NG Kerk en Pinkster Protestantse Kerk – Francois Malan

‘n Leser vra:

My dogter is NG lidmaat. Haar man is PPK. Hulle verwag hulle eersteling. Kan hulle die baba in die NG kerk laat doop.

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:

Die baba kan in die NG Kerk gedoop word, maar wat sê die pa daarvan? Die PPK aanvaar nie die kinderdoop nie, maar verwag dat die dopeling eers sy/haar sonde moet bely en die Here Jesus Christus in die geloof moet ontvang voordat hy/sy gedoop kan word as ‘n belydenis van identifikasie met Christus. Die PPK se belydenis sê die volgende:

We believe that all who repent of their sin and receive the Lord Jesus Christ by faith are born again of the Holy Spirit and thereby become children of God.

With regards to submission to authority, we believe in the principle of being in authority because you are under authority.  As such, it is understood that membership shall be subject to submission to authority in matters pertaining to church governance, doctrine and personal behaviour. 

We believe that the one true church is the whole company of those who have been redeemed by Jesus Christ and regenerated by the Holy Spirit;  that the local church on earth should take its character from this concept of the Church spiritual and therefore, that the new birth and personal confession of Christ are essentials of church membership. 

We believe that the Lord Jesus Christ appointed two ordinances – Baptism in water and the Lord’s Supper to be observed as acts of obedience and as perpetual witnesses to the cardinal facts of the Christian faith,  that Baptism is the immersion of the believer in water as a confession of identification with Christ in burial and resurrection and that the Lord’s Supper is the partaking of the emblems symbolic of the Saviour’s broken body and shed blood, in remembrance of His sacrificial death, until he comes.

Die NG Kerk aanvaar ook die doop van groot mense, soos Jesus in Matteus 28:19-20 gesê het: Gaan dan na al die nasies toe en maak die mense my dissipels (leerlinge en volgelinge): doop hulle in die Naam van die Vader en die Seun en die Heilige Gees, en leer hulle om alles te onderhou wat Ek julle beveel het. En onthou Ek is by julle al die dae tot die voleinding van die wêreld.

As jy na die nasies toe gaan, doop jy die mense wat in die Here Jesus begin glo, maar dit sluit volgens Handelinge 16:14,15 vir Lidia en haar huisgesin in, en volgens Handelinge 16:31-33 die tronkbewaarder van Filippi en sy huisgesin. Petrus verduidelik dit ook op die Pinksterdag in Handelinge 2:38-39: die mense moes hulle bekeer en hulle laat doop in die Naam van Jesus Christus. Dan sal God hulle sondes vergewe, en hulle sal die Heilige Gees as gawe ontvang. Wat God belowe het, is vir julle en vir julle kinders en vir almal wat daar ver is, vir almal wat die Here ons God na Hom toe sal roep.

Toe God vir Abraham uit die heidendom geroep het, en uit sy genade aan Hom verbind het, met sy verbond van liefde met Abraham en sy huisgesin, het God as teken van die verbond die besnydenis gegee. Elke seun onder hulle van agt dae oud moes besny word, selfs van die slawe in sy gesin, so sou sy verbondsteken aan hulle liggame wees as ‘n blywende verbond (Genesis 17:1-13). Toe Jesus uit die hemel kom mens word, het Hy ‘n nuwe verbond van genade met ons mense kom maak deur sy bloed wat vir baie mense vergiet is aan die kruis tot vergewing van sondes (Matteus 26:28; Markus 14:24; Lukas 22:20; 1 Korintiërs 11:29). Daarvan is die nagmaalsbeker die teken wat ons telkens aan sy dood herinner. Maar in plaas van die besnydenis net van die manlike geslag van agt dae oud, word ons, seuns en dogters, deur ons verbondenheid aan Jesus, ook besny, nie met die besnydenis wat deur mense verrig word nie, maar met die besnydenis deur Christus, en dit bestaan in die wegneem van die sondige natuur van die mens. Dit het by die doop gebeur deurdat ons toe saam met Hom begrawe is. Deur ons verbondenheid aan Hom is ons ook saam met Hom opgewek tot ‘n nuwe lewe saam met Hom (vgl. Kolossense 2:9-12). In 1 Korintiërs 7:14 sê Paulus selfs dat die ongelowige man by God aanneemlik is deur die band met die gelowige vrou, en dat die ongelowige vrou by God aanneemlik is deur die band met die gelowige man. Anders sou julle kinders heidene wees, maar nou behoort hulle aan God.

Die kardinale vraag is of die ouers van die kind in die Here Jesus glo; dat Hy as die Seun van God aan die kruis vir ons sondes gesterf het, en dat ons saam met Hom opstaan tot ‘n nuwe lewe, waarin God die Heilige Gees in ons woon, om ons tot dié geloof te lei en ons daagliks in ons lewe te lei en te ondersteun, sodat ons as kinders van God kan lewe (lees Romeine 8:1-17); en of die ouers hulle voor God en die gemeente verbind om die baba wat die Here vir hulle gegee het, as sý kind wat aan Hom behoort, groot te maak. Dit beteken dat hulle dié kind sal voorgaan deur hulle lewe, as self kinders van God, om deur hulle voorbeeld en deur hulle daaglikse onderrig van die kind in die Bybel en gebed, die kind in te lei in die lewe van ‘n kind van God.

Skrywer: Prof Francois Malan

Die Groot Geloofswoordeboek: Vernuwingsbeweging

Vernuwingsbeweging

Daar is ‘n omvattende vernuwingsbeweging in die NG Kerk wat in die 1980’s begin het en nog steeds sterker word. Dit is nie ‘n homogene eenheid nie, maar daar is groot gemeenskaplikhede. Daar is ‘n groot misverstand oor hierdie beweging, en dit is dat dit Charismaties is. Baie van die mense wat dit beweer, ge­bruik dit ook sommer as ‘n veroordeling omdat hulle meen dat Charismaties vanselfsprekend ook verkeerd is. Dit is egter be­kend dat die doop met die Gees en die besondere gawes twee ononderhandelbare kenmerke van die Charismatiese beweging is (*Charismatiese ker­ke), en dit kom omtrent glad nie in die Vernuwingsbeweging voor nie.

Oorsprong

Die Vernuwingsbeweging is die herlewing van die ou Evange­liese spiritualiteit in die NG Kerk. (*Nederduitse Gereformeerde Kerk) ‘n Aantal woorde herinner ‘n mens dade­lik aan wat hier­­mee be­doel word: Andrew Murray, Pinksterbidure, Hallelujalie­dere, *beke­ring, *CSV, *sending. Hierdie *spiritualiteit was vir meer as ‘n anderhalf eeu die dryfkrag agter die sen­ding­werk van die NG Kerk. Dit het ‘n spontane warmte en dringend­heid. Dit lê baie nadruk op per­soonlike bekering en toe­wyding, op Bybel­studie en getuienis.

Gedurende hierdie anderhalf eeu het daar twee rigtings langs mekaar in die NG Kerk bestaan, soms in vrede, soms in span­ning: die strenger Gereformeerde rigting, en die Evangeliese rig­ting. Die Gereformeerde rigting het altyd die amptelike lei­ding geneem: die voorsitters van sinodes, die professore, die belang­rike gesagsposi­sies in die kerk. Die Evangeliese rigting het altyd die inisiatief ge­neem in geestelike sake.

Gedurende die 1970’s was daar ‘n beplande aanslag op die Evangeliese rigting. Die CSV is uit die meeste tersiêre kam­pus­­se uitgewerk, die nuwe Gesangboek het ‘n paar Halle­luja­lie­dere in­gesluit en die Hallelujabundel het verdwyn, en die sen­dingen­toe­siasme het getaan.

Maar in die 1980’s het die *Evangeliese tradisie in ‘n nuwe ge­daante na vore gekom. Dit het veral begin met die vernuwing van eredienste wat informeler geword het met ander liedere en mu­siekinstrumente. Groot interkerklike byeenkomste het nuwe idees by jongmense wakker gemaak, en groot sendinguitreike het mense se verbeelding aangegryp.

Vestiging van Vernuwing

Geleidelik het die Vernuwings­be­we­ging veld gewen. Die Ver­nu­wingsgemeentes het oor die al­ge­meen sterk gegroei. Die nuwe reëling dat gemeentegrense stip­pel­ly­ne geword het, het beteken dat lidmate na die gemeente van hul­le keuse kon gaan. Daar het onderlinge verhoudings begin groei tussen Vernuwings­ge­meentes. Meer en meer aandag is gegee aan die herstrukturering van ere­dienste en gemeentebediening.

Erediensvernuwing is meer as om ander liedere te sing. Alter­na­tiewe vorme van Woordverkondiging word ontwikkel. Woordverkondiging is nie net ‘n halfuur lange monoloog nie. Voor­stel­lings, getuienisse en besprekings is moontlikhede.

Gemeentebediening. Wat gemeentebediening betref, is die Lig­gaams­model besig om hier en daar by die Herder-kudde-mo­del oor te neem. Bedienings ontstaan waarin gemeentelede die lei­ding neem. Die selgemeentekonsep het groot invloed in som­mi­ge Ver­nuwingsgemeentes begin uitoefen.

Sendingbetrokkenheid het na die insinking in die 1970’s en 1980’s weer begin opleef, veral in die vorm van individuele ge­meente-ondernemings.

Daar is ongetwyfeld uitwasse wat onder die naam van Ver­nu­wing skuil. Maar in die breë is die Vernuwingsbeweging ‘n ge­sonde ontwikkeling van ‘n alternatiewe spiritualiteit wat groot belofte inhou. Daar is inderdaad beperkte Charismatiese invloed, veral wat die liedere en begeleiding betref, maar in die geheel het die Vernuwing sy eie Evangeliese karakter.

Skrywer: Prof Adrio König

Die verskillende Afrikaanse Kerke – Kobus Kok

Herman vra:

Hoe verskil die NG,Geref,Hervormde en APK van mekaar? Waarmee verskil die APK van die res?

Antwoord:

Dr Johan van der Merwe antwoord:

Die Nederduitse  Gereformeerde Kerk, Nederduitsch Hervormde Kerk van Afrika , Gereformeerde Kerk in Suid Afrika en die Afrikaanse Protestantse Kerk: Ooreenkomste en verskille.

Al vier hierdie Afrikaanse kerke vind hulle wortels terug in Reformasie van die 16e eeu en staan  daarom bekend as Gereformeerde kerke. Met die koms van Jan Van Riebeeck in 1652, is die eerste kerk van Gereformeerde oorsprong aan die Kaap gevestig. Die eerste gemeente is in 1665 amptelik gestig met die koms van die eerste predikant, ds. Johan van Arkel.  Daar word algemeen aanvaar dat die Nederduitse Gereformeerde Kerk die kerk is wat deur van Riebeeck hier geplant is alhoewel hierdie standpunt deur die Nederduitsch Hervormde Kerk van Afrika betwis word.  Na die Groot trek van 1834-35 het verdeeldheid egter vinnig op Transvaalse bodem onstaan.  In 1853 is die Nederduitsch Hervormde Kerk van Afrika onder leiding van ds. Dirk van der Hoff gestig.  Politieke vrese en ʼn meer liberaal teologiese benadering was die vernaamste redes vir die ontstaan van die kerk. Slegs ʼn paar jaar later is die  Gereformeerde Kerk in Suid Afrika onder leiding van ds. Dirk Postma gestig in 1859.  Weerstand teen die “Evangelische gezangen” was die vernaamste rede vir hierdie wegbreek aksie.  Vir die volgende bykans 130 jaar sou hierdie drie Afrikaanse Gereformeerde Kerke ʼn groot rol in die geskiedenis van Suid Afrika speel.  Al drie die kerke het die apartheidsbeleid van die Nasionale Party Bybels fundeer en was kerke uitsluitlik vir wit Afrikaners, sogenaamde volkskerke.  In 1986 het die Nederduitse Gereformeerde Kerk ʼn nuwe beleidsdokument “Kerk en Samelewing” aanvaar.  Hierdie dokument het die beleid van apartheid veroordeel en kerklidmaatskap oopgestel vir mense van alle rasse.  In reaksie op die verandering van die beleid van die Nederduitse Gereformeerde Kerk, het meer as 100 000 lidmate van die kerk weggebreek om in 1987 die Afrikaanse Protestantse Kerk te stig.  Alhoewel daar ook teologiese verskille tussen die Nederduitse Gereformeerde Kerk en die Afrikaanse Protestantse Kerk bestaan, was die hoof rede vir die stigting van die kerk polities van aard.

ʼn Voëlvlug oor die ontstaansgeskiedenis van die 4 kerke toon aan dat daar veel meer ooreenkomste as verskille tussen die verskillende kerke is.

Die volgende ooreenkomste is belangrik:

• Al vier die kerke gryp terug na dieselfde Gereformeerde wortels en onderskryf die drie Gereformeerde Belydenisskrifte naamlik: die Dordtse Leerreëls, die Heidelbergse Kategismus en die Nederlandse Geloofsbelydenis.
• Al vier die kerke se voertaal is Afrikaans.
• Al vier die kerke bestaan grotendeels uit wit Afrikaanssprekende lidmate.
• Al vier die kerke is gegrond op ʼn Sinodaal Presbiteriaanse vorm van kerkregering waar die ampte van leraar, ouderling en diaken onderskei word.

Die volgende verskille kan getipeer word:

• Op die terrein van die teologie vertoon die Nederduitse Gereformeerde Kerk baie duideliker evangeliese tendense as die ander drie Afrikaanse kerke. Dit is grootliks te wyte aan die invloed van die Skotse predikante en met name Andrew en John Murray wat ʼn sterk piëtistiese invloed op die Nederduitse Gereformeerde Kerk uitgeoefen het. Die groot herlewings wat in 1860 – 1861 in die Kaap plaasgevind het, staan in die teken hiervan. Dit is waarom die sogenaamde “Pinksterbidure” slegs in die Nederduitse Gereformeerde Kerk voorkom.
• In aansluiting by die teologiese verskille verskil die Gereformeerde Kerk in Suid Afrika van die ander drie Afrikaanse kerke omdat daar steeds slegs psalms en sogenaamde “skrifberymings” in die kerk gesing word terwyl Gesange saam met die Psalms in die ander kerke gesing word.
• Politiek het deur die jare ʼn groot rol in al vier die Afrikaanse kerke gespeel. As die grootse van die vier kerke was die Nederduitse Gereformeerde Kerk se wegdraai van die Bybelse ondersteuning van Apartheid in 1986 baie meer dramaties en het dit direk aanleiding gegee tot die ontstaan van die Afrikaanse Protestantse kerk. Die Nederduitse Gereformeerde Kerk, die Gereformeerde Kerk in Suid Afrika sowel as die Nederduitsch Hervormde Kerk van Afrika het reeds die Bybelse fundering van Apartheid verwerp en met die gedagte van die kerk as ʼn kerk uitsluitlik vir die Afrikanervolk gebreek. Die Afrikaanse Protestantse Kerk beskou haarself egter steeds as ʼn volkskerk vir slegs blanke Afrikaners.
• ʼn Laaste beduidende verskil tussen die kerke wentel om die hele saak van die vrou in die amp. In die Nederduitse Gereformeerde Kerk en in die Nederduitsch Hervormde Kerk van Afrika word vroue tot die amp van predikante, ouderlinge en diakens toegelaat. Die Gereformeerde Kerk in Suid Afrika en die Afrikaanse Protestantse Kerk laat nie vroue in die amp toe nie.

Alhoewel daar in veel meer detail na die onstaan van die vier kerke gekyk kan word en die verskille fyner genuanseer kan word, vertel bogenoemde kursories die tragiese verhaal van kerklike verdeeldheid en verskeurdheid.  Persoonlike voorkeur en vooroordeel sowel as politieke verskille,  veel meer as teologiese verskille,   het waarskynlik ʼn groot rol gespeel in die onstaan van  vier Afrikaanse  kerke.  Of die verskeurdheid ooit weer herstel sal net die tyd en die omstandighede in Suid Afrika leer.

Skrywer: Dr Johan van der Merwe