Efesiërs (3) – Francois Malan

2. Die nuwe mensheid in die aardse lewe (4:1-6:20)

2.1 Eenheid, verskeidenheid, volwassenheid in die liggaam van Christus (4:1-16)

Gelowiges moet die vrede tussen Jode en nie-Jode handhaaf. Christus het dié vrede aan die kruis verwerf. God se Gees werk aan ons om die eenheid onder gelowiges te skep, sodat hulle mekaar se swakhede en mislukkings in liefde sal dra, in nederigheid, bedagsaamheid en geduld met ander. God het ons geroep om as één nuwe mensheid in gemeenskap met Christus te lewe, gegrondves op die eenheid van één God, één Here en één Gees (4:1-6).

Christus wat uit die hemel neergedaal het om mens te word, het opgevaar bo al die hemele om die heelal te vul met sy liefdesheerskappy. Hy gee verskillende genadegawes aan elke gelowige vir sy/haar bepaalde diens om die gemeente in die liefde op te bou. Hy gee verskillende dienaars om elke lid toe te rus vir sy/haar voortgaande werk. Sy kerk groei deurdat elke lid sy deel doen aan die opbou van die eenheid van die geloof in Christus, aan kennis van die Seun van God, en aan stabiele volwassenheid, wat gemeet word aan Christus as ons maatstaf. Dit word gedoen deur die waarheid in liefde te verkondig, en in alle aspekte te groei in gemeenskap met Christus. Hy is ons hoof, die bron en einddoel van die kerk se ontwikkeling. Hy bereik sy doel met die kerk deur die liefde van elke lid vir ander lede en ander mense (4:7-16).

2.2 Lewe volgens die nuwe mensheid – nie volgens die oue nie (4:17-24)

Paulus doen ‘n beroep op sy lesers, op gesag van die Here. Hulle het Christus leer ken en is onderrig in die waarheid, wat deur Jesus beliggaam word. Hulle moet hulle ou self aflê, wat hulle met sy misleidende begeertes verlei het, die nuwe self aantrek, wat volgens God se regverdigheid en heiligheid gemaak is, en God steeds toelaat om die manier, motivering en rigting van hulle denke te vernuwe.

2.3 Praktiese uitlewing van eenheid in liefde om God te behaag (4:25-5:2).

Lê al die euwels af wat die eenheid van God se volk versteur: lieg, steel, kwaadword, elke vorm van kwaad; trek die deugde aan wat die lewe van die gemeenskap bevorder: praat die waarheid, werk hard, wees goedgesind en hartlik teenoor mekaar, vergewe mekaar, praat opbouend, doen alles uit Christus se liefde, deur die Gees wat die liefde van God in ons werk.

2.4 Uit die duister van ongeloof tot kinders van die lig (5:3-14)

Die selfsugtige hebsug, van seksuele onsedelikheid en inhaligheid, lei tot die toorn van God en uitsluiting uit sy koninkryk. Blye danksegging aan God, deur elke optrede van kinders van die lig, erken sy vrygewigheid, ontmasker die vrugtelose dade van die duisternis en verander ongelowiges tot kinders van die lig.

2.5 Om sorgvuldig in die gemeenskap en die Christelike gesin te lewe (5:15-6:9)

Om God in dié gevalle wêreld te behaag, moet gelowiges nie dwaas wees nie, maar steeds wyslik bereken wat die wil van Christus ons Here behels, en dit doen:

• nie dronk word van wyn en benewel deur losbandigheid nie, maar steeds ontvanklik wees om deur die Gees vervul te word,

• meer soos Christus te word, wat mekaar met blydskap leer om Christus te loof, en God die Vader voortdurend vir alles te dank,

•  en jou aan Christus te onderwerp, deur jou aan jou aangewese leier te onderwerp:

1. ovroue gewilliglik aan hulle liefhebbende mans,

1. okinders aan hulle ouers vir ‘n vol lewe,

1. oslawe/diensknegte ywerig en heelhartig aan hulle meesters soos aan die Here wat hulle sal beloon, omdat ons in die teenwoordigheid van Christus ons hoof, verlosser en regter leef.

1. omans word vermaan om hulle vroue lief te hê en te versorg, geheel aan hulle volle welsyn toegewy, soos Christus homself vir ons oorgegee het en vir ons sorg. Die liefdeseenheid van man en vrou openbaar Christus se liefde vir sy kerk in die wêreld.

1. ovaders moet vriendelike en geduldige opvoeders wees, wat hulle kinders lojaliteit teenoor Christus as Here leer.

1. omeesters word herinner dat hulle aan Christus verantwoordelik is vir hulle behandeling van hulle slawe/diensknegte.

Skrywer: Prof Francois Malan

Efesiërs (2) – Francois Malan

1.3 God het ons saam met Christus opgehef en verhef (2:1-10)

Paulus se nie-Joodse lesers was geestelik dood deur hulle oortredings en sonde, deur hulle wêreldse lewenswyse, gelei deur die onsigbare bose heerser wat mense weglei tot ongehoorsaamheid aan God. Die Jode het ook die begeertes en gedagtes van hulle selfsug gevolg, en is saam met alle mense onderhewig aan God se toorn oor sonde.

Daarteenoor het God ons uit genade gered. Uit sy ryke barmhartigheid en sy innige liefde vir ons het Hy ons saam met Christus lewend gemaak, ons met Hom opgewek, en ons as burgers van die hemel laat lewe, oorgeplaas na die nuwe regering van Christus, in staat om die bose te weerstaan. God het die kerk ontwerp as die meesterstuk van sy goedheid vir tyd en ewigheid. Ons verlossing en ook ons geloof in Christus is God se genadegawes, nie ons eie prestasie waaroor ons kan roem nie. Deur Christus het God ons nuut geskep, om die goeie werke te doen wat Hy van ewigheid af vir ons voorberei het om daarin te lewe.

1.4 Die insluiting van die nie-Jode in die een liggaam (2:11-22)

Gelowiges uit die heidendom is nie meer sonder Christus, sonder God, en sonder hoop nie, maar is met Christus verenig, met toegang tot God deur Christus se offerdood.

Christus is ons vrede. Hy het Jode en nie-Jode verenig deur hulle vyandskap te oorwin met sy selfopoffering. Hy het die verbond van Moses se wet wat hulle van mekaar geskei het, afgebreek, en skep in sy persoon ‘n nuwe persoon, ‘n nuwe mensheid. Saam is hulle met God versoen, en die vyandskap tussen hulle en God is verwyder. Christus se vredesluiting het vir Jode en heidene vrye toegang tot die Vader gebring, deur die één Gees, in sy één liggaam, die kerk, deur sy goeie boodskap van vrede.

Gelowiges uit die heidendom is nou medeburgers van God se koninkryk, tuis in die Vader se gesin. Hulle is deel van God se tempel, wat opgebou word deur wat God in Christus geopenbaar het, die geheim wat die Heilige Gees aan die apostels en profete bekend gemaak het om te verduidelik en uit te bou. Alles word op Christus gebou, en die vorm van hulle opbou word deur dié hoeksteen bepaal. Die hele gebou funksioneer slegs in sy verhouding tot Christus, die gelowiges is aan Hom in die hemel verbind en met mekaar. Die tempel is God se hemelse woning, maar op aarde is dit sy mense in wie Hy deur sy Gees leef, om hulle met die hemel te verbind deur die Gees van die opgestane Christus.

1.5 Die hemelse geheim en Paulus se bediening onder die heidene (3:1-13)

Paulus vra die Filippense om nie ontmoedig te word deur sy lyding as gevangene wat Christus dien nie. Wat hy doen is tot hulle nie-Jode se voordeel, vir hulle ewige heerlikheid (3:1,13). Tussenin, 3:2-12, verduidelik hy sy rol in God se geheimenis:

•  God se ope geheim, in gemeenskap met Christus, is dat nie-Jode en Jode mede-erfgename is van die toekomstige heerlikheid by God, lede van dieselfde liggaam van Christus, deelgenote aan God se belofte, naamlik die Heilige Gees. Die Gees het die geheim aan Christus se apostels en die profete in die gemeentes geopenbaar en deur God se genade ook aan Paulus. Oor die goeie nuus het hy in die vorige verse geskryf.

•  Die bestaan van die nuwe gemeenskap van Jode en nie-Jode se eenheid in die één liggaam openbaar die ryke verskeidenheid van God se wysheid. Deur sy kerk se liefdeseenheid openbaar God Homself aan die bose magte, dat sy doelwit besig is om triomferend te beweeg na die klimaks, wanneer alle dinge aan Christus onderwerp sal wees. God het aan Paulus die genade gegee om die goeie nuus te verkondig dat God sy ryke genade en heerlikheid in Christus in oorvloed aan ander gee.

1.6 Paulus bid vir hulle krag, liefde en geestelike volwassenheid (3:14-21)

Paulus bid nederig tot die Vader wat elke orde van engele tot stand gebring het, en elke familiegroep op aarde tot stand bring, oor hulle heers, en aan elkeen sy naam gee wat by sy rol pas. Hy vra God:

•  dat God hulle stewig vestig in sy liefde, wat Hy in Christus geopenbaar het en in hulle harte uitgestort het deur sy Gees. Liefde is die grond waarin die gelowiges wortel skiet en groei, die fondament waarop hulle gebou is;

•  dat God hulle in staat stel om Christus se allesomvattende liefde waaraan alle gelowiges deel het, te begryp, en dat hulle Christus se liefde wat alle kennis vér oortref, persoonlik kan ken.

•  Terwyl hulle reeds deel het aan Christus se volheid (1:23), bid Paulus vir hulle geestelike volwassenheid, dat God hulle mag vul met die volheid van God, om te word was hulle reeds is. Al wat God vir hulle begeer is om volmaak in die liefde te wees, soos God en Christus. Deur sy inwoning in ons kan God vér meer doen as wat ons vra of dink.

Skrywer: Prof Francois Malan

Efesiërs (1) – Francois Malan

Efesiërs is die brief van die liefde: van God wat ons innig liefhet, ons uit die dood van sonde verlos en saam met Christus lewend gemaak het, en deur sy Gees, wat in ons kom woon het, vir ons laat deelhê aan die volheid van sy onbegryplike, onmeetlike liefde (2:4; 3:7-19), sodat ons mekaar sal liefhê en opbou in die gemeente (4:1-16), oor volksgrense (2:14-18), in die huwelik (5:21-32), in die gesin, en tussen werkgewers en werknemers (6:1-9).

Efesiërs 

‘n Omsendbrief

Efesiërs is ‘n algemene brief, geskryf uit die gevangenis (3:1; 4:1; 6:20), waarskynlik in Rome (Hand. 28:16,30), aan ‘n aantal gemeentes wat hoofsaaklik uit nie-Jode bestaan (2:11-14). Party van die gemeentes het Paulus nie persoonlik geken nie (3:2). Die brief word afgelewer deur sy medewerker Tigikus (6:21-22) wat op pad is na Kolosse (Kol. 4:7-9).

Die bestemming van die brief is ‘n raaisel. In die oudste en beste manuskripte ontbreek die woorde ‘in Efese’ (1:1), maar word in die meeste manuskripte ingevoeg. Dit was waarskynlik ‘n omsendbrief aan gemeentes in verskeie stede in suid-westelike Klein-Asië, wat Paulus tydens sy bediening in Efese gestig het (Hand.19). Daarom is daar nie die gebruiklike kommentaar oor die plaaslike gemeente en gemeentelede nie.

Inleiding

Die nie-Joodse Christelike lesers word aangespreek as ‘heiliges’ (aan God gewydes), wat deur God geroep is om, deur Christus Jesus, sy toegewyde volk te wees, deur in geloof op die roeping te reageer.

Sy seëngroet verwoord sy begeerte dat hulle die genade en vrede van God ons Vader en Jesus Christus ons Here sal verstaan en beleef. Die twee groot temas kom telkens in die brief voor. Die naam Christus (gesalfde) Jesus (verlosser) kom in elkeen van die drie elemente van die voorwoord voor (1:1-2).

Die eerste helfte van die brief (1:3-3:21) besing die lof van God in gebed en danksegging, soos in die Joodse berakah (lof), en die tweede helfte (4:1-6:20) verkondig die Christelike lewenswyse wat daarby hoort, soos die Joodse halakah (riglyne vir die lewe), nie as ‘n nuwe wet nie, maar as ‘n blye reaksie op God se oorvloed, ‘n dankbare antwoord op God se genadige inisiatief, verlossing en doel met ons, wat deur Christus en die Heilige Gees uitgewerk word.

1.   Die nuwe mensheid as God se skepping (1:3-3:21)

1.1 Lof vir God se seën aan ons in Christus (1:3-14)

Die Vader van ons Here Jesus Christus is die bron van al die seëninge wat ons deur die Heilige Gees ontvang. God het ons aan Christus wat in die hemel is, verbind (1:3). Die seëninge waarvoor ons God loof is die volgende:

•  vir sy ewige verkiesing, om uit sy genade ons heilig en in liefde te laat lewe in gemeenskap met Christus; vir sy vrye besluit om ons as sy kinders deur Christus aan te neem om Hom te loof vir sy wonderlike genade, wat Hy vryelik aan ons gegee het deur sy geliefde Seun (1:4-6);
•  dat Hy deur Christus se kruisdood ons oortredings vergewe het, ons van sonde se mag bevry het, en sy genade in ons uitgestort het, om wys en met insig te lewe (1:7-8);
•  dat Hy besig is om sy geheime plan, om alle dinge in die heelal uiteindelik onder Christus te verenig, aan ons bekend gemaak het (1:9-10);
•  die oorblyfsel van die Jode wat eerste op Christus vir hulle verlossing begin hoop het, moet Hom loof vir die wonderlike uitvoering van sy plan; die heidennasies wat tot geloof in Christus as hulle Verlosser gekom het, is ook met die Heilige Gees beseël as God se eiendom. Die Gees is die waarborg dat ons aan God behoort totdat ons ten volle verlos is om God se heerlikheid te besing (1:11-14).

1.2 Danksegging, voorbidding en lof aan God wat Christus verhoog het (1:15-23)

Paulus dank God vir wat hy van die gelowiges se geloof in die Here Jesus gehoor het, en vir hulle liefdesdiens aan alle gelowiges. Hy bid gereeld vir hulle, dat God al meer kennis van Homself sal gee deur hulle toenemend deur sy Gees te verlig:

•  dat hulle, as gelowige Jode en nie-Jode, God se eiendom is, deur wie Hy die onmeetlike rykdom van sy heerlikheid aan die heelal sal vertoon,

•  Paulus loof God wat sy groot krag gebruik het om Christus uit die dood op te wek en aan sy regterhand te sit om te heers oor alle dinge, ten gunste van sy volk wat in gemeenskap om Hom vergader. Hy vervul alle dinge met sy oppermagtige heerskappy, en vervul die kerk met sy Gees, genade en gawes.

Skrywer: Prof Francois Malan

2 Korintiërs (4) – Francois Malan

Nuwe probleme in Korinte (10:1-13:10)

Dié vier hoofstukke word beskou as ‘n aparte brief, wat Paulus geskryf het nadat hoofstukke 1-9 gestuur is, op grond van die stuk se literêre eenheid en van Paulus se veranderde streng verdedigende toon teen nuwe teenstanders [Sommige verklaarders dink al 13 hoofstukke was een brief, maar dat Paulus 10-13 bygevoeg het toe hy verder nuus oor die gemeente ontvang het].

Paulus reageer op kritiek (10:1—11)

Hulle sê hy is gedweë by hulle, sonder die krag van die Gees. Sy briewe mag miskien die indruk van krag skep, maar met sy swak teenwoordigheid en onbekwaamheid as redenaar is hy pateties. Hy vra hulle dringend om hom nie te dwing om sy nederige optrede in navolging van Christus te laat vaar nie. Met die gesag van die Here en met kragtige wapens veg hy ‘n geestelike oorlog teen alles wat hy as teenstand teen God beskou. Hy waarsku egter dat as hy self in Korinte kom hy net so effektief sal wees as in sy briewe.

Paulus en die sendelinge wat hom probeer uitskakel (10:12-18)

Sy teenstanders is dom. Hulle beveel hulleself aan en vergelyk hulleself met mekaar. Hulle roem uitermate oor hulleself en wat hulle in Korinte bereik het, terwyl Paulus die grondlegger is in dié sendinggebied wat die Here aan hom toegeken het. Sy sukses in Korinte, vanwaar hy in die heiden-streke anderkant hulle wil gaan verkondig, is ‘n teken van die Here se beoordeling en goedkeuring van sy werk.

Paulus verdedig sy evangelie en optrede (11:1-15)

Soos ‘n vader het Paulus die Korintiërs aan Christus verloof, en hy waak om hulle rein te hou, dat hulle by die oorspronklike suiwer evangelie bly, totdat Christus, hulle bruidegom, kom. Maar hulle aanvaar geredelik die ander evangelie van die valse sogenaamde ‘baie spesiale apostels’. Hy mag ‘n swakker spreker as hulle wees, maar is hulle meerdere in die kennis van God, wat hy uitvoerig aan die gemeente geopenbaar het.

Sy teenstanders het sy weiering van finansiële steun vertolk as bewys dat hy nie ‘n ware apostel is nie. Hy het dit egter gedoen as hulle liefhebbende vader vir die voortgang van die evangelie en vir hulle geestelike verryking. Maar soos Satan homself voorgedoen het as ‘n engel van die lig om vir Eva te mislei, doen sy agente hulle voor as apostels van Christus om die gemeente te mislei, deur hulleself voor te doen as dienaars wat verkondig dat geregtigheid voor God verkry kan word deur wetswerke. Hulle sal ook deel hê aan Satan se lot.

Paulus se getuigskrifte en wense as apostel (11:16-13:13)

Hy doen ironies ‘n beroep op sy ‘wyse lesers’ om sy ‘dwase’ roem te verdra, soos hulle gretig sy dwase teenstanders se dwase grootpratery verdra, wat hulle uitbuit en hard behandel. Net soos sy teenstanders is hy van suiwer egte Joodse afkoms. Maar onvergelyklik oortref hy hulle as ‘n egte dienaar van Christus. Dit word bewys deur sy ontberings en lyding, fisiese swakheid, die las van sy verstandelike en geestelike verantwoordelikhede, en sy sorg vir die swakkes. Sy bediening was van die begin af in vernedering en skande toe hy uit Damaskus moes vlug. Sy eretekens is die littekens van sy diens. Al is hy deur ‘n hemelse gesig geroep, het Christus aan hom geopenbaar dat die gekruisigde Christus se genade en sy krag deur swakheid volbring word.

Al die beskuldigings teen Paulus het niks om die lyf nie, tog vra hy ironies vergifnis dat hy hulle nie uitgebuit het nie. As hy na hulle toe kom wil hy ook nie geld hê nie, maar hulle volle oorgawe aan Christus en vertroue op hom. Hy is steeds bekommerd oor hulle sondige gedrag. Sy bekommernis gaan oor hulle egtheid as Christene. Hy wil sy goddelike gesag gebruik om op te bou, nie om af te breek nie.

Hy beklemtoon sy solidariteit met hulle as sy medegelowiges, en doen ‘n beroep op harmonie in die verdeelde gemeente. Sy seënbede is dat die genade van Christus, die liefde van God, en die persoonlike gemeenskap met die Heilige Gees met hulle sal wees.

Skrywer: Prof Francois Malan