Terug na die Ou Testament: Die Sabbat (5)

Terug na die Ou Testament: Die Sabbat (5) – Adrio König

2.3.3 Matteus 20:24

Maar wat dan van die beroemde uitspraak van Jesus in die profetiese rede dat sy volgelinge moet bid dat hulle nie in die winter of op die Sabbat sal moet vlug nie? (Matt 24:20). Beteken dit Hy het verwag sy volgelinge sal die Sabbat hou?

Waarom nie in die winter nie? Dit sal die vlug nog swaarder maak, want in die winter is daar in Palestina reën, koue, stormagtige weer en deurweekte paaie.

In dieselfde asem sê Jesus dat hulle moet bid dat hulle vlug nie op die Sabbat moet plaasvind nie. Waarom? Seker om dieselfde rede: dit sal hulle vlug bemoeilik.

Die ander een is dat Jesus bedoel dat die Jode dit vir hulle op die Sabbat nog moeiliker sal maak. Hulle sou byvoorbeeld nie voedsel kon koop nie, en voor allerlei ander beperkings staan. Fanatieke Jode sou dit as hulle plig beskou om hulle vlug te kortwiek.

Watter een van hierdie twee betekenisse is die waarskynlikste? Sit daar nie ‘n vreemde beeld van Jesus agter die eerste een nie? Al is hulle lewe in gevaar, sou hulle nogtans die gebod moes gehoorsaam en stilsit. Is dit die Jesus van die Evangelies, die Jesus wat sy dissipels verdedig as hulle op die Sabbat koringare pluk oor hulle honger is, en siekes op die Sabbat genees? Is Hy nie die Een wat gesê het die mens is nie vir die Sabbat gemaak nie, maar die Sabbat vir die mens? (Mark 2:27)

Dit is dus sinvoller om die tweede rede te aanvaar: Dat die Sabbat dieselfde probleme as die winter sal oplewer: Dit sal omstandighede meebring wat hulle vlug sal bemoeilik. Dit beteken dat ons nie uit hierdie woorde van Jesus kan aflei dat Hy oortuig was sy volgelinge sou na sy opwekking nog die Sabbat hou nie.

Jesaja 66:22-23 sal in hoofstuk 3 behandel word.

Maar intussen is dit in elk geval duidelik dat Jesus self die Sabbat gehou het netsoos Hy getrou was aan die ander aspekte van die Ou Testamentiese kultus: die tempel, die feeste, die priesterdiens, die offers.

Maar het die vroeë Christene die Sabbat gehou?

 

Prof Adrio König

 



Terug na die Ou Testament: Die Sabbat (4)

Terug na die Ou Testament: Die Sabbat (4) – Adrio König

2.3.2 Jesus het self die Sabbat gehou

Ons het alreeds daarna gekyk. Jesus het inderdaad self die Sabbat gehou. Hierdie Christene is nou oortuig dat ons moet aanvaar sy volgelinge het ná sy opwekking daarmee voortgegaan.

Dit gaan hier oor twee sake: Oor Jesus, en dan oor die eerste Christene.

Moet ons Hom dan nie hierin navolg nie? Hy is tog ons voorbeeld.

As ons na die lewe van Jesus kyk, is dit gou duidelik dat Jesus ook baie ander dinge gedoen het wat ons as Christene nie meer doen nie.

  • Hy is besny (Luk 2:21)
  • Hy is in die tempel aan die Here gewy (Luk 2:21, 22).
  • Hy het gereeld die sinagoge en die tempel besoek.
  • Hy het die feeste van die Ou Testament gevier.
  • Hy het onreines wat Hy genees, beveel om hulle by die tempel aan die priesters te gaan wys (Luk 17:14).
  • Hy het aanvaar sy volgelinge neem hulle offers in die tempel na die altaar toe (Matt 5:23, 24).

Daar is regtig baie min Christene wat Jesus nog in al hierdie gebruike navolg! Kies ons nou eenvoudig watter, en los die ander? Kom ons kyk mooi hierna.

Jesus was nie ‘n Christen nie. Hy was ‘n Jood. Sy volgelinge is later eers Christene genoem. Selfs die dissipels en die eerste bekeerlinge was nog Jode. Die verskil met die ander Jode was net dat hulle geglo het die Messias het al gekom.

Natuurlik is Jesus ons voorbeeld (1 Pet 2:21). Natuurlik moet ons Hom navolg. Maar waarin? In sy besnydenis? In sy sinagoge-besoeke? In sy Joodse kleredrag? In die feit dat Hy nie ‘n vaste werk of ‘n vaste adres of vaste eiendom gehad het nie?

Waarin is ons geroepe om Jesus na te volg? In sy kruisdra, in sy diens aan mense in nood, in sy nederigheid, in sy reinheid, en noem maar op. Dit beteken tog nie in die formele dinge nie, maar in die geestelike dinge.

Volgende keer kyk ons na Matteus 20:24 waar Jesus sê dat sy volgelinge moet bid dat hulle nie in die winter of op die Sabbat moet vlug nie.

 

Skrywer: Prof Adrio König

 



Terug na die Ou Testament: Die Sabbat (3)

Terug na die Ou Testament: Die Sabbat (3) – Adrio König

2.3 Terugkeer na die Sabbat?

Waarom is daar dan die terugkeer na die Sabbat? Is dit nie duidelik nie dat, alhoewel die Sabbat nog uitdruklik gegeld het in die Ou Testament en tydens Jesus se aardse bediening, dit verdwyn het ná sy opwekking? En is dit nie hoe dit gegaan het met baie ander uiters belangrike dinge in die Ou Testament soos die tempel, die offers, die priesters, die besnydenis en die feeste nie? (Hoofstukke 3 en 4.)

  • Die Sabbat is ‘n ewige instelling.
  • Jesus het self die Sabbat gevier. Daarom kan ons nie daaraan twyfel dat die Christene ná Jesus se opwekking daarmee aangehou het nie, al word daar nie spesifiek daarna verwys nie.
  • Die Sabbat is deel van die tien gebooie, en Jesus verklaar self dat niks daarvan sal verander nie (Matt 5:17-20).
  • Kom ons kyk een vir een na hierdie argumente.

    2.3.1 Die sabbat is ‘n ewige instelling

    Hier word verwys na Eksodus 31:16, 17 waar ons uitdruklik in die 1953-vertaling lees dat “die kinders van Israel” die sabbat moet vier “as ‘n ewige verbond”, en weer: die Sabbat moet vir hulle “vir ewig ‘n teken wees”. Dit sou tog nie iets anders kon beteken nie as dat die Sabbat vir ewig onderhou moet word.

    Dit is opvallend dat die 1983-vertaling nie meer die woord “ewig” hier gebruik nie. Daar lees ons van ‘n blywende verpligting wat altyd ‘n teken sal wees.

    Kom ons doen twee dinge: Ons kyk na hierdie Hebreeuse woord wat met “ewig” vertaal word, en ons kyk na ander sake wat ook vir “ewig” moet geld.

    Die Hebreeuse woord wat hier in die 1953-vertaling met “ewig” vertaal is, word nogal dikwels gebruik. Maar dis opvallend hoe selde ook die 1953-vertaling dit regtig met “ewig” vertaal het. In al die voorbeelde wat hieronder volg, het die Hebreeus dieselfde woord wat in verband met die Sabbat in Eksodus 31:16, 17 met “ewig” vertaal is, maar wat nou anders in die 1953-vertaling vertaal word.

    “Oorkant die Eufraat het julle vaders van oudsher gewoon” (Jos 24:2).

    “Want van ouds af het jy jou juk verbreek” (Jer 2:20).

    “Kyk en vra na die ou paaie” (Jer 6:16).

    “Die mense van die voortyd” (Eseg 26:20).

    Die Here bring “‘n eeue-oue nasie” teen Israel (Jer 5:15).

    Die woord wat in Eksodus 31:16, 17 met “ewig” vertaal is, het dus eintlik die betekenis van ‘n lang tyd.

    Maar iemand sou natuurlik tog nog daarop kon aandring dat juis wanneer dit vir die Sabbat gebruik word, dit werklik “ewig” moet beteken.

    Maar wat dan van die besnydenis? Net soos die Sabbat, is die besnydenis ook ‘n “ewige verbond” (Gen 17:13). Maar ons weet dat Paulus baie sterk daarop aangedring het dat die besnydenis ná Christus nie kan voortgaan nie (Gal 5:2).

    Volgende keer kyk ons na die argument dat Jesus self die Sabbat gehou het en daarom moet ons dit ook doen.

     

    Prof Adrio König

     



    • Terug na die Ou Testament: Die Sabbat (2)

    Terug na die Ou Testament: Die Sabbat (2) = Adrio König

    2.2 Die Nuwe Testament

    Daar is in verhouding baie meer verwysings na die Sabbat in die Nuwe Testament as in die Oue. Hierdie verwysings is beperk tot die Evangelies en Handelinge met net een uitsondering: die negatiewe verwysing in Kolossense 2:16.

  • En die verwysing na die toekoms wanneer sy volgelinge sal moet vlug vir die verdrukkers en moet bid dat hulle nie in die winter of op die Sabbat sal moet vlug nie (Matt 24:20).

    • Dit alles is ‘n oorsig oor die verwysings na die Sabbat in die Bybel.

    Ons lees eintlik selde in Handelinge van Christene se byeenkomste. Daar is wel die een keer waar ons spesifiek lees dat hulle op die eerste dag van die week (Sondag) bymekaar is wanneer Paulus preek (Hand 20:7).

    In die Briewe, waar dit oor die lewe van die Christene gaan, verdwyn die Sabbat eenvoudig, behalwe die een keer waar daar negatief na die Sabbat verwys word (Kol 2:16).

    Skynbaar het die Sabbatdag eenvoudig uit hulle lewe verdwyn.

    Volgende keer kyk ons na die terugkeer na die Sabbat.

     

    Skrywer: Prof Adrio König