Job bid vir sy drie vriende

Job bid vir sy drie vriende – Francois Malan

Johan vra:

Is daar `n verklaring waarom Job vir sy drie vriende gebid het? Moet dit verstaan word dat hy dit uit eie beweging sou doen of in opdrag?Waarom was Elihu nie ingesluit by die gebed wat Job gedoen het en geen verdere vermelding van hom gemaak na hoofstuk 37 nie?

Antwoord:

Prof Francois Malan antwoord:

1 Elihu

Die inleiding van Job, hoofstukke 1-2, en die slot, 42:7-17, is in verhaaltrant geskryf oor ‘n persoon wat in die tyd van die aartsvaders (Abraham, Isak en Jakob) geleef het. Die middelste deel, van hoofstuk 3 tot 42:8, is in digvorm geskryf, as ‘n wysheidsgeskrif oor hoe om voor die oë van God reg te lewe as jy ly.

Die skrywer van die boek is onbekend, en ook die tyd wanneer die boek geskryf is. Maar daar word gemeen dat die verhalende dele eerste geskryf is, en dat aan die digterlike deel oor ‘n lang typerk gewerk is, totdat die boek in sy finale vorm saamgestel is. Soos die boek Prediker is Job ook ‘n kritiek op die boek Spreuke se leer van beloning vir die goeie en vergelding vir die kwade, wat deur Job se drie vriende verkondig is.

Na hoofstuk 3, oor die verbitterede Job, volg drie reekse waar Job telkens antwoord op Elifas, dan Bildad en dan Sofar se sienings (4-27), maar Sofar kom nie in die derde reeks aan die woord nie. Na Job se toespraak oor wysheid in 28 en sy klag in 29-31, word die toespraak van Elihu ingeskuif in 32-37, voordat God begin in 38-39 antwoord op Job se klag van 29-31. Na Job se eerste reaksie op God se antwoord (39:36-38) gaan God voort in 40:1-41:25, en die oormoedige Job antwoord in 42:1-6. Normaalweg sou ‘n mens verwag dat God se antwoord in 38-39 direk sou volg op Job se klag in 29-31. In die skema lyk dit of Elihu se toespraak later ingevoeg is, toe die res van die boek reeds bymekaargemaak was, en daarom word Elihu nie in die slotgedeelte genoem nie.

2 Waarom Job vir sy drie vriende gebid het.

Omdat die Here kwaad was vir Job se drie vriende, omdat hulle nie die waarheid oor God gepraat het soos Job nie, omdat hulle siening van God se beloning en vergelding foutief was, was die Here se opdrag aan die drie vriende: ‘Vat sewe bulle en sewe ramme en gaan na my dienaar Job toe en offer dit as ‘n brandoffer vir julleself. My dienaar Job sal vir julle bid, en Ek sal sy gebed verhoor (letterlik: vir hom alleen sal Ek gunstig ontvang) en julle nie straf vir julle dwaasheid nie. Julle het nie die waarheid oor My gepraat soos my dienaar Job nie’ 42:7-8).

Die drie vriende kom toe terug na Job in sy ellende op die ashoop en offer daar by Job die groot brandoffer wat die Here beveel het vir hulle verkeerde voorstelling van God in hulle gesprekke met Job. Hulle sou vir Job verduidelik het waarom hulle dit doen, en dat die Here gesê het dat Job vir hulle moet bid, omdat die Here vir Job alleen gunstig sal ontvang as voorbidder vir hulle sonde.

En dan, nadat Job vir hulle gebid het, het die Here die omstandighede van Job verander (letterlik: en die Here het Job in guns aangeneem – dit impliseer dat die Here die drie vergewe het). Vers 10 vertel dan hoe die Here Job van die ashoop af teruggebring het in die samelewing (letterlik: sy gevangenskap verander het) nadat hy vir sy vriende gebid het, en dat die Here aan Job twee keer soveel gegee het as wat hy gehad het. Daarin was Job in ‘n sekere sin ‘n voorafskaduwing van Christus wat Homself vir ons as offer vir ons sonde gegee het aan die kruis, en tans vir ons intree by God (Hebr. 7:25,27).

 

Skrywer: Prof Francois Malan




Meditasies en gebede uit Job se hart – deel 5 (slot)

Meditasies en gebede uit Job se hart – deel 5 (slot) – Retha Pretorius

Op die trant wat in die vorige meditasies weergegee is, het Job se gesprekke met sy vriende verder verloop. So het dán Job en dán sy vriende om die beurt mekaar beskuldig en hulself verdedig.

Hoe laat dit ons nie aan ons eie menslikheid dink, wat so maklik in wedersydse argumente verval, wat eintlik na niks lei nie!

Tog het hierdie diskoerse gelei na ‘n intensiewe selfondersoek by Job, en ‘n uiteindelike lewensveranderende gesprek met God.

Tussendeur het ‘n jonger vriend van Job en die ander drie vriende ook sy stuiwer in die armbeurs gewerp. Hy was baie kwaad vir Job en die ander drie vriende, omdat hulle nie die konflikte reg hanteer het nie, volgens sy mening.

Toe daag die Here vir Job uit, deur met hom uit ‘n stormwind te praat:

“Wie is dit wat my wysheid bevraagteken

Met woorde van onkunde?

Staal jouself!

Ek sal die vrae stel,

en dan antwoord jy My.” (Job 38:2,3)

God neem vir Job op ‘n tog deur Sy ganse skepping, om sy glorie en majesteit te beklemtoon. Dis die mees aangrypend poëtiese verse, wat ‘n mens tot diepe nadenke stem.

“Waar is die pad

na die oorsprong van lig?

Waar is die tuiste

van die oostewind?

Wie grawe ‘n kanaal

vir die stortreën ?

Wie maak ‘n pad vir die weerlig? (38:24,25)

“Is dit op jou bevel

dat die arend hoog vlieg

en sy vlerke sprei na die suide?” (39:29)

Job kan net in verwondering staan by die aanskoue van soveel majesteit, en antwoord die Here:

“Tot nou toe

het ek net met my ore

van U gehoor,

maar nou het ek U

met my eie oë gesien.”  (42:5)

 

Job moes vir sy vriende bid, nadat hulle ‘n brandoffer aan God moes bring vir hulle valse veroordeling van Job. God is barmhartig en genadig; selfs ons grootste oordeelsfoute word ons nie toegereken nie.

Job is verder op materiële gebied geseën met baie meer as wat hy voorheen gehad het, maar Job se grootste wins en seën was die feit dat hy so naby aan God gekom het, en waarlik God se hart leer ken het. “Hy het ná ‘n vol lewe op ‘n hoë ouderdom gesterf.”(42:17)

 

Hoeveel geloofslesse kan ons nie by Job leer nie ? Wat ‘n uitdaging aan gelowiges, om soos Job, nie die verkeerde geloofspad in tye van smart te volg nie, maar die oog en hart net op God te rig!

 

SKrywer: Retha Pretorius

 




Meditasies en gebede uit Job se hart – deel 4

Meditasies en gebede uit Job se hart – deel 4

Job lewer in hoofstuk 10 ‘n pleidooi dat God hom asseblief alleen moet laat, en nie meer kasty nie:

“Wat baat U daarby om my te laat swaarkry?

Waarom verwerp U my, die werk van U hande, terwyl

U aan die kwaaddoener vreugde en voorspoed gee?” (10:3)

Klink dit bekend? Ja, onteenseglik! Hoewel die Heilige Gees ons weer lei na volkome vertroue op God, ten spyte van swaarkry, is hierdie uitroep gewoonlik ons eerste reaksie.

 

Sofar praat

Nou kom die derde vriend, Sofar, aan die beurt. Hy is sommer openlik aanvallend: “Wanneer jy God tart, moet iemand jou nie bestraf nie?”(11:3).  En baie hoogheilig gee hy raad: “Raak ontslae van jou sondes, los alle ongeregtigheid agter jou”(11:14).

Sonder enige bewyse vind Sofar vir Job skuldig, en speel daarmee ook in die satan se hand.

 

Job begin perspektief kry

Job begin opstaan teen sy bevooroordeelde vriende. Hy begryp dat hulle “wyshede” nie op hom van toepassing is nie, daarom wend hy hom al meer na God. Eers antwoord hy egter vir Sofar.

 

Job antwoord Sofar

Job verwys sarkasties na sy vriende se “wysheid”:

“Wel, ek weet ook ‘n paar dinge.

Julle weet niks meer as ek nie.

Wie weet nie hierdie dinge wat julle nou kwytraak nie?”(12:3)

 

Hy besing God se ware wysheid en mag:

“Maar ware wysheid en mag is by God.

Raad en insig is syne”(12:13)

 

Job wend hom na God

Job rig nog woorde aan sy vriende, maar hy probeer moed bymekaarskraap om die Lewende God te nader.

Toe hy hom uiteindelik tot God wend, smeek hy op ‘n ontroerende wyse vir genade:

 

” O God! Daar is twee dinge wat ek van u wil smeek, dan sal ek voor U kan staan.

Vat net U hand weg van my en moet my nie verskrik met U ontsagwekkende

teenwoordigheid nie.” (13:20,21)

 

Dit laat my wonder oor my eie ontsag vir God – Hy is deur Jesus ook my Vriend, maar is dit nie tyd om terug te keer na ‘n heilige ontsag vir die Skepper van die heelal nie?

In die volgende studie sal verder gekyk word na Job se diskoers met God self.

Skrywer: Retha Pretorius




Meditasies en gebede uit Job se hart – deel 3

Meditasies en gebede uit Job se hart – deel 3 – Retha Pretorius

Job se vriend Elifas en sy “wysheid”

Nadat Job se vriende die regte ding gedoen het om vir sewe dae en sewe nagte, sonder om te praat, by Job gesit het, het Job sy geboortedag vervloek, soos ons vroeër gesien het.

Daarna het sy een vriend, Elifas, begin praat en Job geantwoord: “Dink daaraan, het onskuldige mense ooit vergaan? Wanneer is die mens wat God getrou dien, al ooit vernietig?” (4:7)

So subtiel val hy vir Job aan, dat dit voorkom of hy hom werklik wil help: ” Gaan na God toe en stel jou saak aan Hom…..” (5:8) Sy filosofie is: omdat Job soveel leed ervaar, moes hy iets verskrikliks verkeerd gedoen het om God so kwaad te maak!

Op die oog af lyk hierdie redenasies van Elifas na die waarheid, maar wat hy en die ander vriende verkondig is vergeldingsdogma. Hulle wou ook vir God in hierdie soort optrede vasvang, maar God werk nie só nie!

Hoeveel keer is ek en jy ook ‘n “jobstrooster” wat vir iemand in smart wil laat verstaan dat lyding as straf deur God gestuur is?

 

Job praat ‘n tweede keer

Job sê weer hoe intens hy sy lyding ervaar, en hoe intens hy sy toestand beleef. Hy stort sy pyn uit.

Hy antwoord sy vriend: “Eerlike kritiek maak nie seer nie, maar julle argumente bewys niks! Dink julle dat julle woorde oorreed as julle nie eers my wanhoop kan hoor nie?” (6:25,26)

Hierdie wanhoop neem Job na God, en my hart wil breek oor soveel on-eindige diepe leed:

O God, onthou tog

My lewe is maar ‘n asempie…….(7:7)

Daarom kan ek nie stilbly nie.

Ek moet kla oor my lyding.

Ek moet praat, want ek is bitter. (7:11)

Wie van ons kan nie identifiseer met Job se wanhoopskrete nie? Het elke mens nie al deur sy of haar lewe só gevoel, wanneer die lewe se géselhoue ons platslaan, en ons God daarvoor verantwoordelik hou nie?

 

Bildad se beurt

Nou praat Bildad met Job, en weereens gee hy voor dat Job en sy kinders gróót moes gesondig het om soveel straf te verdien. Hy kom baie vroom voor, en moedig Job aan om God om genade te vra.

Job se reaksie is ‘n erkenning van die beginsels wat Bildad vir hom voorhou, maar……. hy voel dit is nie reg om met God te redeneer nie, of hy wat Job is nou skuldig of onskuldig is!

Hy sou graag ‘n middelaar wou hê, sodat hy nie vir sy straf bang hoef te wees nie: “Maar in my eie krag kan ek dit nie doen nie” (9:35b)

Is dit nie merkwaardig nie – ‘n verwysing na ‘n middelaar, soos Jesus in die Nuwe Testament was. So is alles in God se woord in ‘n perfekte patroon en harmonie, en al die legkaartstukke pas presies inmekaar.

Job is vir my ‘n intens emosionele en poëtiese werk, wat my deurentyd aan die hart gryp.

In deel 4 sal verder na die vriende se “wyshede” gekyk word, en Job se gesprekke met God onder oë geneem word.

 

Skrywer: Retha Pretorius