Wie het 1 Petrus geskryf?(2)

Wie het 1 Petrus geskryf?

Daar is genoegsame interne- en eksterne getuienis om daarop te dui dat, na aanleiding van die tradisionele beskouing, Petrus die apostel wel die outeur van 1 Petrus was.

In my ander artikel oor hierdie vraag, beskryf ek die vernaamste eienskappe van 1 Petrus wat baie navorsers laat aflei dat Petrus dit nie self kon geskryf het nie, en noem ek sommige teen-redenasies.

Daar is ook belangrike interne- en eksterne getuienis wat dui op die geloofwaardigheid van die tradisionele beskouing dat Petrus die apostel wel die outeur was.

  • Van die belangrikste interne getuienis sluit in: (a) die outeur word in die brief geïdentifiseer as “Petrus, ‘n apostel van Jesus Christus” (1:1); (b) die outeur voer aan dat hy “getuie van die lyding van Christus” is (5:1), wat voorkom asof dit ‘n aanspraak is op ooggetuieskap; (c) daar is heelwat ooreenkomste tussen frases wat in hierdie brief gebruik word en dié in die toesprake van Petrus in Handelinge. Hoewel dit alles maniere kon wees waarop ‘n pseudonieme outeur die brief aan Petrus se nalatenskap wou verbind, meen sommige navorsers dat die brief nie die tipiese eienskappe en merkers van ‘n pseudonieme geskrif vertoon nie. [Lees meer oor “pseudonimiteit” in my ander artikel oor 1 Petrus se outeurskap].
  • Die belangrikste eksterne getuienis behels dat daar duidelike verwysings na die brief gemaak word in onder meer geskrifte van Polikarpus, Eusebius, Irenaeus, Tertullianus, Clemens van Aleksandrië en Origenes. Hierdie verwysings deur die kerkvaders toon aan dat die brief van baie vroeg af reeds as gesagdraend en as deel van die Bybelkanon beskou is. Daar is in hierdie verwysings geen aanduiding van enige twyfel ten opsigte van die apostoliese outeurskap van die brief nie.

In die lig daarvan dat die besware teen die outeurskap van Petrus tot dusver telkens met legitieme teen-redenasies weerlê kan word, blyk daar geen goeie rede te wees om die vroegste algemeen aanvaarde kerklike tradisie, naamlik dat Petrus die apostel wel die outeur van hierdie brief is, te verwerp nie.  Trouens, die onomstrede aanvaarding van die brief se legitimiteit  deur die kerkvaders en die vroegste gemeentes (met die veronderstelling van apostoliese outeurskap daarby inbegrepe), blyk veel gewigtiger te wees as redenasies (al is daar ook hoe baie van hulle) wat telkens weerlê kan word.

Ons kan dus met goeie rede aanvaar dat Petrus die apostel wel die outeur van 1 Petrus is, en dat hy gebruik gemaak het van ‘n sekretaris (Silvanus, 1 Pet. 5:12) met ‘n mate van vryheid-van-komposisie

 

Skrywer: Ds Dirk Venter

 



Wie het 1 Petrus geskryf?(1)

Wie het 1 Petrus geskryf?

Die meerderheid van navorsers meen tans dat die outeur van 1 Petrus “peudoniem” is, dit wil sê dat iemand anders onder Petrus se naam geskryf het. Dit was ‘n algemene en aanvaarbare verskynsel in die tyd wat die Nuwe Testament tot stand gekom het. Sekere eienskappe van 1 Petrus lei hulle tot hierdie konklusie, maar daar is telkens ook geldige teen-redenasies.

Dit wil voorkom asof die meerderheid van navorsers tans meen dat die outeur van 1 Petrus “pseudoniem” is.  Dit beteken dat iemand anders onder Petrus se naam geskryf het (1 Pet. 1:1).  Hoewel dit vir ons as moderne Westerse gelowiges baie vreemd klink (soos een of ander vorm van bedrog!), en die moontlikheid dus dadelik weersin by ons wek (die Bybel is deur God geïnspireer en daar sal dus nie so ‘n stuk bedrog / onwaarheid daarin wees nie!), was dit ‘n algemene en aanvaarbare verskynsel in die tyd wat die Nuwe Testament tot stand gekom het.  Wanneer ‘n outeur iets onder ‘n bekende figuur se naam geskryf het, het hy nie daarmee bedoel om bedrog te pleeg nie, maar om die nalatenskap van daardie bekende persoon te vereer en sy voortgesette invloed te erken.  Die pseudonieme outeur se uitgangspunt sou dus wees om te skryf wat hierdie bekende rolmodel sou geskryf het, as hy nog geleef het en iets wou sê oor die besondere omstandighede waarin die outeur en/of sy lesers hulle tans bevind.  Die motief van pseudonieme Christelike geskrifte was dus nie bedrog nie, maar om die voorbeeld en suiwere lering van ‘n belangrike Christelike rolmodel toe te pas op omstandighede wat na sy dood ontstaan het.  Wat daardie pseudonieme outeurs aanbetref het, kon hulle dus as’t ware nie onder hulle eie name skryf nie, want hulle wou nie hul eie idees uiteensit en bevorder nie, maar dié van hul leier / rolmodel / apostel.

Gevolglik meen baie navorsers dat 1 Petrus op dié manier tot stand gekom het in Rome, waar Petrus sy laaste jare spandeer het en waar die gemeente nog sterk onder die indruk van sy leer en nalatenskap was.

Onder andere die volgende eienskappe van 1 Petrus laat hulle tot hierdie konklusie kom:

  • Taal en styl. Baie meen dis onwaarskynlik dat die goeie Griekse taalgebruik en styl wat hier aangetref word, die werk kon wees van ‘n eenvoudige visserman van Galilea. Die teenredenasie is egter: selfs al sou Petrus nie sulke goeie Grieks kon skryf nie (en wie kan dit bo alle twyfel bewys?), het hy gebruik gemaak van ‘n sekretaris wat die brief namens hom op skrif gestel het. Sulke sekretarisse het dikwels aansienlike vryheid gehad in die skryfproses. 1 Pet. 5:12 blyk duidelik daarop te dui dat Silvanus Petrus se sekretaris was.

Sommige navorsers wys ook daarop dat aanhalings uit die Ou Testament telkens uit die Grieks (Septuaginta) gemaak is, en gevolglik nie by Petrus sou pas wat eerder uit die Aramees (Targums) sou moes aanhaal nie.  Hierdie argument kan egter nie standhou nie aangesien dit glad nie vergesog is om te veronderstel dat Petrus (of sy sekretaris), wat sekerlik tot die Septuaginta toegang gehad het, ter wille van effektiewe kommunikasie eerder die teks van die Ou Testament sou gebruik het waarmee sy lesers goed bekend was nie.

  • Gebrek aan verwysings na Jesus se lewe. Daar word soms veronderstel dat Petrus, as ooggetuie van die lewe en bediening van Jesus, meer melding daarvan sou gemaak het as hy die outeur van die brief was. Die outeur van 1 Petrus verwys net soos al die ander outeurs in die Nuwe Testament (evangeliste uitgesluit) meestal indirek na die aardse lewe van Jesus, en gevolglik verklap dit niks oor sy eiesoortige identiteit nie. Dit is verder ‘n ernstige fout om afleidings te maak uit iets wat die outeur nié geskryf het nie.
  • Vervolging. Sommige navorsers reken dat die brief geskryf is tydens die wydverspreide staatsgeïnisieerde vervolging van Christene onder óf Domitianus (einde van die eerste eeu) óf Trajanus (vroeg tweede eeu). Gevolglik sou dit onmoontlik wees dat Petrus die brief geskryf het, aangesien hy toe reeds dood was. Die vervolging wat in die brief ter sprake kom, hou egter eerder verband met plaaslike diskriminasie teen die gelowiges, miskien soms deur staatsamptenare of plaaslike regerings, maar meestal deur private individue, en moes reeds voor 65 n.C. deur Christene verduur word.
  • “Babilon” in 1 Pet. 5:13. Volgens hierdie navorsers dateer al die Christelike en Judese geskrifte wat na Rome as “Babilon” verwys later as 70. n.C. Gevolglik moes 1 Petrus ook later as 70 n.C. geskryf gewees het, en kon Petrus dit nie geskryf het nie (hy is in ongeveer 65. n.C. tereggestel). Hierteenoor voer ander weer aan dat dit reeds oortuigend bewys is dat daar wel voor 70 n.C. gevalle bestaan waar daar na Rome as “Babilon” verwys word.

Selfs al is daar ook soveel geldige teen-redenasies, beskou ‘n groot aantal navorsers die bogenoemde punte as gesamentlik so gewigtig dat hulle makliker kan aanvaar dat die outeur van 1 Petrus eerder pseudoniem as Petrus self was.

Lees gerus die ander artikel wat interne- en eksterne getuienis aanbied waarom Petrus wel die outeur van 1 Petrus kon wees.

 

Skrywer: Ds Dirk Venter