Annalize
vra:

Kan
daar ‘n band oor my lewe wees wat oorgedra was deur my ma of pa? My ma het
selfmoord gepleeg want sy het depressief geraak. My ma en pa het buite-egtelike
verhoudings gehad. My pa was ‘n alkoholis. My man is nes my pa, hy breek my af
soos my pa my ma afgebreek het. Hy drink net so baie soos my pa gedrink het.
Beide my ma en pa is oorlede. Dit voel of iets my heeltyd in die negatiewe in
trek. Ek begin so depressief raak dat dit voel: hoekom leef ek nog, wat is die
nut daarvan? My man hou aan vertel watter lekker tye hy saam met ander vroue
het. Kan dit ‘n vloek op ‘n mens se lewe wees? Is daar so iets?

Antwoord

Prof Hermie van Zyl antwoord:

Die vraagsteller meld dat sy depressief
raak as gevolg van haar omstandighede. (Wie sou nie?) Tog wil dit voorkom of
die swaartepunt van haar vraag eerder neig in die rigting van ‘n sogenaamde
vloek wat op haar sou rus, wat dan vermoedelik van haar ouers se kant af kom.
Ek sal dus in my antwoord op laasgenoemde kwessie fokus. (Indien haar
gemoedstoestand egter verband hou met kliniese depressie – ‘n potensieel
lewensbedreigende mediese toestand – is dit dringend noodsaaklik dat sy ‘n
dokter, sielkundige of psigiater spreek sodat sy met behulp van medikasie
behandel kan word.)

Wat ek nou aanbied, is ‘n opsomming van
wat ek reeds uitvoerig uitgewerk het onder die titel:
“bloedlynvloeke”, op ons webwerf: bybelkennis.co.za. Ek nooi dus ons
vraagsteller uit om die volledige artikel op hierdie webwerf te soek en te
lees. Sy kan net die woord “bloedlynvloeke” insleutel by die blokkie
“Soek Fasiliteit”. Dit sal haar na die artikel toe neem. Die
hooftrekke van die artikel is soos volg:

Ons mag nooit die mag van sonde
onderskat nie. Sonde is nie net iets persoonlik wat ‘n mens doen of nalaat om
te doen nie. ‘n Mens sondig nooit net in jou persoonlike hoedanigheid nie, dit
het altyd ‘n effek op die mense rondom jou. In dié sin is sonde ook ‘n
bo-persoonlike mag wat van ‘n persoon, familie of selfs gemeenskap besit kan
neem, met verwoestende gevolge. Kom ek gee ‘n voorbeeld. Wanneer ‘n kind
opgroei in ‘n gesin waar hy of sy van kleins af blootgestel word aan
mishandeling van watter aard ook al – die pa wat die ma mishandel, of die ouers
die kinders – dan is die kanse baie goed dat so ‘n kind, wanneer hy/sy
grootword, dieselfde gedragspatrone sal openbaar teenoor sý/háár kinders of man
of vrou. Dis asof mense vasgevang word in ‘n geweldspiraal waaraan hulle so
gewoond raak dat hulle moeilik daaraan kan ontsnap. As daar nie definitief
opgetree of besluite geneem word nie, kan dit gebeur dat hulle daardie gedrag
in hulle eie lewens as volwassenes voortsit, want dis vir hulle
“normale” gedrag. Maar dit het niks te doen met ‘n Goddelike vloek
wat “vir ewig” op ‘n gesin of familie rus waaraan jy niks kan doen
nie. God plaas nie vloeke op mense nie; Hy soek nie die dood of ongeluk van
mense nie. Die aard van sonde is net sodanig dat dit verwoestende gevolge het
as jy niks daaraan doen nie. Wat lei tot die volgende gedagte.

Die Bybel is duidelik daaroor dat ons
nooit vir God of ander die skuld kan gee vir ons eie oortredings en mislukkings
nie. God het ons met ‘n eie verantwoordelikheid geskape waarmee ons moet
woeker, hoe moeilik ons omstandighede ook al is. Wanneer ons verkeerd optree,
gaan God ons self verantwoordelik hou daarvoor. Ons kan nie sê dat dit God se
skuld is omdat Hy my in sulke ellendige omstandighede laat opgroei het, of ‘n
“vloek” op my geplaas het, of dat ek slegte ouers of maats gehad wat
my lewe verwoes het, of altyd verlei het tot sonde nie. Ek moet self keuses
maak oor hoe ek my lewe wil lei. ‘n Mens is nooit net ‘n gevangene of totale
slagoffer van jou omstandighede nie. Daar is soveel verhale van mense wat in
die haglikste omstandighede grootgeword het, maar met God se genade daarbo
uitgestyg het en ‘n wonderlike seën vir hulle familie en samelewing geword het.
En dit bring ons by die laaste gedagte.

God is ‘n genadige God, ‘n God wat
verlos van sonde. Dit is juis die hoofboodskap van die Bybel. God het geen
behae in die dood van die sondaar nie, maar daarin dat ‘n sondaar hom bekeer en
lewe. God wil nie hê dat ons voortploeter in die sonde nie, maar dat ons tot
insig kom van ons sonde, God se vergifnis ontvang en lewe. Daarom dat Jesus aan
die vrou wat in owerspel betrap is, kon sê: Ek veroordeel jou nie; jy kan maar
gaan, maar moenie verder sondig nie (Johannes 8:11). Dus, wanneer iemand tot
inkeer kom, belydenis van skuld en sonde doen, God se vergifnis aanvaar omdat
Christus in ons plek gesterf het, en die begeerte het om Jesus te volg, dan is
God genadig om ons die sonde te vergewe en aan ons ‘n nuwe lewe te skenk. God
hou nie ons verlede teen ons nie. Hy maak ons juis los daarvan en open vir ons
‘n nuwe toekoms. ‘n Mens mag dus nooit terugsit nie en dink: dis te laat; of ek
is nou maar wie ek is, my sonde is te groot; of God se vloek rus op my en my
familie. Nee, God staan altyd gereed om ons te vergewe en tot ‘n nuwe lewe vry
te stel.

Ek wil dus ons vraagsteller uitnooi om te vergeet van vals leringe soos God se vloek wat op haar en haar familie rus. Dis gewoon nie waar nie. Aanvaar God se genade en breek met die verlede. En baie belangrik: Kry hulp; moenie net op jou eie insig en krag staatmaak nie. Gaan spreek ‘n dominee, pastoor of ander geestelike leier. Daar is baie mense wat gereed staan om jou by die hand te vat en verder te help.

Skrywer: Prof Hermie van Zyl

Vervloeking (2) – Francois Malan

Sonja vra:

Antwoord

Prof. Francois Malan antwoord:

Eers iets oor die betekenis van ‘vloek’ en seën’:

Die vloek wat iemand op jou sou plaas beteken dat hy of sy die Here vra om jou te los. Die persoon se woord kan nie die Here dwing om jou aan jouself oor te laat nie. Daaroor sal die Here besluit. Daarom hang dit van jou verhouding met die Here af. As jy in die Here Jesus glo as die Seun van God wat vir jou sonde gesterf het en jy Hom liefhet, verseker Hy jou dat jy God se kind is vir wie Hy nooit sal los nie

Om kind van God te wees beteken nie dat dit altyd net goed sal gaan met ons nie, maar dat God by ons is in ons lyding en moeilikhede.

Waarom gee mense krag tot die soort van goed –

Ons leef in die eindtyd of laaste dae tussen die eerste koms van Jesus en sy wederkoms.

1 Timoteus 4:1,2 sê: Die Gees sê uitdruklik dat in die eindtyd sommige afvallig sal word van die geloof. Hulle sal misleidende geeste navolg en die leerstellings van duiwels aanhang. Hierdie dwaalleraars is skynheilige leuenaars wie se gewete toegeskroei is.

Jesus se laaste woorde aan sy volgelinge was: En onthou: Ek is by julle al die dae tot die voleinding van die wêreld (Mat. 28:20).

Die Heilige Gees van God woon permanent in die persoon wat aan Jesus behoort (Rom 8:9,11).

Skrywer: Prof Francois Malan

Die vloek van God – Francois Malan

Liza vra:

1. Wat beteken dit om onder die vloek van God te wees.

2. Wat behels dit om onder die vloek van God te staan.

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:

In Romeine 9:3 sê Paulus selfs oor sy eie volksgenote wat nog nie in Christus wil glo nie: Ek sou self vervloek wou wees, afgesny van Christus, as dit tot hulle voordeel kan wees (vgl. Moses in Eksodus 32:32). In 1 Korintiërs 16:22 sê Paulus: As iemand die Here nie liefhet nie – vervloek is Hy! In Galasiërs 1:8,9: Maar al sou een van ons of selfs ‘n engel uit die hemel aan julle ‘n evangelie verkondig wat in stryd is met die evangelie wat ons aan julle verkondig het (nl. die evangelie van Christus, v7) – die vloek van God sal hom tref.

In Deuteronomium 27:15-26 word ‘n hele reeks van sondes aangestippel. Die mens wat dit doen word onder die vloek van God se straf geplaas. Paulus verwys na die gedeelte in Deuteronomium in Galasiërs 3:10: Maar almal wat staat maak op die onderhouding van die wet (om daardeur gered te word), val onder die vloek, want daar staan geskrywe: Daar rus ‘n vloek op elkeen wat nie stiptelik alles doen wat in die boek van die wet geskrywe staan nie. Maar hy wat deur geloof geregverdig word – wie se verhouding met God reggestel is deur in Jesus te glo – sal lewe (Gal.3:11, vgl. Rom 1:17). Want Galasiërs 3:13 sê: Christus het ons losgekoop van die vloek wat die wet meebring, deur in ons plek ‘n vervloekte te word. Daar staan naamlik geskrywe: Vervloek is elkeen wat aan ‘n hout opgehang is (Deutr. 21:23)… so het ons dan deur die geloof die Gees ontvang wat God beloof het  (Gal.3:14).

Die vloek beteken dat God so iemand verlaat, en aan hom/haarself oorlaat om te doen wat hulle wil, en so hulleself vernietig (vgl. Rom.1:18, 24,26-31). Die seën van God beteken dat Hy by ons is en in ons kom woon het deur sy Gees, wat ons sondaars aan sy Seun verbind met geloof in Hom, van ons sonde verlos, en dat ons as kinders van God kan lewe onder sy sorg en leiding (Romeine 8:9-17). En dan kan niks ons skei van die liefde van God wat daar in Christus Jesus is nie (Romeine 8:31-39).

Skrywer:  Prof Francois Malan

DIE SONDES VAN DIE VADERS TOEGEREKEN AAN DIE KINDERS – VLOEK OF EIE TOEDOEN? (EKSODUS 20:5-6)

Eksodus 20:5-6 word dikwels gebruik om God as ‘n toornige en onvergewensgesinde God voor te stel wat mense vervloek. En dan ly tot die vierde geslag daaronder, teen wil en dank. Niks is egter verder van die waarheid af nie. God is haastig is om te vergewe. Dis mense wat nie wil verander nie, en dan geslagte lank ly onder hulle hardheid van hart.

Daar word soms gesê dat daar ‘n vloek op individue of families rus. Hulle kan net niks reg doen nie. Selfs al probeer hulle wat, blyk dit telkens tevergeefs te wees. En dan word dit dikwels met die woorde van die 2e gebod in verband gebring, naamlik dat God die sondes van die vaders aan die kinders toereken tot in die derde en vierde geslag. Eers daarna word die “vloek” opgehef en is daar hoop op ‘n beter toekoms. Maar nie voor die tyd nie. Is dít die bedoeling van Eksodus 20:5-6?

Eers moet mens erken dat dit waar is dat ‘n situasie van geslag tot geslag kan voortduur. Dit geld van baie dinge, byvoorbeeld armoede, sekere siektetoestande (liggaamlik of geestelik), (slegte) gewoontes (soos vroue- en kindermishandeling), ensovoorts. En die rede hiervoor is gewoon dat kinders grootword in en blootgestel word aan gedragspatrone wat hulle dan na-aap wanneer hulle groot is en op hulle beurt weer oordra op hulle kinders. En so duur die bose kringloop voort.

Maar dit beteken nie dat so ‘n situasie aan God se vloek of, nog erger, aan die werking van demone toegeskryf mag word nie. Want dan kry dit die kleur van een of ander bo-natuurlike mag oor ‘n mens waaraan jy nie kan ontsnap en waaroor jy geen beheer het nie. So-iets ruik ook na determinisme – jy is voorbestem, gedoem tot mislukking; jy kan niks daaraan doen nie.

Maar dít is glad nie die bedoeling van Eksodus 20:5-6 nie. Kom ons let net eers op die gewone grammatika van die teks. Die werkwoorde wat hier voorkom, is nie in die “eindige” vorm nie, maar in die vorm wat voortgaande handeling aandui. Ons moet dus vertaal: “Ek is besig om die sondes van die vaders aan die kinders toe te reken tot in die derde en vierde geslag van dié wat besig is om My te haat.” God het dus nie eenmalig ‘n vloek uitgespreek en, kom wat wil, nou ly mense onder daardie vloek nie. Wat eintlik gebeur, is dat solank as wat mense volhard in sonde en God se wil minag, só lank vreet die kanker van sonde voort en ly mense daaronder. In ‘n sekere sin is mense dus die skeppers van hulle onheil. God verdoem nie by voorbaat ouers en hulle nageslag tot ‘n lewe van swaarkry nie. God vaardig nie onveranderlike dekrete uit nie, maar dis mense self wat volhardend téén God kies, wat weier om hulle weë te verander, en dan oor geslagte heen daaronder ly. En God “eerbiedig” mense se keuses, selfs hulle slegte keuses. En Hy ly net soveel daaronder as die mense self. Want dis nie sy wil dat mense moet swaarkry onder hulle sonde nie.

Maar mense kan verander, tot bekering kom, en dan word daardie bose kringloop deurbreek. En dan begin weer ‘n nuwe kringloop – ‘n goeie een waar mense God liefhet en sy gebooie gehoorsaam, en as gevolg daarvan die seën van God geniet, tot in die duisendste geslag.

Dis opmerklik dat God se liefde en genade veel oorvloediger en effektiewer is as sy “straf” (eintlik straf mense hulleself deur hulle ongehoorsaamheid). Want Hy reken die sonde toe slegs tot in die vierde geslag, maar sy liefde strek tot in die duisendste geslag, eintlik tot in die oneindigheid. Wat nogmaals die hart van God blootlê: Hy is haastig om te vergewe en traag om te straf; Hy bly nie vir altyd toornig nie, Hy reken nie vir altyd die sonde toe nie (vergelyk Psalm 103:8-14; Jesaja 57:16).

Die punt is: Mense is nie deur een of ander permanente vloek gedoem tot die voortsetting van ‘n lewe van haat teen God nie. Dit kan verander! God is nie haatdraend nie. Dink maar aan die gelykenis van die verlore seun (Lukas 15). Hoeveel leed en pyn moes hy nie sy vader veroorsaak het nie. En tog, toe hy besluit om terug te keer na sy ouerhuis toe het sy pa hom met ope arms ontvang.

Wie dus aan Eksodus 20:5-6 ‘n kleinlike beeld van God wil ophang wat links en regs vervloek en mense verdoem tot in die verre nageslag toe, doen ‘n onreg aan hierdie teks en aan God. Dis presies hoe Hy nie is nie.

Skrywer: Prof Hermie C van Zyl