Deon vra:

1. Is ons Rabbi se naam Jesus of is Sy Naam vertaal
2. Watter dag is die Sabbat

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:

1 Die naam Jesus is die Germaanse weergawe van die Griekse Jêsous van die Nuwe Testament, wat ‘n transkripsie is van die Hebreeuse Jihoosji‘a (die twee i’s word uitgesprek soos in dik), in Afrikaans: Joshua. Die weergawes in aldrie die tale beteken ‘Jahweh/die Here is hulp/verlossing/redding’ (Jahweh is die Hebreeuse vorm van ‘Ek is’ van Eksodus 3:14, wat nie eintlik ‘n naamwoord is nie maar ‘n werkwoord, as aanduiding dat die Here altyd aktief teenwoordig is in sy skepping, en ook saam met Moses na Egipte sal gaan om sy volk te verlos).

Soos Joshua beteken die naam Jesus ook ‘die Here is verlossing.’ In Matteues1:21 sê die engel van die Here vir Josef het moet die seuntjie wat gebore gaan word Jesus noem, want Hy sal sy volk van hulle sondes verlos. Die engel Gabriël sê dieselfde vir Maria in Lukas 1:31: Jy moet Hom Jesus noem (vgl. Luk. 2:21).

Jesus is egter nie slegs ons Rabbi/leermeester nie (rabbi is die Hebreeus vir ‘my grote’), maar ons verlosser, omdat Hy die Seun van God is wat self God is. Hy is die Woord van God deur wie die Vader alles geskep het,wat mens geword het om ons te kom verlos en van ons kinders van God te maak (vgl. Johannes 1:1-3,14), deur self as God die straf op ons mense se sonde te dra aan die kruis en aan ons die ewige lewe te gee (vgl. Joh 3:16).

2  Die Hebreeuse woord sjabbat word gebruik vir die rusdag en ook vir ‘n week van sewe dae. Dit kom van die Hebreeuse werkwoord sjabat wat beteken ophou/voltooi of rus; en hang saam met die Hebreeuse woord sjab‘ kompleet/voltooid, en die Hebreeuse sjêba‘ sewe. Daarom is die sabbat op Saterdag die sewende dag van die week wat met Sondag begin het, deur die Jode gehou.

Toe Jesus na die wêreld gekom het, het Hy egter op die Sabbat mense genees en gesê: My Vader is tot nou toe steeds aan die werk, en Ek is ook aan die werk (Joh 5:17). Hy het ook gesê: Die Sabbat is gemaak vir die mens en nie die mens vir die Sabbat nie; daarom is die Seun van die Mens Here óók van die Sabbat (Markus 2:27-28).

Jesus is op Goeie Vrydag gekruisig, wat in Johannes 19:31 die Voorbereidingdag vir die Sabbat genoem word. Op die eerste dag van die week (Sondag) het Hy uit die dood opgestaan (Joh 20:1). Later het die kerk op die opstandingsdag as die voltooiing van Jesus se werk, bymekaar gekom om die nagmaal te vier (Handelinge 20:7) en die erediens te hou (vgl. Hand. 16:2). Hulle het die Sondag die dag van die Here genoem (Openbaring 1:10).

Skrywer:  Prof Francois Malan

Jan Smith vra:

Joh 15: 26. Praat van die Gees van die waarheid wat van die Vader UITGAAN. Ampl Bible: (proceeds) from the Father.
Gal 4: 6. En omdat julle kinders is, het God die GEES VAN SY SEUN in julle uitgestuur en Hy roep ABBA Vader.. Ampl Bible: God has sent the (Holy) Spirit of His Son into your hearts —.
Fil 1: 19. Want ek weet dat dit deur julle gebed en die ondersteuning van die Gees van Jesus Christus my tot heil sal strek. Ampl: the Spirit of Jesus Christ (the Messiah).

Op die Pinksterdag ontvang die dissipels die Heilige Gees wat van God uitgaan.
Nou praat Paulus van:

Die Gees van Sy Seun.
Die Gees van Jesus Christus.
Ek sal dit op prys stel as die verband tussen die terme Gees van die Seun/Jesus Christus en die Heilge Gees verklaar kan word, asseblief?

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:

Vir Filippus wat vir Jesus gevra het: Wys ons die Vader, en dit is vir ons genoeg, het Jesus geantwoord: Ek is al so ‘n lang tyd by julle en het jy My nie leer ken nie, Filippus? Wie My gesien het, het die Vader gesien. Waarom sê jy dan ‘Wys ons die Vader?’ Glo jy dan nie dat Ek in die Vader is en die Vader in My nie? Die woorde wat Ek vir julle sê, sê Ek nie uit Myself nie, maar dit is die Vader wat in My bly en sy werke doen..’ (Joh 14:8-10).

So kan 1 Kor 8:6 sê: Vir ons is daar één God, die Vader, uit wie alles is en ons vir Hom,

En één Here, Jesus Christus, deur wie alles is en ons deur Hom.’

Dieselfde as Joh 1:1-3: In die begin was die Woord, en die Woord was by God, en die

Woord was God. Hy was in die begin by God. Alles het deur Hom ontstaan, en

sonder Hom het selfs nie een ding wat bestaan, ontstaan nie.

Daarmee verwys Johannes na Genesis 1:3-26 waar telkens staan: ‘Toe het God gesê…’ –

God skep deur sy Woord, en Joh 1:1 sê Jesus is die Woord van God was skep.

Die Heilige Gees het ook deelgeneem aan die skeppingswerk. In Gen 1:2 staan: Die Gees van God het oor die waters gesweef – die Hebreeuse woord beteken: vrugbaarmakend gesweef. Hy het lewe geskep in die skepping (Ps 33:6: Deur die woord van die HERE is die hemele gemaak en deur die asem van sy mond die hemel se hele leër), ook toe God sy lewensasem in die mens geblaas het (Gen 2:7). En Hy is nou nog daarmee besig (Job 33:4: Die Gees van God het my gemaak, en die asem van die Almagtige het my die lewe gegee), ook in die skepping (Ps 104:30: Stuur U u asem, word hulle – die diere – geskape en U vernuwe die aangesig van die aarde).

Dat die Heilige Gees as Persoon uit die Vader en die Seun uitgaan, soos asem uit sy mond (en die Seun as God se woord uit sy mond) verwys na die intieme verhouding tussen die Gees, die Vader en Jesus Christus, sodat die Heilige Gees uitdruklik die Gees van God en die Gees van Christus genoem kan word. In Romeine 8:9 word Hy die Gees van God en die Gees van Christus in een vers genoem.

Die Heilige Gees is ook intiem betrokke by Jesus. Die ganse lewe van Jesus staan van begin tot end onder die leiding van die Gees. Andersyds staan die Gees volledig in diens van Christus wat Hom stuur om sy, Jesus se, werk op aarde te doen.

Met sy geboorte word Maria swanger deur die werking van die Heilige Gees (Matteus 1:18; Lk 1:35). Vir sy werk word Hy gedoop met die Gees (Mk 1:10) en die Gees stuur Hom om deur die duiwel versoek te word (Mt 4:1). Hy keer daarna terug ‘vol van die krag van die Gees’ (Lk 4:14), en in sy eerste preek identifiseer Hy Hom met Jesaja 61:1-12: die Gees van die Here is op My omdat Hy My gesalf het om die evangelie aan armes te verkondig. Sy hele bediening is in die krag van die Gees (Lk 10:21: Jesus het deur die Gees uitgejubel in sy lof aan sy Vader; Joh 3:34: Jesus kan die woorde van God spreek want die Vader het nie die Gees in geringe mate aan Hom gegee nie – maar ten volle; Hd 10:38: God het Jesus van Nasaret met die Heilige Gees en met krag gesalf; Mt 12:28: Ek dryf die demone uit deur die Gees van God; vgl. Jes 11:2 se belofte). Ook in sy lyding, sterwe en opstanding word Hy gelei en versterk deur die Gees (vgl. Rom 8:11).

Aan die anderkant werk Christus deur die Gees voort in die wêreld. Ook Hy stuur die Gees (Joh 15:26 die Gees wat Ek vir julle van die Vader af sal stuur; Joh 16:7 As Ek weggaan sal ek Hom na julle stuur). Die Gees sê net wat Hy van Christus hoor – Joh 16:15: Wat Hy van My ontvang, sal Hy ook aan julle bekendmaak. Hy getuig oor Jesus (Joh 16:26). Niemand kan sê: ‘Die Here is Jesus!’ behalwe deur die Heilige Gees nie (1 Kor 12:3).

In Johannes 14:16-17 belowe Jesus dat Hy die Vader sal vra en Hy sal vir hulle ‘n ander Helper/Trooster/Voorspraak gee sodat Hy ewig by julle kan wees…Hy sal by julle bly en in julle wees. En in dieselfde hoofstuk, 14:23: As iemand My liefhet, sal Hy ter harte neem wat Ek sê en my Vader sal hom liefhê en Ons sal na hom toe kom en by hom woon.

Die Heilige Gees gebruik die woord van God om ons te oortuig van ons sonde, en van ons geregtigheid wat Jesus vir ons aan die kruis verwerf het en so ons verhouding met God reg gemaak het, en van oordeel as ons ons nie bekeer nie (Joh 16:8-11). So lei Hy ons tot die besluit om te glo dat Jesus vir ons sonde gesterf het (wat Jesus slegs kon doen omdat Hy God is), en verbind die Gees ons in die geloof aan die Seun van God sodat ons kinders van God genoem kan word deur ons verbondenheid aan sy Seun, deurdat die Gees self in ons kom woon het (vgl. Rom 8:11,14,16).

1 Johannes 4:8,16 sê God is liefde. Liefde is ‘n verhouding. So is liefde die verhouding tussen die Vader en die Seun en die Heilige Gees. Hulle eenheid in ‘n liefdeseenheid, hulle liefdesverbondenheid aan mekaar.

Jesus se soendood aan die kruis is God se hoogste liefdesoffer vir die wêreld wat Hy so lief het dat Hy sy Seun gegee het, sodat elkeen wat in Jesus glo (glo deur die werking van die Heilige Gees) die ewige lewe kan hê – ewige lewe is ‘n lewe in gemeenskap met God, wat nou reeds begin met God die Heilige Gees wat in elke gelowige woon en ons verbind aan Jesus as ons Verlosser en aan die Vader as ons Versorger se liefde. Hy stort sy liefde in ons om aan dit ander te gee (1 Joh 4:19: Ons het lief omdat Hy ons eerste liefgehad het). Jesus se nuwe gebod aan sy dissipels op die vooraand van sy kruisiging was: Julle moet mekaar liefhê soos Ek julle liefhet (Joh 13:34; 15:12).

Die term Heilige Gees?

Die woord heilig beteken letterlik afgesonderd vir God en toegewyd aan God. Daarom identifiseer ons met die naam die Heilige Gees Hom as die Gees wat saam met die Vader en die Seun die ware God is, wat toegewy is aan die Vader en die Seun. Dit is ‘n onderlinge liefdestoewyding. So noem Jesus ook God sy Heilige Vader (Joh 17:11) en word Jesus genoem ‘U heilige dienskneg Jesus’ in Hand 4:27,30).

Skrywer:  Prof Francois Malan

Jan Smith vra:

Onderwerp: Matt 16: 28

Boodskap Teks: Die Skrif sê: Voorwaar Ek sê vir julle, daar is sommige van die wat hier staan, wat die dood sekerlik nie sal smaak voordat hulle die Seun van die mens in sy koninkryk sien kom het nie.

Die inhoud van die teks is nie vir my duidelik nie.

Antwoord

Prof Hermie van Zyl antwoord:

Hierdie sogenaamde nabye verwagtingstekste of termynuitsprake van Jesus is seker van die moeilikste om vanuit ons konteks, amper 2000 jaar later, te verstaan. Want ‘n mens se eerste reaksie is: Maar dan was Jesus mos verkeerd in sy “voorspelling” dat Hy nog in die leeftyd van die eerste Christene sou terugkeer aarde toe, m a w, dat die wederkoms van Christus binne enkele jare na sy eerste koms sou plaasvind.

Om hierdie verse te verstaan, moet ons egter die hele saak vanuit die eerste eeuse konteks benader, en nie in die eerste plek vanuit óns konteks nie. Laat ek verduidelik.

Hierdie uitsprake dat Jesus “nog in hierdie geslag” met krag sal kom in sy koninkryk, kom in Matt 16:28; Mark 9:1; Luk 9:27; Matt 24:34; Mark 13:30 en Luk 21:32 voor. Eersgenoemde drie het met Jesus se profesie oor sy naderende dood te doen, en laasgenoemde drie kom in die sogenaamde profetiese rede van Jesus oor die “eindtye” voor. Bloot die feit dat hierdie nabye verwagtingstekste in twee verskillende kontekste voorkom – in uitsprake oor Christus se naderende lyding in Jerusalem, en in dié oor die eindtye – wys dat mens versigtig moet wees om te sê dat hulle uitsluitlik op die wederkoms van toepassing is. Die bewoording van hierdie tekste dui ook daarop dat hulle nie pertinent van Jesus se “terugkeer” of “wederkoms” praat nie, maar van “hierdie geslag” of “sommige wat hier staan” wat nie “die dood sal smaak” voordat “die koninkryk (in krag) gekom het”/ “hulle die koninkryk gesien het” nie. Baie geleerdes interpreteer dit dan ook so dat hierdie tekste primêr op die kruisiging en opstanding van Jesus betrekking het. Ander noem dat hulle ook op die uitstorting van die Heilige Gees op die pinksterdag of op die val van Jerusalem in 70nC kan slaan. Veral laasgenoemde was vir baie Jode en Jode-Christene so ongeveer die einde van die wêreld. So gesien handel al hierdie gebeure oor die koms van die koninkryk (in krag) en het dit in die meeste van die aanvanklike hoorders se leeftyd plaasgevind. In daardie sin het Jesus se profesie dus reeds in vervulling gegaan teen die laaste helfte van die eerste eeu nC.

Soos wat die tyd aanbeweeg het (tweede eeu nC en verder), het hierdie tekste egter ‘n eksklusiewe toepassing op die wederkoms van Christus begin kry. So gesien is die koms van Jesus in krag nog ‘n uitstaande werklikheid, maar het die nabyheid en dringendheid daarvan weens die tydsverloop uit die meeste Christene se eindverwagtinge verdwyn. So was dit egter nie in die eerste eeu nie. Die vroeë kerk het ‘n dringende wederkomsverwagting gehad, vgl 1 Kor 7:26-31 waar Paulus sê dat die tyd min is en dat mense liefs moet bly soos hulle is; hulle moet bv nie gedruk voel om ten alle koste getroud te kom nie.

Saamgevat: Matt 16:28 en parallelle tekste kan slaan op Jesus se koms (met krag) tydens sy kruisiging, opstanding, uitstorting van die Heilige Gees, val van Jerusalem én wederkoms van Jesus. Dit is nie vreemd dat profetiese uitsprake meervoudige toepassings het nie; trouens, dit is kenmerkend van sulke uitsprake dat hulle eerder ‘n aanspraak maak op die verbeelding as dat hulle eksakte voorspellings is en daarom net een spesifieke gebeure in die oog het. Hulle kan dus meermale in vervulling gaan. Hulle behou egter hulle karakter as tekste wat die dringendheid en nabyheid van die eindgebeure onderstreep. Hulle kan enige tyd in vervulling gaan, want God se tyd is nie ons tyd nie. Ons moet dus altyd wakker en nugter lewe, met ons oë gerig op die wolke, by wyse van spreke, al is hierdie woorde reeds ongeveer 2000 jaar gelede uitgespreek en al het hulle reeds (voorlopig) in vervulling gegaan in die eerste eeu nC. Feit is dat die finale vervulling daarvan – die wederkoms van Christus in heerlikheid – nog uitstaande is.

Skrywer:  Prof Hermie van Zyl

Die lyn tussen Jesus en Yeshua – Jan van der Watt

Judy vra:

Prof. Jan van der Watt antwoord: