Take the first step in faith. You don’t have to see the whole staircase, just take the first step – Martin Luther King Jr

Wêreldsiening: Relativisme

James N. Anderson het ‘n baie interessante, interaktiewe boek geskryf: What’s your Worldview? Ek gaan onder andere hiervan gebruik maak in ‘n aantal blogs.

Relativisme is die wêreldsiening dat daar nie so iets soos die objektiewe waarheid is nie. Wat ons dus die waarheid noem, is altyd relatief tot iets anders. Sommige mense wat so dink, aanvaar dat die waarheid altyd relatief tot ‘n individuele persoon is. Hulle praat dus van “wat vir my waar is” en wat vir jou waar is. Hierdie twee “waarhede” hoef nie noodwendig dieselfde te wees nie. Maar daar is ook die kulturele relativiste – hulle sê dat die waarheid relatief tot ‘n persoon se kultuur of gemeenskap is. Hulle sal praat van wat waar is vir mense van verskillende godsdiensgroepe – wat waar is vir Christene is nie noodwendig waar vir Boeddhiste nie.

Relativisme sê nie net dat mense verskillende dinge glo of verskillende idees het nie. Wat hulle sê is dat die waarheid verskil van persoon tot persoon en van kultuur tot kultuur. Hulle ontken dat daar objektiewe feite is oor die werklikheid wat vir almal dieselfde moet wees. Feite is net so relatief soos die waarheid. Relativisme is vandag algemeen. Daar is egter twee ernstige probleme:

• Dit is strydig met ons basiese intuïsie van die waarheid. As ek sê dat planeet aarde een maan het, is dit tog waar vir almal.
• Relativisme is selfvernietigend. Hulle aanspraak dat daar geen objektiewe waarheid is nie, is dit objektief waar? Hier is duidelik ‘n teenstrydigheid. As dit nie objektief waar is nie, kan relativisme tog nie aanspraak maak op universele aanvaarding nie.

Vir die relativis is almal reg – relatief. Beteken dit nou dat nie-relativiste net so reg soos relativiste kan wees? Dit klink nie reg nie. Dit is baie moeilik om te sê dat daar geen objektiewe waarheid is nie.

Hierdie gedeelte lei onmiddellik na ‘n volgende vraag: Is dit moontlik om die waarheid te ken?