Die Judasbrief – Francois Malan

Maude vra: 

Benodig inligting oor die Judasbrief in die Nuwe Testament – wie was skrywer, en aan watter gemeente? Ook sal ek graag die aanhalings uit die apokriewe boeke oor Henog wil lees.

Antwoord:

Prof François Malan antwoord: 

Judas is waarskynlik ook ‘n broer van Jesus, soos Jakobus, wat die brief van Jakobus geskryf het

(Jak. 1:1; vgl. Mt.13:55; Mk.6:3; 1 Kor.9:5), wat dit uit beskeidenheid nie meld nie, maar homself as ‘n dienskneg van Jesus Christus bekendstel. Sy aanval op die dwaalleraars is korter as 2 Petrus s’n, wat waarskynlik deur Judas uitgebrei is, en ander dele van Judas uitgelaat het. Daarom is Judas moontlik voor 2 Petrus geskryf. Petrus is volgens die tradisie teen 64 n.Chr. doodgemaak.

Maar daar is baie skrifverklaarders wat dink dat Judas eers teen die einde van die eerste eeu geskryf is, omdat dit volgens verse 3 en 17 sou lyk asof die apostels al almal dood is, die goeie Grieks van die brief sou nie lekker pas by ‘n eenvoudige man uit Galilea nie, en die dwaalleraars en hulle leer wat hy bestry sou beter pas by ‘n later datum. Daarom sou ‘n ander skrywer onder die naam van Judas, die broer van Jesus, die brief geskryf het. Die probleem daarmee is dat so iemand eerder onder die naam van ‘n apostel sou geskryf het om meer gesag aan sy woorde te gee. En Judas bied homself nie aan as ‘n apostel nie, maar slegs as die broer van Jakobus wat die leiding in die gemeente Jerusalem oorgeneem het nadat die apostels die stad verlaat het weens die vervolging van die apostels (vgl. Handelinge 12:17).

Aan watter gemeente – is nie seker nie. Waarskynlik was dit aan meer as een gemeente. Die opskrif suggereer dat die brief sommer aan alle gelowiges geskryf is (v1). Met die skrywer se kennis van die Joodse geskrifte, was hy waarskynlik’n Joodse-Christen. Of hy veral aan Joodse-Christene geskryf het, of ook aan Grieks-sprekende gelowiges (vgl. sy goeie Grieks) is nie seker nie. Maar uit verse 3 en 4 lyk dit of die skrywer persoonlik bekend was met die gemeentes aan wie hy skryf.

In vers 11 vergelyk Judas die dwaalleraars met drie persone uit die Ou Testament: Kaïn, Bileam en Korag as voorbeelde van wat gebeur met mense wat verkeerd loop.

Hy verwys ook na die mense van die uittog wat nie Kanaän wou binnegaan nie, en vir 40 jaar lank in die woestyn rondgeswerf het tot almal dood is (v5, vgl. Numeri 14:29-30), na engele wat hulle nie binne hulle perke gebly het nie (vers 6, vgl. Genesis 6), en na Sodom en Gomorra met hulle buurstede (v 7, vgl. Genesis 19).

Twee Joodse geskrifte uit die eerste eeu n.C. word aangehaal:

In vers 9 uit Die Hemelvaart van Moses. Die boek het verlore geraak, maar die eerste deel tot by Moses se opdrag aan Josua is in ‘n Latynse vertaling van die oorspronklike Aramese geskrif gevind. Ongelukkig het dit nie die laaste deel wat oor Moses se hemelvaart handel, waarna Judas verwys, bevat nie. Die voorstelling was blykbaar dat engele die goeies wegdra na hulle plek in die doderyk, en die duiwels dié wat kwaad gedoen het na hulle plek in die doderyk (vgl. Lukas 16:22-23). Die duiwels sou aanspraak gemaak het op Moses om hom na die plek van die slegtes te neem, omdat hy ‘n man doodgeslaan het (Eksodus 2:12). Maar Migael, die engel van Israel, betwis die duiwel se aanspraak op Moses, sonder om die duiwel arrogant te belaster. Al wat hy sou sê is Sagaria 3:2 se woorde van die Here tot die satan: Die Here sal jou straf.

Verse 14 en 15 verwys na die boek Henog wat in die vroeë kerk hoog aangeskryf was en later in die Westerse kerk nie meer gebruik is nie, maar veral nog in die Etiopiese kerk gebruik is. Die verwysing na Henog as die sewende geslag, met Adam as die eerste, word in Henog 60:8 en 93:3 so genoem (vgl. Gen.5:21-24). Die profesie van Henog waarvan Judas praat, is nie ‘n letterlike weergawe van Henog 1:9 nie, maar ‘n vrye aanhaling in ‘n teksvorm wat deels aan die Etiopiese vertaling en deels aan die Griekse vertaling laat dink. Dit is ‘n waarskuwing dat God se oordeel kom, en dit kom oor alle mense en engele, en dit geskied volgens hulle werke, hulle uitspattighede, ydel woorde en lasterlike taal. Die mense in Judas se gemeentes, wat met losse sedes lewe en nie God se oordeel daaroor verwag nie. sal nie aan die oordeel ontkom nie.

Skrywer: Prof Francois Malan

Weet wie jy is – ‘n oproep tot volharding in die Judasbrief

1.    Inleiding:

Die kerk ken die eeue oue stryd om oorlewing te midde van vervolging baie goed.  En hanteer dit baie goed.  Dit is die subtiele dwaallering wat baie keer die kerk se grootste krisisse meebring.  Dit toets die kerk se ware identiteit.  In die Judasbrief word lesers gevra om hulle identiteit duidelik te ken en te leef te midde van dwaalleraars wat die kerk probeer ontspoor.

2.    Die kerk is God se eiendom:

Judas lê baie sterk klem op die gelowiges as geroepenes deur God.  Deur hulle ook as geliefdes aan te spreek, bevestig hy dat God se liefde en genade vir hulle geld.  Dit is deur God se liefde en genade dat hulle uitverkies en gered is.  So belangrik is hierdie geloofsidentiteit van die gelowiges dat Judas sy brief daarmee begin en afsluit (vers 1 en 24).  Dit is die grondslag van die kerk se bestaan.  Judas verwys sy lesers terug na die apostoliese oorlewering aangaande die evangelie.  As hulle na hierdie basis toe terugkeer, of daarby hou, sal hulle nie meegevoer word deur dwaalleringe wat hulle probeer mislei nie.  Hulle het dus nie ingewikkelde teologie nodig om staande te bly nie.  Die suiwer evangelie van liefde en genade is al wat nodig is.  Wie daarin volhard, sal die geloofstryd kan stry.  Wie vashou aan God se uitverkiesing in liefde, sal nooit deur God verlaat word nie.  Hy is magtig om ons van struikeling te bewaar en ons onbevlek en met vreugde sy heerlikheid te laat aanskou (v. 24).

3.    Die kerk se stryd:

Die kerk se grootste krisis is nie die bedreiging van buite af (bv. vervolging) nie, maar van binne.  Daar is dwaalleraars wat die gelowiges probeer verlei met vleeslike dinge (dinge van hierdie wêreld).  Judas ontmasker hierdie dwaalleringe in vers 5-16 deur gebruik te maak van ‘n aantal argetipes (voorbeelde uit die verlede).  As die gelowiges egter vashou aan die evangelie, sal hulle hierdie mense kan ontmasker.  Dit is immers duidelik dat hulle werke nie van die Gees is nie (vgl. vers 20).  Wat hierdie mense eintlik besig is om te doen, is om die genade van God te misbruik (vers 4).  Judas voel so sterk oor die bestryding van hierdie dwaalleraars dat hy sterk by sy lesers aandring dat hulle hierdie dwaallering aktief moet bestry.  (vgl. vers 3b).  Trouens, Judas sê dat hy verplig voel om gelowiges hiertoe op te roep.  In antwoord op die dwaallering moet gelowiges hulle krag op God alleen bou (vgl. vers 17).  Judas voel so sterk oor die probleem dat hy sy oorspronklike boodskap oor die verlossing (vers 3) eenkant toe skuif om oor hierdie bedreiging vir die kerk te skryf.  Judas vlek hier eintlik ‘n probleem oop wat die kerk deur al die eeue mee sukkel: die bedreiging van dwalinge binne die kerk.  Die gevaar is gewoonlik groter omdat die dwaalleraars hulle invloed van binne gebruik om gelowiges oor te haal.  Vervolging het eintlik nog nooit die kerk se voortbestaan ernstig bedreig nie.  Trouens, die kerk groei gewoonlik sterker waar dit die meeste vervolg word.

Die kerk kan hierdie stryd stry deur vas te hou aan die basis van die evangelie soos dit aan hulle oorgelewer is (vers 20-23).  Verder moet hulle in die liefde bly wat God aan hulle gegee het (vers 21a).  En dan, belangrik: hulle moet onthou waar hulle vandaan kom (vers 3, 17).

4.    Die kerk se hoop:

Judas ken sy lesers.  Hy weet dat hulle wel op die oomblik op die regte pad is.  Sy brief is allermins ‘n bekeringsoproep.  Reg aan die begin bevestig hy dat hulle saam deel het aan die evangelie van verlossing (vers 3).  Die ware gelowiges verwerp nie die enigste Here en Meester, Jesus Christus, nie (vgl. vers 4).  Die klem op die “enigste” bevestig dat daar nie ‘n ander boodskap is nie (vgl. Joh. 14:6).  Dit weet die lesers.  En daaraan moet hulle altyd vashou.

Die gelowiges se wapen in die stryd teen die dwaalleraars is die krag van die Heilige Gees.   In vers 20 word hulle opgeroep om altyd te bid “deur die krag van die Heilige Gees.”  So sal hulle in staat wees om, onder die kragveld van die Gees, die dwaallering te ontmasker en te weerlê.

Skrywer: Fanie Rudolph