JOHANNES DIE DOPER – ‘N NUWE TYD BREEK AAN EN DIE PAD WORD GELYKGEMAAK (6)

JOHANNES DIE DOPER – ‘N NUWE TYD BREEK AAN EN DIE PAD WORD GELYKGEMAAK (6) – Jan van der Watt

deel 3 – Jesus word gedoop

Jesus is ook deur Johannes gedoop. Daarvan lees ons op die volgende plekke:

Matt 3:13-17
Mark 1:9-11
Luk 3:21-22
Joh 1:31-34

Lees die gedeeltes. Watter ooreenkomste en verskille merk jy op?

i) Waarom moes Johannes Jesus doop?

Dit is die probleem. Lukas en Markus ignoreer die probleem, maar Matteus en Johannes verduidelik.

Waarom is Jesus gedoop?

Matteus se antwoord

Jesus het hom geantwoord: “Nogtans moet jy dit nou doen, want op hierdie manier moet ons aan die wil van God voldoen.”

Johannes se antwoord

(Johannes sê:) “Ek het self ook nie geweet wie Hy is nie, maar ek het gekom en ek doop met water sodat Hy aan Israel bekend gestel kan word.”

Dit is die wil van God en daarom moet dit gedoen word.

Deurdat Jesus gedoop is, kon mense sien wie die Messias is. Dit was die manier waarop God Hom geïdentifiseer het. En hoe? Deurdat die Heilige Gees op Jesus neergedaal het.

ii) Die Heilige Gees en die doop

Nadat Jesus gedoop is, het die Heilige Gees op hom neergedaal. Vergelyk die ooreenkomste en verskille in die vier dele (sien bo).

Die volgende feite is belangrik:

Die Heilige Gees het op Jesus gekom. Waarom is dit so belangrik, dink jy? Het Hy nie voor die tyd die Gees gehad nie? Hy was immers deur die Gees gebore.

Die manier waarop God by hulle sal wees om hulle te help om die spesiale opdrag uit te voer, is deur sy Gees. Nêrens in die Nuwe Testament staan daar dat Jesus gesalf is nie, maar wat hier gebeur is baie dieselfde as wat met die ou konings en profete gebeur het.

Hoewel die Heilige Gees natuurlik by Jesus was, dui sy doop die punt aan waar sy openbarebediening begin. Nou kan Hy deur die krag van die Gees God se spesiale opdrag aan Hom begin uitvoer. Van hierdie punt af lees ons ook alles wat Jesus gedoen het. Wat hy voor die tyd (sy kinderdae tot hier rondom sy 30e verjaardag) gedoen het, weet ons eintlik niks van nie. Die oomblik toe die Gees op Hom kom, begin Hy met dit waarvoor God Hom gestuur het, of anders gestel, van daardie oomblik is wat Hy doen vir ons belangrik.

Was Hy nie God self wat op sy eie kon optree nie? Hoe dink jy?

……………………………………………………………………………………………………..

Ons vergeet dat Jesus nie alleen opgetree het nie, maar dat Hy as gestuurde van die Vader na die wêreld gekom het. Natuurlik het Hy die Heilige Gees gehad, maar die krag van God, spesisfiek vir sy opdrag en wat deur die Gees kom, is na sy doop in alles wat Hy doen sigbaar. Johannes sê daarom dat toe Jesus gedoop is, Johannes die Doper gesê het dat Hy nou weet wie die wêreld met die Gees gaan doop (Joh 1:33). Deur Jesus word die Gees dus op ŉ baie spesiale manier sigbaar. Dit gaan dus nie hier oor die algemene optrede van die Gees nie, maar oor die spesifieke bekragtiging deur die Gees vir spesifieke taak. Jesus tree dus altyd deur die krag van die Gees op. (Dit sê iets van die drie-eenheidsleer).

Skrywer: Jan van der Watt

JOHANNES DIE DOPER – ‘N NUWE TYD BREEK AAN EN DIE PAD WORD GELYKGEMAAK (5)

JOHANNES DIE DOPER – ‘N NUWE TYD BREEK AAN EN DIE PAD WORD GELYKGEMAAK (5) – Jan van der Watt

ii) Vir wie het Johannes gepreek?

Dit lyk of Johannes die sogenaamde geestelike leiers in Jerusalem, daar by die tempel, in sy visier gehad het.

In Mat 3:7 word die Fariseërs en Sadduseërs by name genoem as Johannes oor die oordeel van God praat. Hulle moenie dink die feit dat hulle as Jode gebore is (kinders van Abraham) dat dit hulle saak met die Here regmaak nie. Hulle moet soos kinders van God leef. Dit beklemtoon Lukas veral.

Baie mense het na Johannes toe gekom en is gedoop. Dit was baie gewone mense wat na Johannes gestroom het, maar ons het ook gesien dat die belangrikes daar opgedaag het. Johannes se kritiek en boodskap was egter veral teen die meer gesiene priesters, familiehoofde, Fariseërs en Sadduseërs en selfs ander belangrike mense in die samelewing gerig wat nie meer vir God geleef het nie, maar vir hulleself. Hulle het nagelaat om die basiese dinge wat God vra te doen, soos om vir die armes te sorg en hulle nie uit te buit nie.

iii) Waarom het Johannes nou juis gedoop?

Doop is nie net deur Christene gebruik nie. Doop was wat ons noem ‘n oorgangsrite. Mense wat onrein was, het hulle gewas met water (is gedoop) en dan was hulle rein. Hulle het dus oor die grens van onrein na rein gegaan. Sondaars is gedoop en het van sondaars oor die grens na vergeefde mense gegaan. Doop was dus die plek waar die oorgang van een toestand na ‘n ander “gemerk is in die openbaar”. As Johannes iemand doop gaan die persoon die grens oor van iemand wat sondig na iemand wat nie wil sondig nie, maar gehoorsaam aan God wil bly. As Jesus iemand doop, gaan daai persoon die grens oor van iemand wat nie aan Jesus behoort nie, na iemand wat aan Jesus behoort.

Die Johannesevangelie maak ‘n addendum: Johannes moes doop sodat God vir hom kon wys wie regtig die Messias is. Lees maar Joh 1:33-34.

iv) Hoe is Johannes dood?

Johannes se kop is afgekap, omdat hy so eerlik en reguit met koning Herodes was. Hy het hom aangespreek oor sy onsedelikheid en die feit dat hy met sy broer se vrou getrou het. (Lees die interessante verhaal in Mk 6:17-29). As ons egter na die verhaal van Josefus oor Johannes kyk, dan was daar ‘n politieke rede waarom hy doodgemaak is, Herodes was bang dat al die mense wat na hom toe oorstap miskien soos ‘n revolusie teen die Romeine kan lyk. Daarom het hy hom uit die weg geruim.

Die twee weergawes is nie presies dieselfde nie, maar hoef nie te bots nie. Beide kan waar wees. Die een gaan oor Johannes se politieke rol en die ander een oor sy morele rol.

v) Wanneer het Jesus begin preek?

Daar is twee moontlikhede wat altwee in die Nuwe Testament genoem word:

Jesus begin preek terwyl Johannes ook nog aan die preek is (Joh 3:22-23).

In die volgende artikel gaan ons kyk na Jesus se doop deur Johannes.

Skrywer: Prof Jan van der Watt

JOHANNES DIE DOPER – ‘N NUWE TYD BREEK AAN EN DIE PAD WORD GELYKGEMAAK (4)

JOHANNES DIE DOPER – ‘N NUWE TYD BREEK AAN EN DIE PAD WORD GELYKGEMAAK (4)

deel 2 – Johannes se preke

Johannes die Doper het die pad vir Jesus voorberei. Dit het hy gedoen deur sy kragtige prediking en deur mense te doop.

i) Wat het Johannes gepreek?

Die samevatting en tema van sy preke was: “Bekeer julle en laat julle doop en God sal julle sondes vergewe” (Mk 1:4). Hulle moes dus van hulle sondes ontslae raak en hulle voluit met God assosieer. Dit gaan oor bekering – doop – vergifnis.

Lees Mat 3:7-12 saam met Luk 3:9-14 vir ‘n opsomming van Johannes se prediking.

Hy preek veral oor Jesus:

Johannes het wel baie te sê gehad oor God se oordeel wat aan die kom is (Mat 3:7-8), maar sy hooftaak was om oor Jesus te getuig, met ander woorde, om die pad gelyk te maak vir die koning wat kom. Kom ons kyk wat sê hy alles oor Jesus (dieselfde opmerkings in ander NT boeke word nie hier herhaal nie:

Mat 3:3

Maak die pad vir die Here gereed, maak die paaie vir Hom reguit.

Mat 3:11

Hy wat ná my kom, is my meerdere

Mat 3:11

en ek is nie eers werd om sy skoene uit te trek nie.

Mat 3:11

Hy sal julle met die Heilige Gees en met vuur doop.

Mat 3:12

Hy het sy skop in sy hand en Hy sal sy dorsvloer deur en deur skoonmaak. Sy koring sal Hy na die skuur toe bring, maar die kaf sal Hy met ’n onblusbare vuur verbrand

Mat 3:14

Ek moet eintlik deur U gedoop word en U kom na my toe?

Joh 1:29

Dáár is die Lam van God wat die sonde van die wêreld wegneem!

Joh 1:30

Ná my kom daar ’n Man wat my vóór is, want Hy was voor my reeds daar

Joh 1:31

Ek het self ook nie geweet wie Hy is nie, maar ek het gekom en ek doop met water sodat Hy aan Israel bekend gestel kan word

Joh 1:32-34

Ek het duidelik die Gees soos ’n duif uit die hemel sien kom, en Hy het op Hom gebly. ³³Ek het self ook nie geweet wie Hy is nie, maar God wat my gestuur het om met water te doop, het vir my gesê: ‘Die Een op wie jy die Gees sien kom en bly, dit is Hy wat met die Heilige Gees doop.’³⁴Ek het dit self gesien en daarom getuig ek: Hy is die Seun van God.

Joh 3:27-30

Vir ons is dit maklik om te sê Jesus is die Messias. Maar destyds is die Messias verwag, maar niemand het geweet wie hy is nie. Hy moet eers uitgeken word. Maar hoe ken ‘n mens die Messias uit. Daar was kriteria: a) Hy moes lyk soos die Skrifte sê hy sou lyk. Met ander woorde, hy moes die profesieë vervul. b) Hy moes wys hy is met die krag van God vervul deur wonderlike dinge te doen. As die lewe van die persoon met die Skrifte klop en wat hy doen klop met die teenwoordigheid van die krag van God, dan moet ‘n mens begin om te oorweeg of die persoon nie die Messias is nie. Ons sien in die NT hoeveel maal daar na Jesus verwys word wat die OT se voorspellings waar maak. Dit wys Hy is die een wat die Skrifte voorspel het. Die wonders wat Hy doen, wys God is aan sy kant. As Jesus vir Johannes in Mat 11:4-6 antwoord, dan verwys Hy na wonders wat in die OT voorspel word – dit is wat gaan gebeur as die Messias kom.

Volgende keer antwoord ons die vraag: Vir wie het Johannes gepreek?

Skrywer: Prof Jan van der Watt

JOHANNES DIE DOPER – ‘N NUWE TYD BREEK AAN EN DIE PAD WORD GELYKGEMAAK (3)

JOHANNES DIE DOPER – ‘N NUWE TYD BREEK AAN EN DIE PAD WORD GELYKGEMAAK (3) – Jan van der Watt

ii) Wie was Johannes die Doper?

As ons Johannes die Doper kon raakloop… wat sou ons sien?

Kon 1:8.

Heelwat wetenskaplikes verbind Johannes die Doper met die gemeenskap – waarskynlik Esseners – wat by Kumraan langs die Dooie see gewoon het. Hulle was ‘n klomp priesters wat gerebelleer het teen die afvalligheid van die priesters in Jerusalem rondom die tempel. Hulle het gevoel dat daai priesters te veel toegewings maak teenoor die heidense Romeine en so die egte geloof verlaat. Hulle het te veel na die pype van die heidene gedans. Uit hierdie groep, wat ‘n strenger godsdiens voorgestaan het, kom Johannes waarskynlik. Daarom is hy wetsgehoorsaam en leer sy volgelinge so (Mk 2:18).

Die reaksie op Johannes was oorweldigend. Daar is eintlik onder die meeste geleerdes konsensus dat Johannes uit menslike oogpunt belangriker was onder die Jode as Jesus:

Johannes is bekend en doop baie mense uit groot gebiede. As jy iemand doop beteken dit dat die persoon hom “by jou groep aansluit”. (Mk 1:5). Daarom weet hulle in die hart van Jerusalem ook deeglik van hom as profeet (Mk 11:32). Hulle stuur selfs afvaardigings om te kom kyk of hy nie dalk ‘n belangrike profeet is nie (Joh 1:19).

Hulle het Johannes ook begrawe na sy dood (Mk 6:29)

Daar is vandag nog reste van die Johannes die Doper groep.

iii) Waar doop hy?

Ons het nou na Johannes die persoon gekyk. Nou gaan ons na sy preke kyk.

Skrywer: Prof Jan van der Watt