Sarel vra:

Ek wil graag verneem of iemand vir my kan sê hoe lank Lasarus nog geleef het nadat hy deur Jesus uit die dood opgewek is? Kan u ook vir my sê hoe is Lasarus toe oorlede, toe hy die tweede keer gesterf het?

Antwoord

Prof Hermie van Zyl antwoord:

Ongelukkig vertel die Bybel ons niks meer oor Lasarus as wat ons in Johannes 11-12 van hom lees nie. Hiervolgens het Jesus vir Lasarus opgewek uit die dood nadat hy reeds vier dae dood was (Joh 11:38-44). Hierna lees ons nog een keer van hom, in Johannes 12:9-10. Hiervolgens was Jesus op besoek by Marta, Maria en hulle broer Lasarus. En dan lees ons dat daar ook baie Jode was, nie net om Jesus te sien nie, maar ook vir Lasarus. Voorts verneem ons dat die priesterhoofde besluit het om Lasarus dood te maak omdat deur hom baie van die Jode oorgeloop het na Jesus en in Hom geglo het. En dis die laaste wat ons van Lasarus in die Bybel lees. Of die Jode hom ooit doodgemaak het, weet ons nie.

Maar soos dit gaan, het daar algou kerklike tradisies ontstaan oor wat verder met Lasarus gebeur het. Of dit enige waarheid bevat, weet ons nie, want daar is twee verskillende verhale oor Lasarus se verdere lotgevalle. Albei kan dus nie gelyktydig waar wees nie. Daar is ’n Oosters-Ortodokse en ’n Rooms-Katolieke tradisie. Ek gee dit vervolgens deur vir wat dit werd is.

Die Oosters-Ortodokse tradisie verloop soos volg. Weens komplotte in Palestina om Lasarus om die lewe te bring, het hy na Siprus gevlug. Daar is hy deur Paulus en Barnabas as die eerste biskop van Kition (vandag Larnaka) aangestel. (Dit sluit aan by die Bybelse gegewens dat Paulus en Barnabas tydens hulle eerste sendingreis op Siprus was, Hand 13:4-12.) Daar het Lasarus vir nog dertig jaar gelewe en is ook daar begrawe, vir die tweede en laaste keer.

Interessante verdere inligting omtrent die oorskot van Lasarus is die volgende: In 890 nC is ’n graf in Larnaka ontdek met die inskripsie: “Lasarus, die vriend van Christus”. Keiser Leo VI van Bisantium het die beendere in 898 na Konstantinopel (Istanbul) laat verskuif. As kompensasie vir hierdie verlies het keiser Leo in Larnaka die kerk van die heilige Lasarus oor die graf van Lasarus laat bou, wat tot vandag toe nog bestaan.

Gedurende die vierde kruistog is die beendere van Lasarus in 1204 uit Konstantinopel as buit weggevoer na Marseilles, Frankryk, vanwaar dit later verdwyn het en tot vandag toe nooit weer opgespoor kon word nie.

In die Westerse Rooms-Katolieke tradisie lyk die lotgevalle van Lasarus ’n bietjie anders. Volgens ’n tradisie wat in Provence, Frankryk, sy oorsprong het, is Lasarus en sy susters, Marta en Maria, weens vyandige Jode uit Palestina verdryf en op ’n bootjie sonder seile, roeispane en roer die oop see ingestuur. Wonder bo wonder het hulle na ’n ruk uitgespoel by ’n plekkie wat vandag bekend staan as Saintes-Maries, Provence. Die familie het toe verdeel en in verskillende rigtings van Suidoos-Gallië, vandag Frankryk, beweeg en die evangelie verkondig. Lasarus het uiteindelik in Marseilles tereg gekom, baie mense na Christus gelei en later die biskop van Marseilles geword. Gedurende die vervolgings onder keiser Domitianus (81-96 nC) is Lasarus in die tronk gegooi, onthoof en in ’n grot onder die Saint-Lazare tronk begrawe. Sy liggaam is later na Autun verskuif waar hy in die Autun-katedraal begrawe is, wat as die Heilige Lazare later aan Lasarus gewy is. Die inwoners van Marseilles maak egter daarop aanspraak om in besit te wees van sy hoof, wat hulle nog steeds vereer.

Daar bestaan verskeie liturgieë in die Oosters-Ortodokse, Rooms-Katolieke en Anglikaanse tradisies wat spesifiek gewy is aan Lasarus en waarin hy nog elke jaar herdenk word.

Skrywer:  Prof Hermie van Zyl

Let those be thy choicest companions who have made Christ their chief companion. —Thomas Brooks

Here as U hier was!

Soms voel dit vir ons of God nie optree soos ons dink Hy behoort op te tree nie. Ons glo in ‘n liefdevolle God wat vir ons persoonlik omgee – ‘n God wat ons beste belange op sy hart dra. Maar soms kry ons die indruk Hy luister nie – Hy hoor ons nie. Ons glo ons planne en idees is goed en reg, maar God help ons nie. Kom ons kyk na God se tydsberekening. Ons bid en vra dat Hy ons moet help, maar Hy daag nie op nie – Hy is laat!

In Johannes 11 lees ons die verhaal van Jesus en sy drie vriende – Lasarus, Marta en Maria. Hierdie vriende van Jesus woon in Betanië, ‘n dorpie naby aan Jerusalem. Jesus het dikwels by hulle gekuier en daar geëet. En toe word Lasarus siek. Die susters stuur iemand na Jesus om vir Hom te sê hulle broer was siek – ernstig siek, sterwend. Nou lees ons ‘n verbasende ding: Nadat Hy gehoor het dat Lasarus siek is, het Hy egter nog twee dae op die plek gebly waar Hy was.

Jesus het hulle lief, maar Hy besluit om nie onmiddellik te gaan om hulle te help nie. Hoe sou jy voel as jou leraar besluit om twee dae te wag voor hy jou in die hospitaal besoek? Hoe sou jou familie voel as jy sou doodgaan voor die leraar mog daar aankom? Dit is wat met Lasarus en sy familie gebeur het. Hier was dit nie die leraar wat vir hulle kom bid het nie, maar Jesus. Hulle het geweet dat Hy hulle broer kon genees het.

Toe Jesus uiteindelik daar opdaag, konfronteer die susters Hom: Here, as U hier was, sou my broer nie gesterwe het nie. In werklikheid wou hulle weet waarom Hy nie gekom het toe Hy die boodskap gekry het nie – hoekom is U laat? Is dit nie vrae wat mense vandag nog algemeen vra nie? Hoekom het Jesus nie dadelik gekom en sy vriend genees nie?

• Toe Jesus die nuus gekry het, sê Hy vir sy dissipels: Hierdie siekte sal nie op die dood uitloop nie, maar op die openbaring van die wonderlike mag van God, sodat die Seun van God daardeur verheerlik kan word. Hy weet dat iets gaan gebeur wat God se mag gaan openbaar en wat sy Seun gaan verheerlik.
• Toe Jesus en sy dissipels uiteindelik na Betanië vertek, sê Jesus vir sy dissipels: Lasarus is dood, en om julle ontwil is Ek bly dat Ek nie daar was nie, sodat julle in My kan glo. Maar kom ons gaan na hom toe. Jesus sê vir hulle dat wat nou gaan gebeur hulle ‘n verdere rede sal gee om in Hom te glo.

Vir die dissipels is dit ‘n raaisel. Hulle verstaan glad nie wat Jesus bedoel nie. Dit is moeilik om so te dink as ons in pyn verkeer en sukkel en verlang vir God om op te tree. Baie Christene wat dit goed bedoel sê vir mense wat ernstig siek is: “Moenie bekommerd wees nie. God word in jou situasie verheerlik.” “Alles is reg – God toets net jou geloof. God wil hê dat jy sterker anderkant uitkom.” Jesus het dit gesê, maar ek dink nie ons moet dit doen nie. Jesus het dit gesê, want Hy het geweet wat gaan gebeur – Hy was op pad om Lasarus op te wek.

Ons weet nie wat in die toekoms gaan gebeur nie; ons weet nie wat God gaan doen nie. Mense in sulke omstandighede verlang nie Christelike cliches nie. Ons kan nie waarborg wat God gaan doen of hoe Hy dit gaan doen nie. Jesus kon dit sê, want Hy het geweet hoe God gaan optree. Maar Jesus stel ook vir ons hier ‘n goeie voorbeeld: Hy was by sy vriende in hulle seerkry; Hy het saam met hulle gehuil. Hy gee ook vir hulle hoop waaraan hulle kan vashou: Ek is die opstanding en die lewe. Wie in My glo, sal lewe, al sterwe hy ook; en elkeen wat lewe en in My glo, sal in alle ewigheid nooit sterwe nie.

Jesus wek vir Lasarus uit die dood uit op. Dit is inderdaad ‘n bewys van God se heerlikheid en dit gee aanleiding tot geloof by baie mense. Hierdie vrae oor Jesus se afwesigheid is onvermydelike vrae in ons lewens. Dit is deel van ons geloofslewe. Maar, al dink ons Jesus is afwesig, is Hy by ons – Hy huil saam met ons en Hy gee hoop.

Here is the world [God says to us]. Beautiful and terrible things will happen. Don’t be afraid. I am with you. Nothing can ever separate us. It’s for you I created the universe. I love you. (Frederick Buechner)