Verdeelde reaksie onder die Jode (10:19-21)
Verdeelde reaksie onder die Jode (10:19-21) – Francois Malan
10:19 Daar het toe weer verdeeldheid onder die Jode gekom (vgl. 7:43; 9:16) oor ‘hierdie woorde’. Veral twee woorde in die voorafgaande gedeelte het aanstoot gegee: (i) die wyse waarop Jesus gepraat het oor die verhouding tussen Hom en die Vader, wat deur sommige as godslastering beskou is; (ii) die gedagte dat Hy sy lewe kan aflê en weer opneem, het buite die ervaring en verbeelding van die mens gelê.
10:20 Baie sê Hy het ‘n duiwel – is in bondgenootskap met die duiwel (soos drie maal tevore 7:20; 8:48,52), en voeg by: Hy is mal – irrasioneel, onder beheer van ‘n bose gees. Met uiters beledigende taal sê hulle Jesus is nie vir sy woorde verantwoordelik nie, omdat Hy onder beheer van die duiwel sou staan. Daarom moet niemand na Hom luister nie.
10:21 Ander is verwonderd oor die wonderdade wat Jesus gedoen het, veral die blindgeborene se oë wat geopen is. Dit kon alleen deur ‘n gunsgenoot van God gedoen word (9:31), nie in diens van die duiwel nie, en daarom moet na sy woorde geluister word, as iemand wat van God af kom. Maar of hulle dit alles kan glo bly moeilik.
Die fees van die tempelwyding – die Jode verwerp Jesus (10:22-42)
Die Jode vra: is U die Christus? (10:22-30)
10:22-23 Tydens die Loofhuttefees in Jerusalem (7:10) verwys Jesus na die Heilige Gees as ‘strome van lewende water’ wat sal vloei uit die binneste van dié een wat in Hom glo (7:38). Daarop volg sy strydgesprek met die Jode (hoofstuk 8), die genesing van die blindgeborene (hoofstuk 9), en die goeie herder (10:1-21). Twee maande na die Loofhuttefees, volg die fees van die Tempelwyding (Chanukkah –weidingsfees) wat op die 25e van die maand Kislev (November-Desemer) vir 8 dae lank begin.
[Na hulle terugkeer uit ballingskap in Babilonië in 538 v.C. bly die Jode onder die Persiese regeerders tot die Grieke onder Alexander die Grote die Perse in 333v.C. verslaan. Na sy dood in 323 v.C. word Alexander se ryk verdeel onder drie van sy generaals: Antigonus in Griekeland, Seleukus in Asië, Ptolemeus in Afrika. Die Jode val toe onder Ptolemeüs in Egipte in die suide, totdat Seleukus se nageslag, wat in Sirië noord van Israel regeer, die Ptolemeërs in 198 v.C. verslaan en Palestina vir hulle vat. Antiogus IV Epifanes regeer van 175-164 v.C. Hy beveel die Jode om hulle godsdiens en wette te los en die Griekse god Zeus te aanbid, rig ‘n beeld van Zeus in die tempelterrein op, en begin om varke op die altaar vir Zeus te offer op 25e Kislev 167 v.C. (vgl. Dan. 11:31 se gruwel vir die Here, wat ‘n toekoms simbool word in Mat 24:15). Daardie dag begin die Joodse opstand onder leiding van Judas Makkabeus, wat die tempel in 165 v.C. reinig en op 25 Kislev weer offers bring ‘soos die wet dit bepaal.’ Die volk vier vir 8 dae fees, en dit word bepaal dat die fees jaarliks gehou word. Die fees word nie in die Ou Testament genoem nie. In 63 v.C. neem die Romeine beheer oor Palestina oor by die Joodse Makkabeërs, en in 47v.C. stel Julius Caesar die Idumeër Antipas, die pa van Herodes die Grote, aan as die goewerneur van Judea.]
15 Desember tot 15 Februarie is winter in Palestina, maar weerspieël ook die vasgevriesde gees van die Jode en hulle koudheid teenoor Jesus, juis tydens die fees wat die groot bevryding van die Jode uit die afgodsdiens en die triomf van die ware godsdiens in Israel vier. Die groot vreugdefees is in elke huishouding gevier, en is gekenmerk deur lig, daarom word die fees ook Foota‘(‘ligte’ in Grieks) genoem. Op elk van die 8 dae van die fees word ‘n lamp aangesteek tot al 8 brand op die laaste dag. Jesus loop in die 15 meter breë pilaargang van Salomo wat al langs die oosgrensmuur om die tempel opgerig is om die volk te leer. Dit is reëntyd, en die pilaargang bied skuiling teen wind en weer. Later is dit ook die plek waar die eerste gemeente vergader (Hand.5:12).
10:24 Die vyandige Jode/leiers omsingel Jesus sodat hy van sy volgelinge afgesonder is. Hulle verwyt Hom dat Hy hulle onnodig in onsekerheid hou. Hulle eis ‘n ondubbelsinnige uitspraak dat Hy die Christus is. Dit terwyl Jesus telkens duidelik gepraat het van sy unieke verhouding tot die Vader (vgl. 5:17; 10:15,17, ens.). Maar hulle het geweier om te aanvaar dat Hy deur God gestuur of die Seun van God is. Maar omdat Jesus soms beelde gebruik het, soek hulle ‘n antwoord wat nie in beeldspraak of met vergelykings ingeklee is nie. Die Jode verwag ‘n politieke bevryder as Messias/Christus (Gesalfde). As Jesus nou openlik verklaar dat Hy die Christus is, kan die Jode Hom by die Romeinse owerheid aankla as die leier van ‘n opstand.
10:25 Jesus antwoord met ‘n indirekte vraag wat na sy woorde en wonderwerke verwys as getuienis dat Hy van God af kom. Hy is God se besondere Gesant, wat God sy Vader noem. Hy is inderdaad die beloofde Messias, maar gee nie ‘n direkte antwoord nie, want hulle beskou die Messias as ‘n politieke figuur wat hulle van die Romeinse owerheid sal verlos. Dit is Jesus beslis nie. Hulle idee en verwagting van die Messias maak dit vir Hom onmoontlik om bloot te sê Hy is die Messias, want Hy is ‘n ander soort Messias as waaraan hulle aan dink. Hulle ongeloof en onwilligheid om ‘n ander soort Messias as hulle vooropgestelde idee te aanvaar is die probleem, nie sy getuienis nie. Aan die Samaritaanse vrou wie se geloof begin blom het, het Hy dit duidelik gesê (4:25,26; ook aan die blindgeborene 9:35).
Skrywer: Prof Francois Malan