons moet soos God in die lig lewe (1 Joh 1:5-7).
  • Ons moet soos God volmaak wees (Matt 5:48).
  • Ons moet rus van ons werk soos God van Syne (Heb 4:10).
  • Ons goeie werke moet mense aan ons Vader herinner (Matt 5:16).

 

God gee dus aan ons sy beeld in ’n nuwe vorm: in sy Seun Jesus Christus. En Hy roep ons op om soos Christus te leef. Dan sal ons sy beeld vertoon omdat ons soos Hy sal leef. Maar kan dit? Natuurlik weet ons ons is geroepe om Jesus na te volg. Maar dis een saak om dit te weet. Dis ’n tweede saak om dit te doen.

 

Maar God sorg mos vir sy verbond! Is dit nie presies waar die Heilige Gees se werk inkom nie? Jesus staan mos nie net buite ons en wys ons hoe nie. Hy kom mos deur die Gees in ons in en verander ons lewe om soos Syne te word. Die Gees het ons deur die doop en die geloof aan Christus verbind sodat ons ou sondige lewe saam met Christus gekruisig en begrawe is, en ons in ’n nuwe lewe saam met Christus uit die dood opgestaan het. Hierdie nuwe lewe is natuurlik eintlik Christus se opstandingslewe: “Christus, wat julle lewe is … ” (Kol 3:4). En omdat Hy die beeld van God is, kan ons nou dié beeld vertoon, kan ons nou beantwoord aan die doel wat God met ons lewe het.

 

Dit beteken dat ons vir die soveelste keer beleef dat die groot temas van die Bybel, insluitende die mens as beeld van God, na Jesus lei.

 

 

AllePaaieLeinaJesusMense wonder dikwels oor verskeie aspekte van die Christelike geloof. Alle Paaie lei na Jesus (2010) deur prof Adrio König is ʼn baie nuttige naslaanwerk wat ʼn betrokke en uitdagende verduideliking bied van die die middelpunt van ons geloof: Jesus Christus.

 

Bybelkennis gaan gereeld gedeeltes uit hierdie bron publiseer. Ons dank aan prof König en CUM vir hierdie vergunning.

 

Vir meer inligting oor CUM, besoek gerus hulle webblad by www.cumuitgewers.co.za

 

 

 

 

Skrywer: Prof Adrio König

 



Jy sal saam met My in die paradys wees

Jy sal saam met My in die paradys wees – Francois Malan

Loraine vra:

Ek wil graag weet in Lukas 23 vers 42 lees ons van die een kwaaddoener wat aan Jesus sê om aan hom te dink in Sy koninkryk. Jesus het hom geantwoord en gesê voorwaar Ek sê vir jou dat jy vandag saam met My in die Paradys sal wees. Kan ek dit so verstaan dat Jesus toe Hy sy asem uitblaas na die Paradys gegaan het, m.a.w Sy Siel het opgegaan na die hemel of dan die Paradys. Wat ek ook raak lees is dat die man van Jesus se koninkryk praat en Jesus van die Paradys. Ek sal dit waardeer as iemand my in geheel kan verduidelik van Jesus se woorde van Paradys en dan was Hy in die graf en het weer na die 3de dag opgestaan en het opgevaar na die hemel. 

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:

Paradys is ‘n Persiese woord vir ‘n omheinde gebied soos ‘n park of ‘n tuin. Nadat die Grieke in 300 v.C. die Persiese wêreld ingeneem het, is die woord in Grieks opgeneem om ‘n ideale tuin te beskryf. Toe die Ou Testament in Grieks vertaal is in 250 v.C., is die Hebreeuse ‘tuin van Eden’ van Genesis 2:8 vertaal as ‘paradys’, die plek waar die mense gewoon het, en God met hulle verkeer het. Na die sondeval is hulle uit die tuin van Eden uit weggestuur (Gen.3:24)

Toe die geloof in Israel begin posvat dat God die oorspronklike geluk sou herstel, het die Paradys die naam geword vir die toekomstige woonplek van die regverdiges, wie se verhouding met God herstel is, soos dit voor die sondeval was. En dit het Jesus daar aan die kruis kom doen. Daarom gebruik Hy die woord Paradys wat vir die moordenaar aan die kruis ‘n bekende term sou wees.

 

Skrywer: Prof Francois Malan

 



MATTEUS SE VERHAAL OOR JESUS (4)

MATTEUS SE VERHAAL OOR JESUS (4) – Jan van der Watt

Deel 2: Die boodskap van Matteus

 

3.3 Jesus begin preek en werk

Nou lees ons iets belangriks wat ons sommer baie van Matteus se Evangelie leer:

 

Mat 4:23 en 9:35 ‘omraam’ hoofstukke 5-9. Die twee verse sê dieselfde: Jesus het gepreek en Jesus het wonders gedoen. As ons nou na hoofstukke 5-7 kyk, is dit die Bergpredikasie – een lang preek van Jesus, terwyl in hoofstukke 8-9 die wonders van Jesus in ‘n ry bespreek word. Wat in hoofstukke 5-9 staan illustreer dus hoe Jesus gepreek het en wat se wonders hy gedoen het.

3.3.1 Matt 5-7: Die Bergpredikasie

Ons het reeds in detail kyk na die bergpredikasie gekyk. Dit wys vir ons hoe Jesus se preke gelyk het.

3.3.2 Matt 8-9: Wonderverhale (3-3-3)

Die volgende val op as mens hierdie hoofstukke lees.

Daar is ‘n patroon – daar word eers drie wonders vertel, dan word dit onderbreek, weer drie met nog ‘n onderbreking en dan nog drie. Dit wys vir ons dat Matteus bewustelik die wonders so georden het. Hy het wonders wat Jesus op verskillende tye gedoen het, bymekaar gemaak en dit so saam vir ons aangebied. Onthou, die groot belangstelling vir hulle was die boodskap en nie noodwendig die feite soos dit agter mekaar gebeur het nie. Matteus wil vir ons die ‘gevoel’ gee van wat dit beteken dat Jesus wonders doen.

Die wonders het beslis iets te doen met die preke (boodskappe) van Jesus, soos ons dit ook in die Bergpredikasie gelees het. Wat is die verhouding? Hoekom dink jy was dit belangrik vir Jesus se preke dat Hy wonders gedoen het?

Wel, om iets te sê is een ding, maar om iets te bewys is ‘n ander. Jesus kom beweer dat Hy van God af kom, die Messias is en mense kan red. Wie sê dit is waar? Die funksie van die wonders is om die boodskap te ondersteun en waar te maak. Die Jode het geweet dat goeie dinge van God af kom. As Jesus nou goeie dinge doen wat gewone mense nie kan doen nie moet dit beteken dat God op ‘n spesiale manier in Hom werk. Dit bewys die wonders. Gewone mense kan dit nie doen nie en dit bewys dan dat Jesus nie sommer ‘n gewone mens is nie. Hy kom van God af.

Volgende keer gaan ons voort by Matteus 10.

 

Skrywer: Prof Jan van der Watt